خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: با مرگ ملکه الیزابت دوم، پسر ارشد وی یعنی چارلز به عنوان شاه جدید انگلستان و ۱۴ کشور دیگر انتخاب شد. مطبوعات و رسانه‌های انگلیسی بسیار علاقه‌مندند تا افراد حاضر در خانواده سلطنتی را اشخاص اصیلی معرفی کنند که دارای صفات برجسته اخلاقی همچون پاکدامنی، درستکاری، فعال در امور عام المنفعه- خیریه و در یک کلام نماد اتحاد پادشاهی انگلستان هستند. با وجود تلاش رسانه‌های جریان اصلی برای برجسته‌سازی جایگاه اخلاقی نهاد سلطنت و نظارت بر رسانه‌های محلی و جریان اصلی در پوشش اخبار وابسته به دربار اما اخباری زیادی پیرامون فساد اقتصادی، اخلاقی و … خاندان سلطنتی به‌ویژه شخص ملکه یا ولیعهد منتشر شده است. فساد و جایگاه تبعیض آمیز خانواده سلطنتی در انگلیس به قدری برجسته است که بارها مردم این کشور به‌ویژه طبقه متوسط و جریان‌های کارگری وجود چنین نهادی را در نظام سیاسی این کشور زیر سوال برده و خواهان برچیده شدن نهاد پادشاهی هستند. در ادامه این یادداشت تلاش خواهیم کرد تا نگاهی دقیق نسبت به برخورد تبعیض‌آمیز نسبت به خانواده سلطنتی و مصونیت گسترده آنها با وجود فسادهای گسترده داشته باشیم.
پرده اول؛ تجمل با پول مالیات دهندگان!
«کمک هزینه فرمانروایی» حقوق مستمری است که از سوی پارلمان انگلیس برای خاندان سلطنتی و افراد وابسته به آن از جیب مالیات دهندگان انگلیسی پرداخت می‌گردد. درآمد دولتی خانواده سلطنتی در سال‌های ۲۰۲۱- ۲۰۲۲ بیش از ۸۶ میلیون دلار برآورد شده است. این حقوق برای پرداخت هزینه‌هایی همچون سفرهای رسمی- غیر رسمی، خرید انواع املاک- مستغلات و نگهداری از کاخ باکینگهام است. این در حالی است که در سال جاری میلادی مردم انگلیس ضمن تجربه رشد پایین اقتصادی، با تورم ۹ درصد دسته و پنجه نرم کردند.
شخص ملکه الیزابت دوم علاوه بر حقوق مستمر، از سود اموال سلطنتی به جای مانده از قرون گذشته نیز بهره می‌برد. به گزارش وبگا «دوک نشین لنکستر» دارایی خالص ملکه تا ماه ژوئن ۶۵۲ میلیون دلار بوده است. این رقم به ملکه یا خانواده سطلنتی پرداخت نمی‌شود اما ۲۴ میلیون دلار مازاد از درآمد خالص به ملکه پرداخت می‌گردد. شرکت «بی‌ال‌سی» متعلق به دودمان وینزر که در حوزه‌های گردشگری و برنامه‌های تلویزیونی فعال است، سالانه میلیون‌ها پوند از محل این کسب‌وکار درآمدزایی می‌کند. این در حالی است که خانواده‌های سلطنتی به دلیل موقعیت ویژه‌ای که در مقایسه با سایر طبقات جامعه داراند باید از حضور فعال در بخش‌های اقتصادی و سیاسی اجتناب کرده و صرفاً بر روی وظایف سنتی خود تمرکز کنند.
به گزارش «فوربس»، خانواده سلطنتی ۲۸ میلیارد دلار دارایی دارد. با آنکه براساس قوانین انگلستان شخص شاه یا اعضای خانواده سلطنتی حق فروش این اموال را ندارند اما وجود این دارایی‌ها، در حکم اعتبار و ضمانت برای فعالیت‌های مالی و تجاری این خانواد، عمل می‌کند. به گزارش «بیزنس اینسایدر»، ملکه الیزابت ارثی ۵۰۰ میلیون دلاری از خود برجای گذاشته که شامل جواهرات، مجموعه‌های هنری، املاک، کاخ‌ها و … است. نکته طنزآمیز و جالب این ارث افسانه‌ای آن است که براساس توافق صورت گرفته میان دربار و نخست وزیر سابق انگلیس در سال ۱۹۹۳، ارثی که از ملکه به فرمانروا بعددی انگلیس منتقل خواهد شد، معاف از مالیات است!
پرده دوم؛ راز پرنسس دایانا
«ما سه نفر در این ازدواج بودیم، بنابراین کمی وضعیت شلوغ بود.» این جمله چکیده‌ای از وضعیت اخلاقی شاه جدید انگلستان یعنی چارلز سوم است. وی پیش از ازدواج با دایانا در سال ۱۹۸۱، دارای روابط غیراخلاقی متعدد با زنان بوده است. همین مسئله در نهایت موجب شد تا دایانا نتواند وجود «نفر سوم» یعنی کاملیا پارکر را در زندگی خصوصی خود تحمل کند و در سال ۱۹۹۶ از چارلز جدا شد. در نهایت سال ۲۰۰۵ چارلز و کاملیا پس از سال‌ها رابطه پنهانی و نا مشروع با یکدیگر ازدواج کردند! یکی از نقاط تاریک و مشکوک در این رابطه اشرافی، مرگ ناگهانی پرنسس دایانا در یک حادثه رانندگی در فرانسه است. مرگ مشکوک دایانا و انتشار اخبار فساد اخلاقی چارلز در رسانه‌های انگلیس و جهان موجب آسیب جدی به نهاد سلطنت و بی‌رغبتی اکثریت مردم این کشور به جانشین ملکه شود. در سال ۲۰۰۳ پاول‌بر کتابی منتشر کرد و در آن پرده از اختلافات چارلز و دایانا برداشت. این کتاب «زرد» در صدر پرفروشترین‌ها قرار گرفت.
البته وجود انحراف اخلاقی در خانواده سلطنتی موضوع تازه‌ای نیست. مارگارت خواهر الیزابت با آنکه معشوقه خلبانی انگلیسی بود اما به دلیل قوانین کلیسا در خصوص ممنوعیت ازدواج با فرد متعلقه، وی مجبور به ازدواج با یک عکاس شد. چندی بعد مارگارت از همسر خود طلاق گرفت و تا آخر عمر مشغول روابط خارج از عرف با مردان مختلف شد.
پرده سوم؛ شاه فاسد!
یکی از ویژگی‌های برجسته شاه جدید انگلستان روابط آشکار و پنهان اقتصادی وی با کشورهای منطقه خلیج فارس است. به عنوان مثال یکی از شایعات جدی در خصوص روابط چارلز سوم و عربستان سعودی دریافت رشوه از آل سعود با هدف تسهیل قراردادهای تسلیحاتی میان ریاض و لندن بوده است. در ماه فوریه پلیس متروپولیتن تحقیقاتی را در مورد کمک بنیاد خیریه شاهزاده چارلز به «محفوظ بن مرعی» تاجر سعودی برای دریافت مدال در انگلیس در ازای اهدای صدها هزار پوند به این بنیاد خیریه چارلز آغاز کرده بود و در نهایت نتایج خود را با توجه به عدم شفافیت گردش مالی در دربار انگلیس به صورت ناتمام منتشر کرد. به گزارش روزنامه انگلیسی «تایمز»، ۳۰ اکتبر ۲۰۱۳ چارلز سوم در جریان دیدار از پاکستان، در دیدار خصوصی با بکر بن لادن برادر نانتی رهبر پیشین القاعده کیف پولی حاوی یک میلیون پوند (به نام صندوق خیریه شاهزاده ولز) دریافت کرد. همچنین به گزارش روزنامه «ساندی تایمز»، شیخ حمد بن جاسم آل الثانی سه بسته نقدی به ولیعهد وقت انگلستان به عنوان کمک به خیریه تحویل داد.
بهره سخن
طی سال‌های اخیر در حالی که قریب به ۵ میلیارد دلار برای عروسی نوه ملکه هزینه شد، میلیون مالیات دهنده انگلیسی درگیر مشکلاتی همچون بیکاری، بدهی‌های بالا و سیاست‌های ریاضتی ناشی از بحران مالی سال ۲۰۰۸ بودند. بسیاری از جمهوری خواهان و استقلال طلبان در سراسر پادشاهی انگلستان به دنبال برچیده شدن نهاد سلطنت و تغییر نظام سیاسی وسنت مینستر هستند. هزینه‌های سرسام آور، تحمل و فساد نهادهای کهنه و قدیمی مانند پادشاهی انگلستان نماد زیست سیاسی پیشا مدرن انگلیسی‌ها در قرن بیست و یکم است. برخی سنت‌ها و نمادهای پادشاهی انگلیس به شکل مستقیم برخلاف چهارچوب و استانداردهایی همچون برابری میان شهروندان، شفافیت، نفی هرگونه تبعیض و رانت خواری است؛ با این حال دو حزب اصلی در انگلستان یعنی حزب «کارگر» و «محافظه‌کار» خود را وفادار به نظام پادشاهی معرفی کرده و تمایلی برای عبور از این نهاد ارتجاعی و برپایی نظام جمهوری ندارند. حال باید منتظر ماند و دید که تحولات مربوط به خانواده سلطنتی در دوران چارلز سوم به کدام سو خواهد رفت و مردم انگلیس تا چه اندازه تجمل‌گرایی، فساد و استثناءگرایی خانواده سلطنتی را تحمل خواهند کرد.