گرگان- با وجود اراضی ارزان قیمت و شرایط اقلیمی مناسب برای پرورش شترمرغ در گلستان اما به دلیل عدم حمایت، رغبت زیادی به پرواربندی آن وجود ندارد و واحدهای پرورشی رو به تعطیلی رفته اند.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- اعظم محبی: گلستان با برخورداری از دشت‌های وسیع و شرایط آب و هوایی مطلوب در زمره استان‌های مستعد پرورش دام و طیور محسوب می‌شود و همین امر باعث شده این استان شمالی با داشتن بیش از هزار واحد مرغداری یکی از قطب‌های پرورش طیور باشد.

در بخش دامپروری هم گلستان علاوه بر صدها واحد صنعتی دام سبک و سنگین (گاو، گوسفند و شتر) از واحدهای پرورش شترمرغ هم بی بهره نیست.

قیمت مناسب اراضی در دشت‌های شمالی گلستان و شرایط اقلیمی مساعد، بستر لازم برای پرورش شترمرغ را فراهم کرده است.

هر چند دوره رشد و بهره برداری از شترمرغ نسبتاً طولانی است اما بازار مناسب تولیدات ناشی از این صنعت می‌تواند جبران خواب سرمایه آن باشد.

در صنعت پرورش شترمرغ هیچ محصولی بدون مشتری نیست؛ از کود دامی تا پر، پوست (چرم)، گوشت، روده و تخم شترمرغ هر کدام مشتریان زیادی دارد اما با وجود سودهی بالای این دام، تعداد واحدهای پرورشی در گلستان روز به روز در حال افول بوده و تولیدکنندگان مهم‌ترین عامل آن را افزایش «قیمت نهاده» عنوان می‌کنند.

از دیگر موضوعاتی که صنعت شترمرغ در گلستان با آن دست به گریبان بوده، نبود صنایع تکمیلی و فرآوری محصولات تولیدی از این دام است. یقیناً خلق ارزش افزوده در صنعت شترمرغ بدون دسترسی به واحدهای فناوری و صنایع تکمیلی ممکن نیست.

اگر دغدغه فعالان این صنعت برطرف شود می‌توان علاوه بر توسعه واحدهای صنعتی پرورش این دام به سراغ پرورش شترمرغ در مقیاس‌های خرد و خانگی رفت، شغلی که نسبت به آورده اولیه درآمد مطلوبی را در پی خواهد داشت.

گلستان مستعد پرورش شترمرغ

یک کارشناس دام در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: گلستان با توجه ظرفیت سازی تولید حدود ۲۰۰ تن گوشت شترمرغ در سال و با توجه به قابلیت‌ها و پتانسیل و شرایط مستعد اقلیمی، می‌تواند قطب پرورش شترمرغ باشد.

مهم‌ترین مشکل افزایش قیمت نهاده‌ها است که نسبت به سال قبل ۳ برابر شده است تقی ایزدیار با اشاره به بازدهی بالای این حیوان، افزود: شترمرغ پرنده‌ای بسیار قانع و کم غذا بوده و در برابر بیماری‌ها مقاوم است.

وی عنوان کرد: گوشت این پرنده انرژی زیاد و چربی کم و کلسترول پایین دارد و سالم‌ترین گوشت قرمز است.

ایزدیار گفت: علاوه بر گوشت، فرآورده‌های دیگر شترمرغ همچون پوست، چرم، روغن، گوشت، پر و تخم این پرنده، می‌تواند سهم قابل توجهی از گردش چرخ اقتصاد استان را به خود اختصاص دهد.

افزایش سرسام آور قیمت نهاده

یک پرورش دهنده شترمرغ در گلستان هم به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر ۱۰۰ رأس شترمرغ در واحد پرورشی خود داشته که بیشتر روی فروش گوشت آن متمرکز هستیم.

صادق شهریاری که واحد تولیدی آن در گمیشان واقع است، افزود: مهم‌ترین مشکل این صنعت افزایش سرسام آور قیمت نهاده بوده که نسبت به سال گذشته سه برابر شده است.

وی بیان کرد: اگر از واحدهای پرورشی شترمرغ در استان حمایت شود سوددهی خوبی دارد و می‌توان این واحدها را توسعه داد.

شهریاری ادامه داد: هم اکنون بسیاری از واحدها تعطیل شده و یا به سمت پرورش مرغ می‌روند زیرا دوره برگشت سرمایه در پرورش مرغ کوتاه‌تر است اما دوره رشد جوجه شترمرغ حدود هشت ماه بوده، در نتیجه خواب پول زیادتر است.

وی گفت: امسال تولیدات خود را در گرگان عرضه کرده ایم اما در سنوات قبل آن را به تهران و تبریز ارسال می‌کردیم.

شهریاری با بیان اینکه هر کیلوگرم شترمرغ زنده ۷۰ هزار تومان عرضه می‌شود، افزود: با وجود ارشمند بودن پوست و پر و روده شترمرغ اما در گلستان صنایع تبدیلی آن وجود نداشته لذا پرورش دهنده نمی‌تواند از منافع آن بهره مند شود.

وی عنوان کرد: با توجه به بالابودن هزینه کارگری و هزینه‌های برق، آب و غیره سوددهی در نگهداری تعداد رأس های بالا امکان پذیر است؛ به عنوان مثال به جای نگهداری ۱۰۰ رأس باید ۶۰۰ رأس شترمرغ را نگهداری کنید تا سوددهی داشته باشد.

شهریاری که مدیر تنها واحد صنعتی پرورش شترمرغ در استان است، گفت: در شروع فعالیت، این واحد پرورشی از تسهیلات کم بهره، برخوردار شدیم اما هم اکنون برای دریافت سرمایه در گردش باید تسهیلات با نرخ سود ۱۸ درصد و بدون تنفس دریافت کنیم که اصلاً به صرفه نیست و توانایی پرداخت سود را نداریم.

این تولیدکننده گلستانی با اشاره به اینکه دستگاه جوجه کشی در این واحد مستقر است، بیان کرد: نوع نژاد شترمرغ پرواری در ایران مختلف بوده به گونه‌ای که در هر واحد پرورشی از چند نژاد، می‌توان شترمرغ یافت.

وی توضیح داد: در ابتدا یک میلیارد و ۲۰۰ تومان وام دریافت کردیم و ۶۰۰ میلیون تومان هم آورده خودمان بود و تاکنون حدود سه میلیارد تومان هزینه کرده ایم.

شهریاری گفت: در ابتدا ۶ نفر به طور مستقیم در این مجموعه کار می‌کردند که به دلیل کاهش تعداد دام‌ها، مجبور به تعدیل نیرو شدیم.

نبود صنایع تبدیلی

معاون دام و طیور سازمان جهاد کشاورزی گلستان هم در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: گلستان به سبب شرایط خاص اقلیمی و آب و هوایی در زمره استان‌های مستعد پرورش شترمرغ محسوب می‌شود اما تاکنون استقبال خوبی از سوی سرمایه‌گذاران در این صنعت انجام نشده است.

محمد خیراندیش افزود: چند مجموعه تولیدی در بخش پروار، مولد و توأم در انبارالوم، گرگان و شرق گلستان وجود داشته که هم اکنون به دلیل مشکلات مالی میزان تولید خود را کاهش داده اند.

وی ادامه داد: علاوه بر آنکه پرورش شترمرغ در استان نیازمند حمایت‌های مالی و تسهیلات مناسب است، به ایجاد صنایع تبدیلی و وابسته آن هم نیاز دارد تا انگیزه تولیدکنندگان بالا برود.

خیراندیش گفت: در سال‌های اخیر هزینه نگهداری پرورش شترمرغ افزایش یافته و برای اقتصادی‌تر کردن آن باید واحدهای تبدیلی ایجاد شود.

وی بیان کرد: در حال حاضر هر کیلوگرم چرم شترمرغ با قیمت ۲۰۰ دلار در بازارهای جهانی خرید و فروش می‌شود اما در گلستان امکان فرآوری این محصول وجود ندارد.

خیراندیش اضافه کرد: توسعه و پرورش شترمرغ از جمله صنایعی است که می‌تواند بخشی از دغدغه‌های اشتغال استان را برطرف کند.

از ظرفیت موجود استفاده شود

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی هم در این خصوص گفت: پرورش شترمرغ در گلستان باید در قالب تدوین برنامه مشخص توسعه یافته و در کنار آن صنایع تبدیلی از جمله دباغی، صنایع کیف، کفش، لباس و غیره هم ایجاد شود.

رحمت اله نوروزی با اشاره به سفر کمیسیون کشاورزی به گلستان، افزود: در این سفر مباحث مختلف از جمله مشکلات پرورش دهندگان شترمرغ مطرح شد تا از ظرفیت‌های موجود به بهترین شکل استفاده شود.

وی با اشاره به قیمت بالای نهاده، بیان کرد: واحدهای پرورشی می‌توانند تا زیر ۱۰ تن نهاده را از طریق تشکل‌ها و بیش از ۱۰ تن نهاده از طریق بازارگاه دریافت کنند.

نوروزی عنوان کرد: همچنین لازم است که دولت با کمک بخش خصوصی صنایع وابسته شترمرغ را ایجاد کند.

به گزارش خبرنگار مهر، با وجود مستعد بودن شرایط اقلیمی و جغرافیایی گلستان برای پرورش و گسترش صنعت شترمرغ اما تاکنون مسئولان اقدام جدی در این زمینه انجام نداده اند و با توجه به سوددهی بالای این صنعت لازم است تا حمایت جدی تری از پرورش دهندگان انجام شود.