خودنویسانی که راه صدساله را یک شبه طی کردند

به گزارش خبرنگار مهر، نشست دورهمی برگزیدگان دوره‌های مختلف خودنویس، به ریاست علیرضا نعمت اللهی دبیر جشنواره خودنویس زرین و با حضور جمعی از اعضای خودنویس، در سالن اجتماعات خبرگزاری مهر، برگزار شد.

در این نشست برگزیدگان دوره‌های مختلف جشنواره خودنویس صحبت‌های خود را انجام دادند و نعمت اللهی به تک تک صحبت‌های آنها گوش می‌داد و در لابه لای صحبت‌های شأن، به پرسش‌ها پاسخ می‌داد. او همچون پدری مهربان، صبورانه مقابل نوقلمان نشسته بود و با صحبت‌هایش آنها را به نوشتن دلگرم می‌کرد.

نویسنده‌ای که کتابش به دستش نرسید

صفورا مردانی یکی از برگزیدگان سومین جشنواره خودنویس است. او سه سالی می‌شود که با خودنویس آشنا شده است. این نویسنده تا کنون چند داستان کوتاه را به چاپ رسانده است.

مردانی با اشاره به ویژگی‌های دوره‌های خودنویس گفت: پیش از حضور در کلاس‌های آموزشی خودنویس، کتاب «قانقاریا» را نوشته بودم. نسبت به این اثر تعصب بسیار داشتم و حتی زمانی که آقای کفاش استاد دوره ام اشکالاتم را برایم می‌گفت، متعصبانه جلویش می‌ایستادم و قبول نمی‌کردم. اما پس از گذراندن کلاس‌ها متوجه کلام استاد کفاش شدم که او چه می‌گفت. حتی دوست داشتم نزدیک به ۲۰ هزار کلمه به قانقاریا اضافه کنم و در آن زمان متوجه شدم که این کتاب چقدر جای کار دارد.

وی افزود: در روزهای ابتدایی فکر می‌کردم نویسنده بسیار فوق العاده ای هستم اما پس از گذراندن کلاس‌ها دیدم که چقدر باید مسیر را بروم تا تبدیل به نویسنده فوق العاده ای بشوم. از آن موقع دیگر به استاد کفاش اعتماد کردم.

عضو جشنواره خودنویس گفت: استاد کفاش در کلاس‌ها به لحاظ تئوری به ما یاد می‌داد که چگونه به دنیا نگاه کنیم و سفرها را چگونه با چه نگاهی برویم. در این کلاس‌ها نوع نگاهم به سفر عوض شد. ما در یک ماهه اول کلاس‌ها، طرح‌ها را نوشتیم و پی رنگ آن را درآوردیم.

وی ادامه داد: از دوران کودکی خاطراتم را می‌نوشتم و حتی در سن ۱۹ سالگی رمانی را در ۶۰ صفحه به نگارش درآوردم.

مردانی ضمن گلایه از جشنواره خودنویس بابت ندادن یک جلد از کتاب منتشره اش، گفت: پس از این همه زحمت انتظار داشتم که خودنویس یک جلد از کتاب را به من بدهد. من جزو آن نویسنده‌هایی بودم که کتابم هیچ زمانی به دستم نرسید.

خودنویس ۲۰ میلیون تومان برای پرورش نوقلمان هزینه کرده است

در ادامه نعمت اللهی دبیر جشنواره خودنویس زرین گفت: یکی از اشکالات کار این بود که نشر هزینه را برای برگزاری کلاس‌ها داد به این معنا که چاپ کتاب‌ها و برگزاری دوره‌ها نزدیک به ۲۰ میلیون تومان هزینه داشت که اگر شما خودتان قصد داشتید کتاب تان را به تنهایی منتشر کنید، باید مبالغ هنگفتی برای چاپ حداقل یک کتاب تان را پرداخت می‌کردید.

وی افزود: نشر این هزینه را برای چاپ کتاب کرد درحالی که می‌توانست آن هزینه را برای شما انجام دهد که به چشم نویسنده بیاید اما با این روال نشر صاد و پرداخت هزینه بالا، به چشم نویسنده نه تنها نیامده بلکه او را دلگیر کرده است.

نوشتن سبک زندگی است

در ادامه صحرا زارع دیگر عضو خودنویس بود که تا کنون در انجمن‌های مختلف فعالیت می‌کرد و چندین اثر را منتشر کرده بود.

وی با اشاره به دوره‌های آموزشی خودنویس گفت: آقای کفاش استاد فوق العاده ای بود تا جایی که با رک بودن و سختگیر بودن، تکنیک‌های مختلفی را به ما یاد داد. شاید در ابتدا کمی نسبت به این نوع عملکردش گارد می‌گرفتم اما بعد از مدتی به او اعتماد کردم.

عضو خودنویس گفت: بنظر می‌رسد نوشتن خودش سبک زندگی است. می‌نویسم تا مردم همذات پنداری کنم. دردهایی از مردم که شنیده نشده است را می‌خواهم بنویسم. تقریباً گاهی از بیرون به مسأله نگاه می‌کنم و گاهی سوژه‌ها از درونم می‌جوشد.

وی افزود: پیش از دوره‌های خودنویس، دوره‌های مختلفی را گذرانده بودم اما هیچ کدام را جدی نگرفتم. اما در خودنویس یاد گرفتم که در کنار نوشتن باید تکنیک را هم یاد بگیرم و نوشتن و تکنیک دو موضوع جدانشدنی هستند.

زارع گفت: یکی از مدل‌های یادگیری آقای کفاش این بود که در ابتدا فصل اول و فصل آخر را باید می‌نوشتیم که البته در اکثریت مواقع پس از گذراندن فرآیند نوشتن، فصل پایانی تغییری نمی‌کرد. شاید در آن روزها نوشتن فصل اول و آخر همزمان سخت بود، اما بنظرم روش فوق العاده ای بود که برای مان اجرا شد.

وی افزود: نویسنده پیش از هر چیزی باید انتقادپذیر باشد و منطقی فکر کند و این روند می‌تواند به بهتر شدن کارش کمک کند.

این عضو خودنویس گفت: نویسنده با خلاقیت خود می‌تواند به نوشته اش شاخ و برگ بدهد. در نهایت اینکه نویسنده باید پیش از نویسندگی، نقاد باشد و به هنگام نقد، جبهه نگیرد.

منتقد دو قدم پشت سر نویسنده است

در ادامه نعمت اللهی دبیر جشنوره خودنویس زرین گفت: منتقد دو قدم پشت سر نویسنده است. نویسنده هیچ زمانی نباید با منتقد درگیر شود. او باید همیشه خود را یک قدم جلوتر از منتقد ببیند. شما نویسندگان نباید اجازه دهید که منتقد جلوتر از شما باشد.

نوشتن را با خاطره نویسی آغاز کردم

در ادامه فردین جمالی عضو دیگر خودنویس در جلسه حضور داشت. او یکی از شاگردان استاد باباخانی بود و در مدت آموزشش اثر «باج» را نوشت.

جمالی از روند آشنایی خود با خودنویس گفت و ادامه داد: از سوشال مدیان با فراخوان خودنویس آشنا شدم. تفاوت کلاس ما با اساتید دیگر خودنویس به ویژه آقای کفاش این بود که ما فصل به فصل پیش می‌رفتیم و هر کدام مان سر کلاس داستان مان را می‌خواندیم.

وی افزود: کلاس‌های مان به صورت آنلاین برگزار شد و هیچ زمانی ما همدیگر را ندیده بودیم. کتابی که پس از گذراندن کلاس‌ها منتشر کردم، با دیگر کتاب‌هایم زمین تا آسمان فرق می‌کرد؛ چراکه پیش از ورودم به خودنویس صفر بودم.

عضو خودنویس گفت: به خاطر علاقه ام به نوشتن این حرفه را دنبال کردیم. با خاطره نویسی کار نوشتن را آغاز کردم.

نویسندگان در کلاس‌های خودنویس نباید داستان شأن را در حضور دیگران بخوانند

در ادامه محمدرضا طهرانی دیگر عضو خودنویس است که در دوره‌های آموزشی یکی از شاگردان استاد باباخانی به شمار می‌رود.

وی ضمن گلایه از برخی روش‌های کلاس‌های آموزشی گفت: یکی از مسائلم در کلاس‌ها این بود که ما در مرحله‌ای هستیم که قرار است کشتی بگیریم، پس کسی در آن شرایط نمی‌تواند برای من از تئوری‌های کشتی بگوید بلکه من نیازمند یادگیری فن کشتی هستم. بنابراین جای مسائل تئوریک در کلاس‌ها نبود و به شدت مخالف جدی آموزش‌های ابتدایی داستان نویسی در کلاس‌های خودنویس هستم.

این عضو خودنویس گفت: نوشتن فصل اول و پایانی یک کتاب همزمان کار درستی نیست؛ چراکه اگر فصل پایانی روی کاغذ بیاید، دیگر تمام است.

وی افزود: با یکی دیگر از روش‌های استاد باباخانی در کلاس مخالفم مبنی بر اینکه هر نویسنده‌ای کتابش را در حضور دیگران می‌خواند. به هرحال هر داستانی محرمانه است و نباید داستان لو برود. این امر می‌تواند اغتشاش فکری ایجاد کند.

طهرانی گفت: کتاب‌هایی که در انتشارات صاد منتشر می‌شود، وحدت گرافیک ندارد و باید این موضوع مورد توجه بیشتری قرار بگیرد.

با خودنویس راه صد ساله را یک شبه طی کردم

در ادامه محدثه قاسم پور یکی دیگر از اعضای خودنویس که نوشتن را از خاطره نویسی آغاز کرده است، گفت: بطور اتفاقی خاطره چندسال پیش را منتظر کردم و همین امر باعث شد که به صورت حرفه‌ای به سراغ یادگیری در حوزه نویسندگی برم. ابتدا کلاس‌های خانم سارا عرفانی را شرکت کردم و با فراخوان خودنویس آشنا شدم و در نهایت طرحم را ارسال کردم.

وی افزود: آنچیزی که تا کنون چاپ کرده بودم چیزی جز دلنوشته و خاطراتم نبود. بنظرم با خودنویس راه صدساله را یک شبه رفتم.

این عضو خودنویس ضمن گلایه از جشنواره گفت: چندین بار تلاش کردم از داوران اشکالات کارم را بگیرم که متأسفانه امکان پذیر نشد و کسی پاسخگویم نبود.

ارائه اشکالات کار به نویسنده آسیب می‌رساند

نعمت اللهی دبیر جشنواره خودنویس زرین گفت: بنظرم اطلاع دادن اشکالات کار به نویسنده به روند کار ضربه وارد می‌کند و ممکن است نویسنده کارش را متوقف کند.

وی افزود: داوری کردن یعنی براساس سلایقش اثری را داوری می‌کند و مثل درس مهندسی نیست که با عدد و ارقام سرکار داشته باشد؛ بنابراین ملاکی برای داوری وجود ندارد. ممکن است داوری ژانری را دوست داشته باشد و براساس آن داوری کند و همزمان با سلیقه نویسنده یکسان باشد.

به هنگام وارد شدن اشکالات کارم، شوک وارد می‌شد

در ادامه مولود سوزنگران دیگر عضو خودنویس گفت: از دوران کودکی انشا و خاطراتم را می‌نوشتم. سعی می‌کنم با احساسم بنویسم. به غیراز کلاس‌های خودنویس، در هیچ کلاسی شرکت نکردم.

وی افزود: کلاس‌های خودنویس، برایم مناسب بود و در بخش‌هایی آقای کفاش استادم از من ایراد می‌گرفتند که در همان لحظات به من شوک وارد می‌شد اما در نهایت از کلاس‌ها و این روند راضی هستم.

تا دردی نهفته نباشد، نمی‌توان اثری را خلق کرد

در ادامه نعمت اللهی دبیر جشنواره خودنویس زرین گفت: داستان نویسی هنری است که اگر به آن تسلط پیدا کنید، دیگر آن را رها نمی‌کنید؛ چراکه انسان ذاتاً قصه محور است. همه دوست دارند هم بشنوند و هم بنویسند. هیچ اثر هنری به اندازه داستان جذابیت ندارد.

وی افزود: با وجود آنکه تجربه شعر، خوشنویسی و عکاسی را دارم اما قصه چیزی است که تجربیات بشر را شامل می‌شود. باید دردی در وجودتان باشد تا بتوانید بنویسد. اگر این درد نهفته نباشد نمی‌توان اثری را خلق کرد. تا زمانی که یک رنج نهفته نباشد، نمی‌توانید اثر هنری را تولید کنید.

من و رمانم با یکدیگر بزرگ شدیم

در ادامه مهدیه رشیدی دیگر عضو خودنویس است که به سبب خودنویس توانست مسیر حرفه‌ای داستان نویسی اش کوتاه‌تر شود.

او گفت: هنرهای بسیاری را تجربه کردم و هیچ کدام برایم ماندگار نبودند به غیر از نوشتن. من پیش از این شاعر بودم و هیچ زمانی فکر نمی‌کردم که رمان نویس شوم.

این عضو خودنویس گفت: همه آدم‌ها می‌توانند بنویسند و نوشتن با نوشتن است. یک زمانی را صرف می‌کنید تا مطلبی را بنویسند. من با رمانم باهم بزرگ شدیم و این حس کمک بسیاری به من کرد.

وی افزود: تفاوت شعر و داستان این است که در شعر آن و لحظه‌ای است که شما را تا یک یا دو هفته درگیر می‌کند اما رمان اینطور نیست و شما را حداقل تا مدت‌ها درگیر می‌شود.

در حوزه داستان می‌توان اندیشه را به زبان‌های مختلف جهان ترجمه کرد

نعمت اللهی دبیر جشنواره خودنویس زرین در پایان جلسه گفت: شعر با حوزه حس درگیر است اما رمان با حوزه اندیشه سروکار دارد. در شعر جرقه‌ای به ذهن می‌خورد و رد می‌شود اما در داستان طول می‌کشد.

وی افزود: رمان قابل ترجمه است و می‌توان اندیشه ات به زبان‌های مختلف ترجمه شود درحالی که وقتی شعر را ترجمه می‌کنید از حس و حال شعر زده می‌شود. بسیاری از شاعرانی که حوزه داستان نویسی را شروع کردند، دیگر به حوزه شعر برنگشتند. دنیای شعر کوچک‌تر است.