علی فراهانی صدر کارگردان مستند «قویدل» که در بخش رقابتی فیلم بلند و جایزه شهید آوینی جشنواره «سینماحقیقت» حضور دارد درباره دلایل ساخت این مستند به خبرنگار مهر گفت: زمانی که کرونا آمد، علی رستم آبادی نویسنده پروژه به موضوع داروهای آلوده سال ۶۱ اشاره کرد و از تکرار آن در کرونا نگران بود. برای داروهای آلوده سال ۶۱، عده ای میگفتند شایعه است و عده ای کاملا آن را رد میکردند. در آن سال اتفاقهای تلخی افتاد و ما با این رویکرد که سرپوش گذاشتن روی اتفاقات کوچک منجر به بحران های بزرگ میشود سراغ این سوژه رفته و تصمیم گرفتیم روی این موضوع کار کنیم.
وی با اشاره به اینکه آرش خلیلی پژوهش کار را آغاز کرد و هر بخشی را پیگیری میکرد به اسم احمد قویدل می رسید، عنوان کرد: متوجه شدیم احمد قویدل رییس انجمن هموفیلی است و پس از ۴ جلسه صحبت با او، قویدل در کمال صمیمیت با گروه ما همراه شد و علاوه بر این سوژه از مسیر و چالش های زندگی خود برای حل این مشکل سخن گفت.
این کارگردان مستند با اشاره به اینکه بعد از آشنایی با احمد قویدل رویکردشان به سوژه تغییر کرده است، گفت: این مهم نیست چه بحرانی به زندگی وارد میشود، بلکه واکنش انسان ها به آن بحران مهم است. اینکه فرد چقدر با یک بحران درست مواجه میشود مهم است بنابراین از اینجا بود که پرتره احمد قویدل را سوژه مستند قرار دادیم.ما میتوانیم به همه موضوعات بپردازیم چون نحوه پرداختن به آن موضوع مهم است. به نظرم حساس ترین مسایل کشور هم سیاه نیست و چگونگی پرداخت به آن مساله و اینکه چه فیلمسازی چگونه به آن میپردازد، اهمیت دارد
وی ادامه داد: پس از پژوهش در این زمینه طرحی نوشتیم که سال ۹۹ به اتمام رسید. یک سال دنبال تهیه کننده بودم و هرجا میرفتم، حتی دوستان قدیمی میگفتند این کار سیاه است و چرا باید سراغ این پروژه برویم تا اینکه سعید الهی که از پروژه قبلی و جشنواره «سینماحقیقت» من را میشناخت، گفت مرکز گسترش کار را پذیرفته و طرح ما مهر ۱۴۰۱ تصویب شد.
فراهانی با اشاره به اینکه موضوع یک مستند خود به تنهایی سیاه یا سفید نیست، تاکید کرد: ما میتوانیم به همه موضوعات بپردازیم چون نحوه پرداختن به آن موضوع مهم است. به نظرم حساس ترین مسایل کشور هم سیاه نیست و چگونگی پرداخت به آن مساله و اینکه چه فیلمسازی چگونه به آن میپردازد، اهمیت دارد.
وی با اشاره به اینکه این مستند را یک «دارک کمدی» می داند، افزود: خیلی سال از این موضوع میگذرد از همین رو میتوانیم با آن شوخی کنیم. کما اینکه ممکن است ۲۰ سال آینده فیلمسازی بیاید و با کرونا شوخی کند از این رو اساس کار را مانند یک شکلات تلخ و دارک کمدی میدانم.
این کارگردان با اشاره به اینکه به کار داستانی و موضوع بلوغ علاقه مند است، گفت: به نظرم مستند «فریبکار» imposter یکی از بهترین کارهای مستند ساخته شده است و برای آن بیش از چند کار داستانی زحمت کشیده شده است. همانگونه که فرم مستندگونه و بیوگرافی برای این مستند بهترین قالب است، «قویدل» نیز نباید داستانی کار میشد و اگر داستانی بود به میزان فعلی اثر نداشت. احمد قویدل این ظرفیت را دارد تا از او یک سریال مستند کار کنیم.
وی با اشاره به اینکه کارش، زندگیاش است و با هر پروژهای که تدوین و کارگردانی آن را برعهده داشته باشد، زندگی میکند، یادآور شد: با کمدی های این کار شاد بودم و حتی خانوادهام تعریف میکنند بعضی مواقع از خواب میپریدم و میگفتم این سرنگ را بیندازید کنار، آلوده است!
فراهانی با اشاره به اینکه در هر پروژه ای به یک جهان بینی میرسد، یادآور شد: احمد قویدل به خیلی از نگاه ها در من کمک کرد که مهمترین آن این بود که فارغ از هر جریان سیاسی و حزبی باید تلاش کنم به جامعهام خدمت کنم.
وی افزود: غر زدن کنش مناسبی نیست و تنها خود ما را اذیت میکند. احمد قویدل همچنان هر روز از ۷ صبح تا ۱۰ شب در حال فعالیت است و مشورت میدهد، امیدوارم مخاطبان این کار پس از دیدن آن، تلاشی مناسب برای حل مشکل و بحرانهایشان داشته باشند.
این مستند ساز با اشاره به موارد فنی پروژه توضیح داد: فیلمنامه در طول کار همواره اصلاح میشد و همزمان با آن تدوین هم انجام گرفت. در مواردی که تصویربرداری با ۲ دوربین بود، خودم پشت دوربین دوم مینشستم. برای اصلاح رنگ و صداگذاری نیز از افراد حرفه ای و نام آشنا استفاده کردیم که در این مسیر تهیه کننده همراهی خوبی با ما داشت.
مستند «قویدل» به بررسی ماجرای ورود خون های آلوده فرانسوی به ایران و تلاش های احمد قویدل در تحقق عدالت میپردازد.
سایر عوامل این مستند عبارتند از نویسنده: علی رستم آبادی، پژوهشگر: آرش خلیلی، مدیر تولید: محمدجواد قاسمی، تصویربردار: هادی زهره کاشانی، دستیار تصویر و صدابردار: حسین خانی، طراح صحنه و تدوین: علی فراهانی صدر، طراحی و ترکیب صدا: امین شریفی، صداگذار: سارا خادمی، اصلاح رنگ: علی شریفی و محمد صالحی، فیلمبردار آرشیوی: فرامز اسدی، تهیه کننده: سعید الهی، گرافیک: محمد سندانیان، محمدرضا شفیع خانی.