ماجرای یک دکتر فلسفه و نگهداری از ۲ فرزندش/ مستندی ساده ساخته‌ام

امیرمحمد احمدی کارگردان مستند «دنده چپ» درباره شکل‌گیری ایده این مستند به خبرنگار مهر گفت: ما استادی داشتیم که دکترای فلسفه دارد و از قبل با او آشنایی داشتیم. پدر خانم دکتر بیمار شده بود و همسر وی باید برای مراقبت از پدرش به شهرستان می رفت. آقای دکتر ۲ بچه کوچک دارد و در زمانی که همسرش نبود باید از آنها مراقبت می کرد.

وی ادامه داد: ما بعد از اینکه خبر این اتفاق را شنیدیم به پیشنهاد همسرم تصمیم گرفتیم واکنش یک استاد دانشگاه را که دکترای فلسفه دارد نسبت به رفتار این ۲ بچه ببینیم و آن را ثبت کنیم. جرقه ساخت مستند از همین جا زده شد و با موافقت آقای دکتر شروع به کار روی این ایده کردیم.

احمدی با بیان اینکه ساخت «دنده چپ» ۸ ماه طول کشیده است درباره پروسه تولید این فیلم بیان کرد: آقای دکتر ۶ روز از بچه‌ها مراقبت کرد که ما ۵ روز آن را در خانه شان ضبط کردیم اما در فیلم سه روز این خانواده نشان داده می‌شود.

وی افزود: یک هفته قبل از ورود به پروسه ضبط تحقیقاتی انجام دادم. در این مدت شروع به خواندن مقالات علمی آقای دکتر کردم تا ببینیم آیا می‌توان رشته‌ای بین تنهایی وی و نبودن همسرش با مقالات علمی او پیدا کرد. مدت کوتاهی هم با همسرم درباره بچه‌ها تحقیق کردیم که واکنش آنها نسبت به این مساله چیست؟ قصد ما از مطالعه روی بچه‌ها این بود که بدون پیش‌فرض وارد نشویم و یک قدم جلوتر از بچه‌ها باشیم اما موفق نشدیم و آنها ۱۰ قدم از ما جلوتر بودند. در این قسمت همسر من که روانشناس کودک است خیلی کمک کرد. بچه‌ها خیلی شیطنت می‌کردند و ما در موقعیت وحشتناکی بودیم.

کارگردان مستند «دنده چپ» درباره شیوه روایی این فیلم توضیح داد: اتفاق، اتفاق ساده‌ای بود. یک مادر در خانه نبود و به همین دلیل سعی کردم که روایت هم روایت ساده‌ای باشد. به این دلیل که مخاطب درگیر نریشن یا مصاحبه‌های آنچنانی نشود و بتواند مستقیم با دوربین ارتباط برقرار کند و آن سادگی حفظ شود. اتفاقا همین تکنیکال نبودن قضیه باعث شد که مستند مورد توجه قرار بگیرد. دوربین در این مستند مشاهده‌گر است و ما کاملا مانند یک نفر پنجم در خانواده حضور داشتیم و پا به پای خانواده حرکت می‌کردیم. می‌توانم بگویم دوربین اصلا خارج از فضای خانواده نبود و کاملا در همه اتفاقات حضور داشت.

احمدی با اشاره به سادگی مستند «دنده چپ» تاکید کرد: ما استادی در دوران دانشجویی داشتیم که همیشه می‌گفت شما در صورتی می‌توانید اسم خود را فیلمساز بگذارید که بتوانید از ساده‌ترین اتفاقات دور و بر خودتان فیلم بسازید. این جمله در ذهن من ماند و از آنجایی که خود من هم شخصیت ساده‌ای دارم معتقدم ما باید بتوانیم در اتفاقات ساده روزمره خودمان لایه‌های عمیق پیدا کنیم.

وی ادامه داد: فیلم «دنده چپ» فیلم ساده‌ای است که مخاطب از قشرهای مختلف با آن ارتباط برقرار می‌کند چرا که درگیر پیچیدگی‌های ذهنی کارگردان نمی‌شود. مخاطب یک اتفاق ساده روزمره را می‌بیند و اگر فیلمساز با آگاهی قبلی و جزییات به آن موضوع پرداخته باشد، خود مخاطب از آن اتفاق ساده و لایه‌های زیرین اطلاعات لازم را که مدنظر فیلمساز است، استخراج می کند.

احمدی در پایان درباره حضور در جشنواره «سینماحقیقت» گفت: حضور در جشنواره «سینماحقیقت» به ۲ علت برای من خیلی مهم بود؛ اول به دلیل دورهمی مستندسازان، اهالی سینما و مخاطبان و دومین دلیل همین قضیه واقعیت و حقیقت است. ما الان در وضعیتی هستیم که فیلم‌های داستانی ساخته شده هم چندان علاقه‌ای به پرداختن به وضعیت حقیقی جامعه ندارند. «سینماحقیقت» حتی می‌تواند برای دوستانی که فیلم داستانی هم می‌سازند جذاب باشد تا با واقعیت‌های روز جامعه بیشتر ارتباط برقرار کنند.