خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ زینب رازدشت: نمایشگاه دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر با نمایش ۱۸۰ اثر برتر از هزار و ۳۸۰ اثر ارسال شده به این رویداد از پنجشنبه ۲۸ دی در موزه کاخ هنرهای زیبا مجموعه فرهنگی سعدآباد افتتاح شد و قرار است تا جمعه ۶ بهمن ادامه داشته باشد.
پیش از ورود به نمایشگاه به صورت نمادین برای آزادی فلسطین، نقشه پرچم این کشور روی تابلوی بزرگ سفید رنگی ترسیم شده و هر یک از بازدیدکنندگان به واسطه چهار رنگ کاموای سفید، قرمز، سیاه و سبز نقشه پرچم کشور فلسطین را کامل می‌کردند. محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اولین نخ از کاموا را در این نقشه قرار داد. هدف از این‌کار، ترسیم تشکیل کشور مستقل فلسطین است.
حمایت‌های مان می‌تواند به نفع صاحبان آثار جشنواره و فعالان حوزه مد و لباس باشد به ویژه طراحان مستقلی که در ابتدای راه هستند و چندان توان مضاعفی ندارند. باید به آنها کمک شود تا بتوانند تبدیل به ویژند شوند. انشالله در آینده بتوانیم به آنها کمک کنیم تا به تولید انبوه محصولات شأن دست یابند بازدیدکنندگان پس از ورود به نمایشگاه راهرویی را مقابل خود می‌بینند که در دو طرف لباس‌های اجتماع و مجلسی قرار گرفته بود. برخی از لباس‌های اجتماع به نظر می‌رسید برای اجتماع قدری راحت نباشد و بیشتر لباس‌های اجتماع در تراز مناسب‌تری قرار داشت، تا جایی که در اغلب طراحی‌های آنها از المان‌های ایرانی اسلامی استفاده شده بود. البته آثار در سه طبقه از کاخ موزه هنرهای زیبا مجموعه سعدآباد به نمایش گذاشته شده است.
لباس‌های مجلسی و تراز اجتماعی این‌دوره از نمایشگاه بر اساس معیارهای فرهنگ ایرانی و اسلامی بود. البته این موضوع به دلیل تهیه بیانیه مضمون جشنواره بود که برای اولین‌بار رخ می‌داد و پس از فراخوان در اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت تا بر اساس این بیانیه مضمون آثارشان را به دبیرخانه ارسال کنند.
در همین‌باره علیرضا بابایی دبیر دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر به خبرنگار مهر گفت: جشنواره‌های مد و لباس به‌خلاف برخی دیگر از جشنواره‌ها نیازمند این است که یک بیانیه مضمونی داشته باشند؛ یعنی نیازمند صفحه‌ای است که طراح بتواند از آن الهام بگیرد و طراحی‌اش را انجام دهد. اصطلاحاً به آن مود بورد یا فشن بوک می‌گویند، البته این دو تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
وی افزود: معتقدیم جشنواره دوازدهم به واسطه این بیانیه مضمون به یک نوآوری خاصی در حوزه محتوا رسیده است؛ نوآوری‌ای که در دوره‌های گذشته جشنواره و حتی جشنواره‌های مشابه کشور نداشتیم؛ درحالی که بسیاری از ویژندها باید این بیانیه مضمون را داشته باشند تا طراح‌شان بر مبنای آن طراحی کنند.
دبیر دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر در ادامه گفت: برای تهیه این بیانیه، شش ماه زمان گذاشتیم و توسط تیم‌ها و ویژندهای مختلفی مورد بررسی و نظرخواهی قرار گرفت. امروز هر متخصصی می‌تواند در خصوص این بیانیه نظر خود را اعلام کند و هر نقدی داشته باشد، خوشحال می‌شویم نقدش را بشنویم تا در جشنواره بعدی کار قوی‌تری ارائه دهیم. ما بنا نداریم به واسطه این بیانیه مضمون طراح را محدود کنیم، به همین دلیل تلاش کردیم تا روی موضوعات مهم اشاره داشته باشیم.
بخش لباس نوجوان ظرفیت‌های خوبی دارد
بابایی گفت: در بخش‌های مختلف همچون لباس نوجوان، لباس ورزشی و دیگر موارد ظرفیت‌های خوبی داریم اما متأسفانه فعالان این‌عرصه کمتر به این‌موضوع پرداختند و آثار کمتری برای ما ارسال کردند. برای مثال در حوزه لباس عبادت تعداد قابل توجهی اثر به دبیرخانه ارسال شد درحالی که در رسته لباس ورزشی نوجوان یا لباس خانگی و یا لباس غیررسمی روزمره اثری نرسیده است. ما در آئین‌نامه جشنواره بخش‌های مختلفی از جمله رسته لباس خانگی، لباس راحتی، لباس ورزشی نوجوان را لحاظ کردیم و فعالان می‌توانستند از این ظرفیت استفاده کنند و آثارشان را ارسال کنند. البته از دو ویژند ما لباس ورزشی مناسبی دریافت کردیم و حتی در خارج از مدلینگ از آثار عکاسی‌های مناسبی انجام شد. بنا به گفته بازدیدکنندگان این لباس‌های ورزشی جذاب بود.
وی افزود: در برخی از شناسنامه آثار، شاهد حضور فعالان این عرصه از سراسر کشور هستیم و بیشترین آثاری که از استان‌های مختلف به چشم می‌آمد، آثاری از استان جنوب کرمان، کرمانشاه، همدان، کاشان، زاهدان، شاهرود و قزوین بود. متأسفانه آثار از شهرهای بزرگ همچون تهران بسیار ضعیف بود. ما در آثار استان‌های مختلف شاهد رودوزی‌های اصیل ایرانی بودیم و این موضوع برای‌مان بسیار ارزشمند بود. جشنواره فرصتی برای آثار فعالان شهرستانی است که آثارشان توسط بازدیدکنندگان متشکل از مسئولان، رؤسای اتحادیه‌ها و ویژندها دیده می‌شود.
لباس تراز اجتماع؛ با رویکرد اسلامی
در دوره‌های گذشته جشنواره مورد اشاره، لباس‌های اجتماع بیشتر در قالب مانتو و بدون المانی از فرهنگ ایرانی‌اسلامی بود. درحالی که در این دوره شاهد لباس‌هایی در بخش لباس اجتماع هستیم که می‌توانیم ادعا کنیم لباس ایرانی‌اسلامی است.
زینب دولتی مدیر کمیته لباس تراز اجتماع در این‌باره به خبرنگار مهر گفت: یکی از تفاوت‌های این دوره از جشنواره یکسان ندیدن آثار بود. شاید در دوره‌های گذشته همه آثاری که به جشنواره ارسال می‌شد، به یک چشم مورد داوری و ارزیابی قرار می‌گرفت درحالی که امسال صاحبان آثار را در سه سطح قرار دادیم تا سطح اول طاووس زرین، سطح دوم طاووس سیمین و سطح سوم طاووس بلورین دریافت کند.
وی ادامه داد: صاحبان آثاری که کسب و کار دارند و کسب و کارشان در شعب مختلف است و فروش محصولات می‌پردازند، برای دریافت جایزه طاووس زرین با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. همچنین صاحبان اثری که به صورت گروهی به جشنواره آمده‌اند و کارشان به صورت گروهی است، برای دریافت جایزه طاووس سیمین با یکدیگر به رقابت می‌پردازند.
مدیر کمیته لباس تراز اجتماع گفت: صاحبان آثاری برای دریافت جایزه طاووس بلورین به رقابت با یکدیگر می‌پردازند که صفر تا صد یک اثر را خودشان انجام داده‌اند. لباس تراز اجتماع شامل لباس بانوان و دختران با رویکرد اسلامی است. همچنین بخش مد و صنعت یکی دیگر از بخش‌های جشنواره است که لباس بانوان، لباس آقایان و لباس کودک و نوجوان را شامل می‌شود. ما در بخش مد و صنعت شاهد لباس‌های ماکسی، مجلسی، شومیز و دامن بودیم درحالی که در لباس اجتماع شاهد لباس‌هایی بودیم که برای پوشیدن جلوی نامحرم چه در میهمانی یا در سطح اجتماع است.
دولتی گفت: بیش از ۱۳۰۰ اثر دریافت کردیم و همه آثار به صورت دسته بندی مورد ارزیابی قرار گرفت. البته برخی از گروه‌ها تا ۲۷ اثر برای مان ارسال کردند که ما قادر بودیم تنها سه تا پنج اثر را به نمایش بگذاریم. همه این آثار داوری شد و خروجی کار را این روزها در موزه کاخ هنرهای زیبا مجموعه فرهنگی سعدآباد شاهد هستیم.
وی در پاسخ به این پرسش که چند درصد از آثار ارسالی به جشنواره می‌توانند به تولید انبوه برسند، گفت: به جز حدود سه تیم کسب و کاری و همچنین تقریباً بیست طراح مستقل که طرح‌های شأن برای میهمانی و لباس مجلسی بوده یا هدف شأن از طرح نمایش اوج هنر و خلاقیت در طراحی و برش و دوخت بوده نه اینکه تولید انبوه باشد، مابقی ۸۰ درصد آثار قابلیت تولید انبوه دارند مشروط بر اینکه تغییراتی در آنها ایجاد شود. برخی از طرح‌ها نقاشی بود که پس از تولید انبوه باید چاپی شوند و همین موضوع قیمت اثر را در تولید انبوه کاهش می‌دهد و به نفع مخاطب خواهد بود.
سیدمجید امامی رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور هم در حاشیه برگزاری این‌رویداد به مهر گفت: چون به سه هدف رسیدیم به همین دلیل نمره قابل قبول به جشنواره دوازدهم می‌دهم. یک: مردمی شدن از طریق رفتن به ۲۴ شهرستان، دوم: تخصصی شدن از طریق مودبردی که اساتید دانشگاه و ویژندها به آن مباهات می‌کنند و سوم آشتی مد و تبلیغات با رعایت ارزش‌ها و حریم فرهنگی خودمان.
وی با اشاره به اینکه یک سوم اهتمام جشنواره به پوشاک تراز بانوان بوده است، گفت: در یک قطار جمعی سوار شده‌ایم که در سراشیبی حرکت افتاده است و مشکلات مربوط به اتصال هنر، صنعت، صنف و بانک در حال حل شدن است و هدف جشنواره این بوده که بتواند شبکه تأمین مالی، نظام هنری، صنف و صنعت را کنار هم بیاورد که تا حد زیادی این اتفاق در حال رخ دادن است.
مریم مونسی عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا، عضو هیأت داوران و هماهنگ‌کننده هیأت داوران دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر هم از دیگر چهره‌هایی بود که برای تهیه این‌گزارش با او گفت‌وگو کردیم.
او در این‌زمینه گفت: آثار در بخش رقابت مورد داوری هیأت داوران قرار گرفته و امتیازدهی شدند. این کار چند زیرمجموعه داشت. برخی از اینها شامل ویژندها بودند، یعنی آثار دارای برندهای مطرح و شناسنامه دار بود. از شرایط مان در بخش رقابتی این بود که آثار در هیچ جشنواره‌ای شرکت نکرده باشند و حتماً شناسه شیما را که همان شناسه کالاست دریافت کرده باشد. همچنین اثر بتواند به تولید انبوه برسد. البته این موضوع هم برای ما مهم بود که آثار به صورت «لوک کامل» (مجموعه کاملی از اثر) به دست ما برسد و تنها یک دست لباس خاص نباشد، زیرا وقتی مجموعه کاملی از یک اثر به دست مان می‌رسد، باعث می‌شود هویت کلی آن برند مشخص شود.
مونسی به‌عنوان یکی از داوران دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر گفت: یکی از تفاوت‌های این دوره از جشنواره با دیگر دوره‌ها این است که صرفاً به لباس فقط به عنوان لباس اجتماع نگاه نکردیم. در این دوره شاهد لباس راحتی زنانه حتی در قالب نمایش آثار بودیم. جشنواره‌های مد و لباس برخلاف برخی دیگر از جشنواره‌ها نیازمند این است که یک بیانیه مضمونی داشته باشند؛ یعنی نیازمند یک صفحه‌ای است که طراح بتواند از آن الهام بگیرد و طراحی‌اش را انجام دهد. اصطلاحاً به آن مود بورد یا فشن بوک می‌گویند، البته این دو تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در فراخوان سعی کردیم فعالان این عرصه را از سراسر کشور دعوت کنیم. به نسبت دوره‌های گذشته آثار بسیار زیادی دریافت کردیم و البته مطمئنم تعداد آثار بیش از آن چیزی است که دریافت کردیم و تعداد بسیاری از طراحان و فعالان در جشنواره شرکت نکردند. امیدواریم در دوره‌های آتی جشنواره دیگر طراحان آثارشان را برای مان ارسال کنند. چون معتقدیم جشنواره مد و لباس فجر تنها جشنواره‌ای است که یک طراح لباس می‌تواند کار خود را عرضه کند. این ارزیابی می‌تواند هم برای مسیر حرفه‌ای صاحب اثر تأثیر داشته باشد و هم جامعه صنعت مد به راحتی می‌تواند از این طریق افراد را با تخصص‌های مختلف شناسایی کند.
مونسی گفت: یکی از امتیازات ویژه داوران این رویداد، توجه به قابلیت تولید انبوه اثر و الگوسازی و مدل سازی اثر بود. در داوری‌ها به این موضوع بسیار توجه می‌شد. برخی از این آثار واقعاً قابلیت تولید انبوه را دارند. بحث این است که اگر یک اثر به تولید انبوه برسد طرح لباسش و طرح پارچه‌اش هم خاص باشد و به لحاظ الگوسازی و دوخت در سطح مناسبی باشد. این‌طور می‌توانیم همه اینها را کنار هم بگذاریم و بهترین‌ها را به بازار عرضه کنیم. به نظر می‌رسد پس از شناسایی افراد در داوری‌ها، باید تیم‌هایی شکل بگیرند که افراد در کنار هم به درستی قرار بگیرند تا اتفاق مثبتی در صنعت مد کشور بیافتد.
حق رأی مردم در دوازدهمین جشنواره مد و لباس
سجاد لطفی دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور هم با اشاره به حمایت کارگروه از برگزیدگان دوازدهمین دوره این‌جشنواره گفت: اولین حمایت ما از برگزیدگان جشنواره این است که به دیده شدن بیشتر آنها کمک کنیم. ما در حال حاضر وعده برای ارائه تسهیلات نمی‌دهیم اما تلاش ما بر این است به‌واسطه شبکه بانکی کشور، بستری را فراهم کنیم. البته رایزنی‌های لازم انجام شده و وعده‌هایی به ما داده‌اند. هم‌اکنون پیگیر تحقق این وعده‌ها هستیم.
وی ادامه داد: حمایت‌های مان می‌تواند به نفع صاحبان آثار جشنواره و فعالان حوزه مد و لباس باشد به ویژه طراحان مستقلی که در ابتدای راه هستند و چندان توان مضاعفی ندارند. باید به آنها کمک شود تا بتوانند تبدیل به ویژند شوند. انشالله در آینده بتوانیم به آنها کمک کنیم تا به تولید انبوه محصولات شأن دست یابند.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور گفت: برای صاحبان ویژندی که در جشنواره حضور دارند، در حال رایزنی هستیم تا بتوانیم آنها را برای حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی حمایت کنیم و بتوانند آثارشان را به صورت B to B یا B to C به فروش برسانند. برگزاری جشنواره و معرفی آثار منتخب در سطح شهر به نوعی الگوسازی و گفتمان سازی از جنس تسهیل گری است تا بتوانیم از صاحبان ویژندها و طراحانی که حضور دارند، حمایت کنیم. به عبارتی فعالان و صاحبان ویژندها می‌توانند در جشنواره‌ها آخرین دستاورد خود را در معرض رقابت، داوری و ارزیابی قرار دهند.
۷۰ درصد چرخه مد مربوط به تبلیغات محصول می‌شود
لطفی گفت: در چرخه مد، حدود ۷۰ درصد مربوط به مد سازی و جریان سازی می‌شود. یعنی به عبارتی عرضه لباس و پوشاک در تبلیغات و نمایش آن امری بسیار مهم است و نمایش هم با تن‌خور لباس معنا پیدا می‌کند. در این‌عکاسی‌ها سعی شده لباس تراز اجتماع به عموم جامعه معرفی شود. در این‌معرفی‌ها هم می‌توانیم چارچوب‌های فرهنگی و اجتماعی را حفظ کنیم و هم تضمین اقتصادی برای فروش آن محصول داشته باشیم.
وی افزود: شاید نمایشگاه دوازدهمین نمایشگاه مد و لباس فجر یک نمایشگاه تخصصی باشد. اما مردم هم می‌توانند از این نمایشگاه بازدید کنند و با آخرین دستاوردهای حوزه پوشاک که به جشنواره رسیده است، آشنا شوند. البته این نمایشگاه آخرین دستاوردهای حوزه پوشاک، مد و فشن جامعه اسلامی نیست بلکه ظرفیت‌ها بیش از این است.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور با اشاره به بخش آرای مردمی این‌جشنواره گفت: این بخش در هر دوره از نمایشگاه وجود داشت. اما تفاوت امسال قرار دادن دستگاه‌هایی است که به سامانه جشنواره متصل است. افراد به هنگام ورود به نمایشگاه ثبت نام می‌شوند و این ثبت نام در سامانه ثبت می‌شود. پس از بازدید از نمایشگاه می‌توانند نظرات و آرای خود را در سامانه از طریق این دستگاه‌ها که در گوشه‌های نمایشگاه قرار داده شده است، به ثبت برسانند. سعی کرده‌ایم آرا به تفکیک طبقات باشد تا بتوانیم از نظرات و آرای مردم و بازدیدکنندگان گرامی بهره مند شویم.