خبرگزاری مهر -گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ فرآیند تولید و ارائه آثار و محصولات موسیقایی و حاشیههای ریز و درشت دنیای موسیقی طی سالهای اخیر تبدیل به «فرصت» و «چالش» مهم و جالب توجهی شد که بسیاری از دستاندرکاران و فعالان عرصه موسیقی را بر آن داشت تا فارغ از رسانههای رسمی به ارائه و انعکاس فعالیتهای موسیقایی خود در بسترهای متنوع «فضای مجازی» بپردازند و در این مسیر بسیار مهم و مؤثر بر افکار عمومی جامعه، حضور چشمگیری داشته باشند. حضوری که بعضاً برای آنها دربرگیرنده اتفاقات مبارک و ارزشمندی در جهت معرفی خود و محصولات موسیقاییشان شد و در برخی موارد هم باعث دردسرهای زیادی شد که میتواند در ابعاد مختلف اجتماعی و فرهنگیاش مورد بررسی و واکاوی بیشتری قرار گیرد.
شرایطی دارای اهمیت که اکنون نمیتوان به راحتی از آنچه در این بستر رسانهای روی میدهد، بیتفاوت گذشت. چارچوبی دارای چالش و پر از فراز و نشیبهای عجیب و غریب که تبدیل به اقیانوس پهناور و بیانتهایی شده که هر چه قدر در آن حضور داشته باشیم، بیشتر متوجه ابعاد پیچیده آن میشویم. شرایطی که در دنیای موسیقی فرآیند بسیار پررنگی دارد و تقریباً تمامی فعالان موسیقی را برآن داشته تا در این راه پر پیچ و خم اما جذاب برای مخاطب، به معرفی و به اصطلاح بیگانه «پرزنت» محصولات و دیدگاههای خود بپردازند. شرایطی که شاید بیان بسیاری از آنها در قالب رسمی خبرگزاریها و رسانههای رسمی کشور جایگاهی نداشته باشد اما دربرگیرنده ابعادی است که میتواند برای طرفداران و دوستداران موسیقی مشتمل بر رویدادهای مکتوب و تصویر جالب توجهی باشد.
اتفاقاً ظهور و بروز چنین شرایطی است که هم موجب رشد و تولید اخبار و نوشتارها و تصویرهای به اصطلاح «زرد» و «غیرقابل انتشار در رسانههای رسمی» شده و هم ایجاد کننده فضای رقابتی بین رسانههای رسمی و رسانههای فعال در فضای مجازی شده است که این مسائل نیز دربرگیرنده ملاحظات فراوانی است. ملاحظاتی که رجوع به آنها میتواند ویترین حواشی و اظهارنظرهایی باشد که رجوع به آنها با در نظر گرفتن ملاحظات و باید و نبایدهایش امری اجتناب ناپذیر است.
«یک هفته با فضای مجازی موسیقی» عنوان سلسله گزارشهای هفتگی سرویس هنر خبرگزاری مهر برای مرور متن و حاشیه منتخب رویدادهای موسیقایی از پنجره فضای مجازی است که روزهای پایانی هر هفته با استفاده از مطالب منتشر شده هنرمندان و فعالان عرصه موسیقی کشورمان در بسترهای مختلف فضای مجازی پیش روی مخاطبان قرار میگیرد.
محمد حسین پویانفر؛ فعالان مجازی منعکس کننده یک بازداشت غیرانسانی باشند
پس از بازداشت بشیر بی آزار از مدیران سابق دفتر موسیقی و سرود سازمان صدا و سیما توسط پلیس کشور فرانسه به اتهام فعالیت علیه صهیونیستها تعدادی از هنرمندان و مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن محکومیت این اقدام خواستار پیگیری دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران از مسیر حقوقی شدند.
محمدحسین پویانفر مداح و خواننده آثار آئینی در همین رابطه نوشت: «با خبرشدم رفیق خوب ما بشیر بی آزار در بازداشت پلیس فرانسه است به اتهام فعالیت علیه صهیونیستها؛ به شهر دیگری منتقل شده که سه ساعت تا محل سکونتشان فاصله دارد و در زندان است.
اتهامات او توسط عمله های فارسی زبان صهیونیستها از صفحه اینستاگرامش جمع آوری و مستند شده تا بشود پرونده او در سرزمین آزادی بیان و حقوق بشر! او خارج از تمام قواعد حقوقی و انسانی و بدون تشکیل دادگاه بازداشت و زندانی شده است.
بشیر بی آزار یک انقلابی است که در قلب اروپا از حق گفت و الان در زندان مدعیان آزادی بیان در فرانسه است.
لازم است تا سرنوشت او مثل سایر ایرانیان بی گناه بازداشت در اروپا از مسیر حقوقی و دیپلماتیک پیگیری شود.
در گام اول از همه فعالان فضای مجازی و رسانه میخواهم که منعکس کننده این بازداشت غیرانسانی باشند.»
علیرضا سپهوند؛ چند نکته ساده در شناسایی یک شارلاتان
علیرضا سپهوند روزنامه نگار، مدرس و پژوهشگر موسیقی هم طی روزهای گذشته با انتشار مطلبی جالب توجه به نقد جریان تدریس موسیقی در کشورمان با عنوان «نکاتی ساده که شاید بتواند نوآموزان و علاقمندان موسیقی را در شناسایی یک «شارلاتان» یاری دهد» پرداخته و نوشته است:
«شارلاتانها در سطوح توانایی و زمینههای مختلفی به فعالیت مشغولند و همچنین روشهای متفاوتی برای سودجویی دارند از تبلیغ شیوه آموزش منحصر بفردشان (!) تا فروش کتاب و آلات موسیقایی مورد تاییدشان؛ بنابراین در پارهای اوقات شناسایی شارلاتانها برای نوآموزان و علاقهمندان کمی سخت مینماید و ممکن است به تجربه و تخصص بیشتری نیازمند باشد اما این نوید را به شما میدهم که همه ایشان دست کم یکی از موارد یاد شده در صفحات بعد را در امورشان به کار میگیرند.
با این توضیح اکنون به چند نکته کلیدی برای شناسایی شارلاتانها نزد نوآموزان و علاقهمندان موسیقی میپردازیم: یک: ویترین نوازنده دستانش است و زلف پریشان، چشمان خمار، لبخند فریبا و شمایل غریب، نقشی در کیفیت موسیقی ندارد./ دو: کاربرد عناوین و صفات تفضیلی: نوازندهای که خود را با عناوین، استاد، برترین، بهترین، اولین و هر «ترین دیگر یاد کند «قطعاً» شارلاتان است./ سه: فرآیند یادگیری موسیقی، زمان بر، پُرزحمت و هزینه بر است. بنابراین اگر کسی تلاش کرد در ویدئوی یک دقیقهای به قول خودش آموزش «آهنگ زدن» بدهد از آن شارلاتانهای درجه یک است./ چهار: جلب توجه موسیقایی با هر ابزاری؛ (الف) شارلاتان گوش به زنگ است تا تولید بازاری سخیفی همهگیر شود به سرعت آن را کپی میکند و به نازلترین سطح مینوازد. این فرصتی مغتنم است تا تشویق و حیرت عوام را شامل حال خود کند. مصداقش این جمله معروف است که وااااای دیدی فلانی با سهتار آهنگ چی چی بند رو میزنه!؟ (ب) شارلاتان ژانر نمیشناسد و از تشخیص کیفیت نیز ناتوان است. بنابراین دوغ و دوشاب نزدش یکی است. در ثانی امکانات و محدودیتهای ابزارش (سازش) برای او پنهان است. پس ممکن است گاهی اثری درجه یک را هم (مثلاً از ژانر پاپ) با بیان ضعیف و ابزار ناکارآمدش تخریب کند. در این مورد هم متاسفانه غالب علاقهمندان در تحیّر نواخت فلان قطعه با دوتار هستند و توان تشخیص شارلاتان را ندارند.
پنجم: تعدد فالوور اینستاگرامی؛ نوازندگی به ویژه در ژانر موسیقی کلاسیک ایرانی (سنتی) کم مخاطب است و از قضا تعداد دنبال کنندگان زیاد و غیرعادی برای افرادی که در دایره کوچک موسیقی ایرانی صاحب نام و اعتبار نیستند نتیجه عکس در ذهن اهل فن ایجاد میکند چرا که در غالب موارد روشهای تبلیغاتی فعالیت تمام وقت مجازی برای جذبِ عوام و یا خرید فالوور در پس ماجرا است / شش: فعالیت هر روزه و بی اندازه در صفحات مجازی؛ غالب نوازندهها و موزیسینهای خوب سرِ شلوغ و زمان کمی برای فعالیت و حتی تفریحات این چنینی دارند./ هفت: پستهای موسیقایی هر روزه؛ ساخت و نشر موسیقی «با» کیفیت فرآیندی بسیار زمانبر است حتی اگر نواختن یک قطعه (سلو تکنوازی) مورد نظر باشد نیازمند صرف ساعتها و روزها زمان برای تمرین است./ هشت: حضور حداکثری؛ از ساندویچی سرِ محل تا آلبرت هال لندن با سازش و البته موبایلش حضور دارد. همه جا ساز میزند و هیچ استانداردی ندارد. همچنین در همه همایشهای محفلی و رسمی موسیقایی جای ثابت دارد و منتظر رخ نمایی استادیست تا سلفی دو نفره بگیرد و ثابت کند که چه دوستان گرمابه و گلستانی بودهاند و هستند./ نه: توهم شهرت؛ شارلاتان برای کلیه اتفاقات داخلی و خارجی از تولد فرزند پرنس چارلز تا فرا رسیدن ماه مبارک شعبان بیانیه تبریک و تسلیت دارد./ ده: حُکم کلی تیترهای عجیب و ادعاهای بزرگ؛ شارلاتان خود را صاحب سلیقه و روش میداند و راجع به موسیقی در تمام شاخههایش نوازندگی، خوانندگی، روش تدریس، اصول آهنگسازی و علوم زیر مجموعهاش، تنظیم، مبانی و تئوری موسیقی، موسیقی شناسی رهبری! و … نظر کلی قطعی و خطاناپذیر میدهد./ یازده: رزومه سالهای طولانی نوازندگی یا آموزش نوشتن کتاب تائید ضمنی فلان استاد و یا حتی مدرک دانشگاهی دلیلی بر دانش و کیفیت انجام نیست. کارنامه هر معلم کیفیت نوازندگی هنرجویان اوست و کارنامه نوازنده صدای ساز او از نگاه متخصصین.
نکته مهم: دوستان علاقهمند و نوآموزم قبل از هر چیز باید ظرف و حوزه فعالیت خود را خوب بشناسیم. ما نوازندهایم، تلاش میکنیم راه هنرمندی در پیش گیریم اما قرار نیست در آینده سلبریتی بشویم. در واقع از طریق نوازندگی هیچگاه به آن هدف نخواهیم رسید به عبارت دیگر اگر آرزویتان شهرت به آن معناست مسیر را اشتباه انتخاب کردید. با دست و پا زدن برای دیده شدن نزد عوام نگاه مثبتِ صاحب نظران را از خود دور میکنید. ضمن اینکه غالب مخاطبین ما قشر فرهیخته هستند و «حُسن شهرت» در میان چنین افرادی سخت به دست آمده و بسیار با ارزش است و در عین حال با کوچکترین کجروی خدشه دار میشود بنابراین پشتک و وارو زدن برای مردم ذرهای به جایگاه موسیقایی شما نمیافزاید.
هنردوستان و هنرجویان عزیز موسیقی اقیانوس است. تنها نوازندگی یک ساز میتواند به شاخههای متعدد اجرایی دستهبندی شود که هر کس بسته به حوزه مطالعات و تمریناتش در یکی از آن شاخهها تبحر بیشتری داشته و اظهار نظرش در زمینه خاص میان اهل فن قابل اعتناست.»
حسام اینانلو؛ هنوز آرزوها نفس میزند
حسام اینانلو از نوازندگان شاخص عرصه موسیقی ایرانی که طی سالهای اخیر فعالیتهای متعددی را در عرصههای اجرایی موسیقی از سر گذرانده و تا کنون نیز آثار شاخصی را در این زمینه پیش روی مخاطبان قرار داده است، با انتشار پستی از تازهترین پروژه موسیقایی خود به نام «هنوز» سخن گفته و نوشته است:
«هنوز، پروژه موسیقایی نیست. هنوز مأمن و پناهی است برای خویشتن خویش، که در تمام آشفتگیهای روزگار، موسیقی برایم میسازد. گاه تنها، گاه با دوستانم لحظاتی را با ساز می نوازم.
هنوز آرزوها نفس میزند …»
سامان احتشامی؛ خدا را شکر فردا امتحان ندارم
سامان احتشامی از جمله نوازندگانی که در این سالها حضور فعالی در فضای مجازی و برنامههای تلویزیونی و اینترنتی دارد به بهانه فرا رسیدن امتحانات آخر سال تحصیلی دانش آموزان دل نوشتهای طنزآمیز را منتشر کرد.
در نوشته سامان احتشامی آمده است: «خدا را صدهزار مرتبه شکر میکنم که فردا امتحان ندارم ولی همچنان خواب امتحان می بی نم. معلم خوب و آدم حسابی زیاد داریم ولی خدا از کسانی که عقدههای خودشان را روی بچهها خالی میکنند نگذرد. نمره بدهید دیگر … همانی که بخواهد درس بخواند خوش میخواند.»
فریدون آسرایی؛ سلام به کنسرتهای جدید در جای جدید!
فریدون آسرایی خواننده پیشکسوت موسیقی پاپ که ماههای زیادی است از عرصه کنسرتها به دور است، در تازهترین پست فضای مجازی خود از برگزاری یک کنسرت در یکی از سالنهای برگزاری کنسرت غرب تهران که پیش تر به عنوان سالن مسابقات وزنه برداری استفاده می شده است، خبر داد.
وی در این باره نوشت:
«سلام به همه عزیزانم. در تاریخ ۳۱ خرداد ماه در سالن همایشهای تازه تاسیس و زیبای ضرغام کنسرتی را برگزار میکنم. سالنی که با بهترین امکانات تازه تاسیس شده و شما میتوانید از همین حالا بلیت را تهیه کنید. به امید دیدارتان. دوستتان دارم.»