به گزارش خبرنگار مهر، شهر آفتاب این روزها میزبان خاطره‌سازان شیرین کودکی است. اسباب بازی‌های خوش آب و رنگی که از همان ابتدای ورود به سالن ملل نمایشگاه، خنده را بر لب بازدیدکنندگان جاری می‌کنند. یکی از غرفه‌ها بازی‌های فکری خود را به نمایش گذاشته و دیگری ویترینی از لگو ها با رنگین کمانی از رنگ‌ها و بورسی از ماشین‌های اسباب بازی به راه انداخته است.
بازار عروسک و اسکوترهای کودکانه و صورتک‌های حیوانی و تفنگ‌های اسباب بازی هم حسابی داغ است. گردونه شانس، حباب‌های وسط راهرو و بادکنک‌های رنگی که به بازدیدکنندگان نمایشگاه داده می‌شود، جذابیت‌های این سالن نمایشگاهی را حسابی زیاده کرده است.
دیگر خبری از فضای خشک سایر نمایشگاه‌ها نیست و چهره‌های گرفته و در هم فرورفته و خسته نیست. برخلاف سایر نمایشگاه‌ها این تنها بزرگسالان نیستند که با اشتیاق از غرفه‌ها بازدید می‌کنند. برخی از کودکان با والدین خود با نمایشگاه آمده اند و برخی هم از طرف مدارسشان به صورت تیمی از غرفه و اسباب بازی‌های آن بازدید می‌کنند.
خبری از محصولات خارجی نیست
مونا عمادی مسئول کمیسیون نمایشگاه‌های انجمن اسباب بازی می‌گوید: در سومین نمایشگاه تخصصی صنعت اسباب بازی و صنایع وابسته (ایران تویکس ۳) حدود ۱۰۰ شرکت کننده در فضایی به مساحت ۳۶۰۰ متر مربع در این نمایشگاه شرکت کرده اند؛ این در حالی است که تعداد شرکت کننده ها در نمایشگاه قبلی تنها ۷۰ شرکت بوده که در فضایی به مساحت ۲۷۰۰ متر مربع در این رویداد تخصصی حاضر شده بودند.
وی افزود: رشد و تحول ایجاد شده در صنعت اسباب بازی را می‌توان در این نمایشگاه دید، به این نکته هم اشاره می‌کند که این نمایشگاه فقط پذیرای تولیدکنندگان داخلی است.
رهنمودهای رهبری برای صنعت اسباب بازی
مراسم افتتاحیه سومین نمایشگاه تخصصی صنعت اسباب بازی و صنایع وابسته (ایران تویکس) با حضور محمد مهدی برادران معاون وزیر صمت، اکبری تالار پشتی رییس سابق کمیسیون صنایع و معادن مجلس، احسان منشی رییس هیات مدیره انجمن تولید کنندگان اسباب بازی، صنعتکار رییس انجمن تولید کنندکان نوشت افزار و جمع کثیری از فعالین حوزه صنعت کار برگزار شد.
محمد مهدی برادران معاون وزیر صمت، صنعت اسباب بازی از جمله سخنرانان این افتتاحیه بود. وی با اشاره به کاهش قاچاق اسباب بازی از ۵۵۵ میلیون دلار به کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار، گفت: خواسته رهبری به صفر رساندن قاچاق و تولید محصولاتی مطابق با فرهنگی ایرانی است.
وی اسباب بازی را صنعت آینده ساز کشور دانست و افزود: البته نگاهی به گردش مالی موجود در این صنعت نشان می‌دهد که این ادعا خیلی هم بیراه نیست.
بر اساس آنچه روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهوری در سال گذشته اعلام کرده ارزش بازار جهانی اسباب بازی در حال حاضر عددی فراتر از ۱۰۰ میلیارد دلار است. اما متاسفانه سهم ایران از این میزان، حدود ۳۰۰ میلیون دلار معادل سه‌دهم درصد بازار جهانی است که یک‌سوم آن معادل ۱۰۰ میلیون دلار، تولیدات شرکت‌های داخلی را شامل می‌شود. می‌توان سهم ایران از بازار جهانی اسباب بازی را تا یک میلیارد دلار هم افزایش داد.
نگاه ویژه به اسباب بازی در وزارت صمت
احسان منشی رییس هیات مدیره انجمن تولید کنندگان اسباب بازی هم از دیگر سخنران این مراسم بود که در گفته‌های خود شکوفایی صنعت اسباب بازی به عنوان هنر صنعت هویت ساز ایرانی در کشور را مورد اشاره قرار داد و گفت: تغییراتی که در زمینه اعطای مجوزها و ایجاد دفتر صنایع خلاق در وزارت صمت نشان می‌دهد که این وزارتخانه نگاه ویژه ای به صنعت اسباب بازی داشته و اهمیت آن را پذیرفته اند. البته امیداریم که مجموعه قوانین به صورت ویژه و خاص بومی سازی شود.
وی به چالش تولیدکنندگان با مساله کپی کاری برخی از واحدهای تولیدی اشاره کرد و گفت: این چالش یکی از مشکلات فعالین این صنعت است.
منشی در این مراسم از مهدی معینی که بسیاری او را تاریخ شفاهی کانون پروش فکری کودکان و نوجوانان می‌دانند، با اعطایی هدیه‌ای تقدیر و تشکر کرد.
نگاه علمی به اسباب بازی در ایران تویکس ۳
در حاشیه نمایشگاه ایران تویکس ۳ نشست‌های علمی هم برگزار می‌شود. اولین نشست این نمایشگاه مربوط به تاثیر تحولات صنعت بازی و اسباب بازی در حوزه سلامت روان بود. نسرین اعجازی سخنران این نشست بود. وی در این نشست گفت: بازی، زبان طبیعی کودکان است و اسباب بازی‌ها ابزارهایی هستند که به آنها کمک می‌کنند تا این زبان را بیاموزند و آن را توسعه دهند.
وی افزود: منظر روانشناسی بازی برای کودکان یک نیاز اساسی است و اسباب بازی‌ها می‌توانند به عنوان ابزار درمانی در روانشناسی کودکان مورد استفاده قرار گیرد.
بازدید مراجعه کنندگان از همان ساعت‌های ابتدایی
با وجود اینکه ساعت افتتاحیه نمایشگاه ۱۲ و نیم ظهر اعلام شده بود، اما از همان ساعت ابتدایی صبح ایران تونیکس پذیرای بازدید کنندگان متعددی بود. البته با توجه به احتمال استقبال زیاد از این نمایشگاه خوش آب و رنگ و جذاب در روزهای آینده، به نظر می‌رسد، این کار خیلی هم بی دلیل نبوده است. لازم به یادآوری است که سومین نمایشگاه تخصصی صنعت اسباب بازی و صنایع وابسته (ایران تویکس) به مدت ۴ روز از ۲۲ تا ۲۶ خرداد از ساعت ۱۰ تا ۶ بعد از ظهر در نمایشگاه شهر آفتاب پذیرای بازدیدکنندگان این نمایشگاه خواهد بود.
خواسته رهبری صفر شدن قاچاق اسباب بازی است
«قاچاق اسباب بازی‌های خارجی به کشور به کمتر از نصف رسیده با این وجود رهبری همچنان آن را بالا می‌دانند.» این همان نکته‌ای است که محمد مهدی برادران معاون وزیر صمت به آن اشاره کرد و گفت: بهمن سال گذشته توفیق حضور خدمت در پیشگاه مقام معظم رهبری را داشتیم. در آن جلسه از کاهش قاچاق اسباب بازی از ۵۵۵ میلیون دلار به ۳۷۰ میلیون دلارطی یک سال خبر دادم. با این وجود رهبری بازهم فرمودند که این میزان قاچاق همچنان زیاد است.
وی ادامه داد: منظور ایشان از این جمله این بود که باید جدیت بیشتری در تولید داخلی و طراحی‌های داخلی داشته باشیم. در واقع باید به قدری در این صنعت قوی عمل کنیم که دیگر محصولات خارجی در برای مصرف کنندگان داخلی جذابیتی نداشته باشد.
معاون وزیر صمت گفت: جدیدترین گزارش اعلامی از طرف ستاد مبارزه با قاچاق، کالا و ارز نشان می‌دهد که قاچاق اسباب بازی بازهم کاهشی بوده و امروز به کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار رسیده است. اما می دانم بازهم رهبری این مقدار قاچاق به کشور را زیاد دانسته و معتقدند که با توجه به توانایی که در میان تولیدکنندگان داخلی وجود دارد، این رقم باید به صفر برسد. ضمن اینکه به باور ایشان این اسباب بازی‌ها تطابقی با فرهنگ ما ندارد.
برادران گفت: توسعه و رونق تولیدات داخلی در صنعت اسباب بازی کمک می‌کند که فرهنگ ایرانی و ملی در بیشتر جان و روح کودکان و نوجوانان ما نفوذ کند و در آنها تجلی پیدا کند.
وی ادامه داد: انتظار ما از تولیدکنندگان داخلی این است که تولیدات آنها متناسب با فرهنگ بومی و ملی ما باشد. اگر همان کالای قاچاق را در کشور کپی کرده و آن را تولید کنیم که کاری نکرده ایم. اگر می‌خواهیم از طرحی استفاده کنیم از طرح‌های بصری استفاده کنیم که فرهنگ بصری خود ما را افزایش دهد.
تجلی خلاقیت در صنعت اسباب بازی
در سال‌های نه چندان دور رویکرد دولت توجه به صنایع بزرگ بود. اما صنایعی همچون اسباب بازی در طی چند سال گذشته به خوبی نشان دادند که چه ظرفیت بالایی برای توسعه در این بخش‌ها وجود دارد. کار به جایی رسیده که برادران معاون وزیر صمت، اسباب بازی را صنعت آینده ساز کشور می‌داند.
وی رویکرد وزارت صمت در دولت سیزدهم را توجه به صنایع خلاق اعلام کرد و ادامه داد: ما بیشتر به دنبال حمایت از صنایعی بودیم که بیش از اینکه روی عنصر مواد اولیه تمرکز داشته باشند، عنصر خلاقیت در آنها تجلی داشته است. این همان خواسته و هدفی بودیم که در در صنعت اسباب بازی به خوبی قابل دست یافتن و تحقق بود.
معاون وزیر صمت با بیان اینکه بر اساس کلام رهبری صنعت اسباب بازی، صنعت آینده ساز کشور است، ادامه داد: چه کاری ارزشمندتر و مهم‌تر از این است که ما آینده کشور را در باب اندیشه بسازیم، آن هم نه با حرف و صحبت و نصیحت؛ بلکه ما با توسعه صنعت اسباب بازی، آینده و فرهنگ کودکان خود را با ابزاری می‌سازیم که کودک با آن رویاهای خود را محقق کرده و آینده خود را آباد می‌کند.آنچه که ما امروز داریم حاصل اسباب بازی‌هایی است که در کودکیمان با آن بازی کرده و داستان‌هایی است که آنها را می‌خواندیم و می‌شنیدیم.
افزایش تعداد شناسه کالا از صفر به ۲۷۷ شناسه
«تولید کنندگان اسباب بازی طی ۳ سال اخیر تعداد شناسه کالای خود را از صفر به ۲۷۷ شناسه رساندند» این همان نکته‌ای بود که برادران معاون وزیر صمت آن را نشان دهنده رشد و توسعه در این صنعت دانست و گفت: در حوزه تامین مواد اولیه هم توفیقات زیادی حاصل شده و رشد قابل توجهی را شاهد بودیم. طوری که تعداد واحدهای تولیدی از ۱۰ واحد به ۳۱ واحد و از ۱۶۱ واحد به ۳۱۵ تا افزایش یافته است. اینکه فعالین این صنعت به فکر برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در کنار شهرک‌های صنعتی هستند، نشان می‌دهد روند صنعتی شدن در صنف اسباب بازی به درستی در حال طی شدن است.
معاون صنایع عمومی وزارت صمت با اشاره به اقدامات انجام شده برای توسعه و رونق تولید در دولت سیزدهم، گفت: اگر همت تشکل‌های فعال در این حوزه نبود، توفیقاتی که امروز در انجمن‌های تخصصی به دست آمده را نداشتیم.
برادران از جهش ایجاد شده در این صنعت خبر داد و افزود: مقدار واردات مواد اولیه در سال ۹۹ (سال قبل از دولت) کمتر از ۲ میلیون دلار بوده اما حالا این رقم به ۱۰ میلیون دلار رسیده است. این آمارها نشان می‌دهد که چقدر تسهیل گری در حوزه تامین مواد اولیه در صنعت اسباب بازی اتفاق افتاده است.
وی از رشد ۸۵ درصدی صادرات خبر داد و گفت: مقدار صادرات از ۲۴ میلیون دلار به ۴۶ میلیون دلار افزایش یافته است. البته کارهای بزرگ دیگری هم در این حوزه صورت گرفته است. به عنوان مثال ۳ سال قبلی تولیدی در زمینه ماشین‌های کنترلی نداشتیم. اما حالا شاهد تولیدات خوبی در این حوزه هستیم. در قطعات کوچک لگو و اسباب بازی‌های رباتیک و عروسک‌های سخنگو هم کارهای ویژه ای انجام شده است.
رشد ۲ برابری شرکت کنندگان در نمایشگاه
برادران با اشاره به اینکه امروز بیش از ۵۰۰ نشان تجاری دور هم جمع شده اند، گفت: این ۵۰۰ نشان تجاری در کنار یکدیگر ۲ صنعت بزرگ و آینده دار کشور را می‌سازنند و آن را رهبری می‌کنند.
معاون وزیر صمت در بخش دیگری از سخنان خود از رشد دو برابری شرکت کنندگان در این نمایشگاه‌ها خبر داد و افزود: ۲۷۲ تولید کننده (۹۲ شرکت کننده اسباب بازی و بیش از ۱۸۰ تولید کننده نوشت افزار) در ۵ سالن به مساحت ۲۵ هزار مترمربع دور هم جمع شده اند. هم اکنون ۸۴ واحد صنعتی دارای بهره برداری در این حوزه داریم. البته واحدهای صنفی تولیدی دیگری هم در این حوزه مشغول به کار هستند که آمار آنها در اختیار ما نیست.