به گزارش خبرنگار مهر، حسین شیرزاد، تحلیل گر و کارشناس توسعه کشاورزی در یادداشتی اختصاصی برای مهر نوشت؛
انسان‌ها سالانه ۳۵۲ میلیون تن گوشت مصرف می‌کنند و انتظار می‌رود به دلیل رشد جمعیت جهان، افزایش درآمد و افزایش اشتها برای مصرف گوشت این رقم تا سال ۲۰۵۰ میلادی به بیش از ۵۵۰ میلیون تن برسد. این یک مشکل بزرگ برای تلاش‌ها جهت کنترل و مبارزه با تغییرات آب و هوایی است.
دام‌ها در حال حاضر مسئول ۱۴.۵ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی هستند. این گازهای گلخانه‌ای عمدتاً با تولید خوراک برای حیوانات و توسط خود گاوها ایجاد می‌شود که گاز گلخانه‌ای قوی متان را از انتهای دستگاه گوارش شأن آزاد می‌کنند. برای تعدیل این سندرم اصطلاح «انتقال پروتئین» به انتقال از دنیای مصرف کننده گوشت قرمز سنگین به یک سیستم غذایی گیاهی‌تر اشاره دارد.
امروز، موضوع گذار از گوشت قرمز یک بحث رو به رشد در کل ادبیات تحول سیستم غذایی و یک بحث نمادین است. به‌عنوان مثال، استفاده از رژیم غذایی مرجع سالم جهانی که توسط گزارش« EAT-Lancet » حمایت می‌شود، نیازمند کاهش بیش از ۵۰ درصدی مصرف جهانی گوشت قرمز در درجه اول با کاهش مصرف بیش از حد در کشورهای با درآمد بالا است. برای جایگزینی گوشت قرمز، سیستم‌های جایگزین مبتنی بر پروتئین، به طور فعال در تعداد فزاینده ای از کشورها از جمله آلمان، کره جنوبی، بریتانیا، یا هلند تبلیغ می‌شود اما با تمامی این مباحث در این میان، تولید جهانی گوشت طی سال‌های اخیر نیز به سرعت افزایش یافته است.
افزایش تولید گوشت در جهان و درآمد آن
درآمد حاصل از صنعت جهانی گوشت در سال ۲۰۲۴ به ۱۴۷۲ میلیارد دلار می‌رسد و انتظار می‌رود سالانه ۶.۲۴ درصد رشد نماید. حتی با افزایش قیمت‌ها، مصرف کنندگان از مصرف گوشت دست برنداشته اند. در مقابل، برای صرفه جویی در هزینه های‌شان، نوع گوشت، اندازه برش و مارک گوشت را تغییر داده‌اند.
در حال حاضر تصمیمات خرید بر اساس ارزش از نظر قیمت، راحتی و سایر ویژگی‌های حیاتی هدایت می‌شوند. افزایش مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های بسته بندی شده با استفاده از فرآیندهایی مانند نمک زدن و دودی کردن برای طعم دادن، پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. روندهای جدید در بخش گوشت، مانند ترکیب طعم، تغییر ارگانیک، استراتژی دیجیتال، اتوماسیون و پویایی بازار، قرار است تولید گوشت و لبنیات را به گونه‌ای تغییر دهد که سبک زندگی و ترجیحات مصرف کننده، مستمرا در حال تغییر باشد.
آمارها و داده‌های سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد نشان می‌دهد که تولید جهانی گوشت از دهه ۱۹۶۰، ۵ برابر شده است. با وجود بسیاری از اختلالات زنجیره تأمین مواد غذایی در طول همه گیری، مصرف گوشت منجر به کاهش مصرف گوشت نشد. حال اینکه، مردم بیش از هر زمان دیگری گوشت مصرف می‌کنند. هم رشد جمعیت و هم تغییرات جمعیتی منجر به افزایش تقاضای بازار شده است.
با این حال، بخش گوشت به سمت پایداری در مکانیزم‌های تولید، شیوه‌های اخلاقی تر و روش‌های جایگزین تولید پروتئین برای برآورده کردن خواسته‌های آینده تغییر می‌کند. با افزایش درآمد در سهام شرکت‌های گوشتی و نوآوری‌های فناورانه در صنعت غذا و نوشیدنی آسیایی، الگوهای مصرف مواد غذایی و پویایی بازار تغییر کرده است. مثلاً گوشت‌های آماده، امروز یک روند داغ در صنعت گوشت است و طبق گزارشی که توسط« Straits Research » منتشر شده است، نیمی از جمعیت جهان برای تأمین نیاز روزانه پروتئین خود به گوشت متکی هستند. بنابراین، گوشت‌های آماده در حال تبدیل شدن به یک روند داغ است.
آینده بازار گوشت
با وجود طیف وسیعی از محصولات گوشتی طعم‌دار آماده در بازار، انتظار می‌رود حجم آن تا سال ۲۰۲۸ به ۹۸.۸ میلیارد برسد.
انتظار می‌رود بازار غذاهای آماده در سال ۲۰۲۴ رشد ۵.۰ درصدی را نشان دهد. عواملی که باعث افزایش تقاضا برای پیش میکس های غذای آماده یا گوشت‌های آماده می‌شود عبارتند از سبک زندگی سریع منجر به زمان کمتری برای پخت و پز می‌شود، پذیرش رو به رشد رسوخ دیجیتالیزاسیون در زندگی بشر، پیش میکس های نوآورانه و طعم دار آماده مصرف، افزایش شهرنشینی، افزایش تقاضا برای غذاهای راحت و سبک، زندگی سریع و تغییر گسترده‌تر ترجیحات مصرف کنندگان به سمت غذاهای راحت در طول نسل‌ها، تقاضا برای محصولات گوشتی آماده را افزایش داده است و آنها را به یک عنصر اصلی در چشم انداز غذایی سریع و راحت امروزین تبدیل کرده است.
در بین غذاهای حاوی مواد مغذی، گوشت یک اولویت رو به رشد برای مصرف کنندگان بشمار می‌رود. نیمی از مصرف کنندگان تغذیه سالم را اولویت اصلی می‌دانند، در حالی که نیمی دیگر غذای راحت را در نظر می‌گیرند. برای ارضای تقاضاهای جامعه کلان شهری، تولیدکنندگان گوشت نیاز به نوآوری حداکثری دارند. حتی قبل از پاندمی یا همه‌گیری، مصرف‌کنندگان با غذا خوردن آگاهانه، شفافیت در تولید گوشت و مواد تشکیل دهنده آن و افزایش تقاضا برای گوشت منجمد سالم‌تر (عاری از آنتی بیوتیک و بدون باقی مانده مواد شیمیایی) و باکیفیت تر را آزمایش می‌کردند، اما کووید -۱۹ «فهم ادراکی و تفهم شناختی» این روند را تسریع کرد و مصرف‌کنندگان را تشویق کرد که به دنبال غذاهای کم وقت گیر حاوی مواد مغذی کافی باشند.
کرونا، بازار گوشت منجمد را با سهولت حمل و نقل رونق بخشید چنانکه در بحبوحه موفقیت گوشت تازه، جایگزین‌های گوشت منجمد در حال نفوذ به سبد مصرف کنندگان است. مصرف‌کنندگان به سمت گوشت منجمد روی می‌آورند تا فاصله بین برنامه‌های کاری شلوغ و دریافت پروتئین بدن شأن را پر کنند. در کنار این موضوعات، کنسرو گوشت نیز مقرون به صرفه، مقرون به صرفه و راحت است و در بین مصرف کنندگان مورد توجه قرار گرفته است.
ارزش بازار جهانی گوشت کنسرو شده در سال ۲۰۲۲ به ۲۹.۸۴ میلیارد دلار رسید و پیش‌بینی می‌شود که از ۳۱.۱۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ به ۴۲.۶۱ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۰ افزایش یابد که نشان دهنده متوسط رشد ۴.۵۹ درصدی در طول دوره پیش‌بینی است برای اطمینان از مصرف غذاهای بسته بندی شده توسط مصرف کنندگان، تولید کنندگان مواد غذایی باید از مقررات ایمنی مواد غذایی و توصیه‌های مراجع تخصصی و شارعان مواد غذایی پیروی کنند و ادعانامه‌های تغذیه یا پیامی که خواص تغذیه‌ای محصول را منتقل می‌کند، ارائه دهند.
تزریق طعم در حقیقت، تقاضای مصرف کننده برای انتخاب گوشت خوشمزه‌تر است.
تغییر در جمعیت شناسی مصرف کننده منجر به افزایش تقاضا برای انتخاب گوشت‌های خوش طعم و لذیذتر شده است. در حالی که مصرف کنندگان غذاهای راحت را به غذاهای پیچیده گوشت ترجیح می‌دهند و به دنبال انواعی مانند سالامی، ژامبون، سوسیس، بی کن و غیره هستند. استفاده از گیاهان، مارینادها، چاشنی‌ها و ادویه‌ها برای طعم دادن در فرهنگ‌های غذایی بین کشوری افزایش یافته است.
تحولات صنعت گوشت
تولید گوشت در حال حاضر شامل روش‌هایی مانند روکش افزودنی‌های طعم دار و پختن است که به رشد بازار در نگهداری گوشت و تقاضا برای نوآوری محصول دامن می‌زند. در این هنگامه تجاری؛ استراتژی دیجیتال هم برای رشد تجارت گوشت در همه جای جهان رو به رشد است.
تولیدکنندگان گوشت به طور فزاینده ای از قدرت استراتژی دیجیتال آگاه هستند. با فرصت‌های بسیار زیاد برای تحول دیجیتال، صنعت گوشت از زمان همه‌گیری جهانی که همه چیز آنلاین شد، به طرز چشمگیری سرعت گرفته است.
در حالی که فناوری‌های اتوماسیون و ICT توانایی نظارت، کنترل و مدیریت مؤثرتر فرآیندهای تولید را افزایش داده‌اند، یک استراتژی دیجیتال به نیروی محرکه برای تقویت و افزایش فروش و دسترسی تبدیل شده است. ایده دیجیتالی‌سازی ممکن است دلهره‌آور به نظر برسد، اما تولیدکنندگان و تولیدکنندگان گوشت که به تغییرات مداوم و نیاز به سازگاری عادت کرده‌اند، باید گامی به جلو بردارند.
نتیجه آنکه، صنعت دامداری دارای سریع‌ترین رشد در میان سایر زیربخش های کشاورزی امروزی است که ۵ مورد از ۶ کالای با ارزش را در جهان را در برگرفته و ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی کشاورزی (GDP) را در کشورهای در حال توسعه تشکیل می‌دهد.
رشد تجارت محصولات حیوانی یکی از مؤلفه‌های فرآیند جهانی‌سازی است که تولید و تجارت جهانی را متحول و جهانی شدن سیستم‌های سنتی پرورش حیوانات را تحت فشار قرار می‌دهد تا از طریق سرمایه‌گذاری در فناوری جدید، اتخاذ سیستم‌های مدیریتی کارآمدتر و توسعه اتحادهای جدید در سراسر زنجیره تأمین مدرن‌سازی شوند.
جهانی شدن سیستم‌های جهانی تولید گوشت را مجبور می‌کند که یا به دنبال راه‌های کارآمدتر برای تولید گوشت و ارائه محصولات به مصرف‌کنندگان بگردند و یا مزیت نسبی خود را از دست بدهند. تحلیل روندها در بخش گوشت نشان می‌دهد که تولید و مصرف گوشت در سراسر جهان به شدت افزایش یافته است.
سرمایه گذاری در نوآوری و فناوری تنها راه برای جلوتر ماندن از رقبا و بهبود کارایی است. علاوه بر این، با افزایش نگرانی‌ها در مورد شفافیت، قابلیت ردیابی و پایداری تولید گوشت، تولیدکنندگان گوشت باید آماده پذیرش شیوه‌ها و فناوری‌هایی باشند که به آنها در کاهش ضایعات، به حداقل رساندن مصرف انرژی کمک می‌کند.
همان‌طور که صنعت گوشت در سطح جهانی به تکامل خود ادامه می‌دهد، فرصت‌ها افزایش می‌یابد و تولیدکنندگان گوشت باید برای حرکت در چشم انداز پیچیده و دائماً در حال تحول بخش گوشت به خوبی آماده باشند.