به گزارش خبرگزاری مهر، محمد ابراهیم حسن نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه برنامه‌ریزی تولید، تدوین برنامه‌های بلندمدت و کوتاه مدت و سیاست گذاری در صنعت زنبورداری کشور ضروری است، اظهار کرد: برای دستیابی به آمار و اطلاعات در حوزه صنعت زنبورداری کشور در سال جاری نیز همچون سنوات قبل طرح سرشماری زنبورستان‌ها به طور همزمان در سراسر کشور با همت و تلاش کارشناسان پهنه مستقر در مراکز جهاد کشاورزی و با مشارکت و همکاری معاونت بهبود تولیدات دامی و معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها و مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان‌ها، مراکز جهاد کشاورزی و همیاری اتحادیه‌ها و تشکل‌های زنبورداری و با استفاده از ظرفیت سامانه جامع پهنه بندی و مدیریت داده‌های کشاورزی از ۷ مهرماه سال جاری آغاز و تا ۲۰ آبان ماه با تأیید نهایی رؤسای سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها و از طریق سامانه پهنه بندی خاتمه یافت.
وی تصریح کرد: در راستای اجرای بهینه فرآیند سرشماری زنبورستان‌ها، علاوه بر نظارت سیستمی و چند لایه از طریق معاونت امور تولیدات دامی و مرکز آمار و فناوری اطلاعات و ارتباطات و معاونت بهبود تولیدات دامی استان‌ها، بازدیدهای استانی و راستی آزمایی از فرآیند سرشماری زنبورستان‌ها نیز توسط دفتر توسعه زنبورداری معاونت امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در حین اجرای سرشماری مطابق برنامه پیش بینی شده به عمل آمد.
حسن نژاد با بیان اینکه بر اساس نتایج سرشماری در سال ۱۴۰۳ تعداد ۹۲,۱۲۲ واحد زنبورستان در کشور شمارش شده است، گفت: در این زنبورستان‌ها تعداد ۱۰.۸ میلیون کلنی زنبور عسل وجود دارد که حدود ۱۰.۵ میلیون کلنی در قالب کندوی مدرن و ۳۰۰ هزار کلنی در قالب کندوی سنتی هستند.
وی افزود: مطابق نتایج سرشماری، میزان تولید عسل کشور در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۲۸ هزار تن است که در مقایسه با سال ۱۴۰۲ (۱۲۱ هزار تن) رشد ۵.۶۳ درصدی نشان می‌دهد، ضمن اینکه عملکرد تولید عسل سال ۱۴۰۳ نسبت به مقدار پیش بینی شده برای سال ۱۴۰۳ (۱۲۲ هزار تن) نیز حدود ۴.۷ درصد افزایش داشته است.
حسن نژاد تصریح کرد: افزایش تولید عسل ناشی از بهبود مدیریت تولید در زنبورستان‌ها و افزایش آگاهی و ارتقا دانش فنی زنبورداران با برگزاری دوره‌های آموزشی - ترویجی و درنتیجه افزایش بهره‌وری و بهبود عملکرد کلنی‌ها در واحد سطح است به نحوی که از میانگین تولید ۱۰.۷ کیلوگرم عسل در هر کلنی (کندوی مدرن) در سال ۱۴۰۲، با ۱۲.۴۹ درصد رشد به میانگین تولید ۱۲.۰۴ کیلوگرم عسل در سال ۱۴۰۳ رسیده‌ایم.
معاون امور تولیدات دامی ادامه داد: علاوه بر عسل، حدود ۱۱ تن ژله رویال، ۸۶۲ تن گرده گل، ۲۱۱ تن بره موم، بالغ بر ۲۶۰۰ تن موم و ۹.۶ کیلوگرم زهر زنبورعسل تولید شده است که در مجموع با توجه به برگزاری دوره‌های آموزش - ترویجی در استان‌ها در راستای سیاست خروج زنبورداری از تولید تک محصولی و افزایش دانش بهره‌برداران، اعطای تسهیلات برای توسعه کیفی زنبورستان‌ها و … نسبت به سال قبل شاهد افزایش تولید (برای ژله رویال و بره موم به سبب وجود تقاضا برای مصرف داخلی و صادرات) یا حفظ سطح تولید در تولید سایر فرآورده‌های زنبورعسل بوده‌ایم.
وی گفت: نتایج موید آن است که کل تعداد شاغلان مستقیم این زیر بخش (شامل زنبوردار و افراد شاغل در زنبورستان‌ها) ۱۵۱,۳۵۲ نفر است. همچنین تعداد ۴۳,۴۹۶ نفر از زنبورداران تحت پوشش بیمه (مجموع بیمه زنبورداری و سایر بیمه‌ها) قرار دارند که سهم بیمه زنبورداری با ۲۶۶۴ مورد، معادل ۶.۱۲ درصد است.
حسن نژاد با بیان اینکه مطابق نتایج سرشماری تعداد ۹۱,۱۳۴ نفر زنبوردار (شامل ۹۱,۰۶۸ نفر زنبوردار حقیقی و ۶۶ واحد حقوقی) داریم، افزود: از بین بهره‌برداران سرشماری شده ۱۹.۶۴ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی، ۷۴.۳۲ درصد از آنان دارای تحصیلات غیردانشگاهی، ۵.۹۲ درصد از آنان بی‌سواد و ۰.۱۲ درصد آنان دارای تحصیلات حوزوی بوده‌اند.
وی یادآور شد: در سرشماری سال جاری برای اولین بار اطلاعات مربوط به تلفات در زنبورستان‌ها در اثر عوامل قهری، سمپاشی و یا بیماری‌ها نیز احصا شد که طبق نتایج به دست آمده، در طول یکسال گذشته در سطح زنبورستان‌های کشور تلفات ناشی از حوادث شامل سیل، خشکسالی، حمله وحوش و سمپاشی،.. حدود ۴۸۶ هزار کلنی زنبور عسل و تلفات ناشی از بیماری‌ها شامل نوزما، کنه واروآ ، CCD و … حدود ۵۳۶ هزار کلنی بوده است. به عبارتی از حدود ۹.۵ درصد تلفات گزارش شده برای کلنی‌های زنبورعسل طی سال گذشته حدود ۴.۵۱ درصد ناشی از حوادث و ۴.۹۷ درصد ناشی از بیماری بوده است.
وی افزود: با بهره‌گیری از نتایج حاصل از سرشماری زنبورستان‌ها در سال ۱۴۰۳، امکان پیش‌بینی‌های لازم در راستای تحقق اهداف و اجرایی کردن سیاست‌های حمایتی و توسعه‌ای و استراتژی‌های مندرج در سند راهبردی توسعه زنبورداری کشور و هدف گذاری تولید به تفکیک استان در طول سال‌های اجرای برنامه هفتم توسعه فراهم شده است. مجموع اطلاعات به دست آمده از سرشماری زنبورستان‌ها به عنوان یکی از مهمترین ابزار تصمیم‌گیری مشخص می‌کند که در هر منطقه از کشور چه کمبودها و استعدادهایی در حوزه زنبورداری وجود دارد و چه میزان سرمایه گذاری باید در آن منطقه انجام شود.