به گزارش خبرنگار مهر، عمده ترین و شاید تنها كانون طبیعی و دیدنی در استان يزد، دامنه های شیركوه است، شيركوهي كه تنها در فاصله چند كيلومتري كوير تفتيده مركزي ايران قرار گرفته است.
دامنه های شیركوه اعم از پیشكوه، میانكوه و پشتكوه كه به علت بهره گیری از آب فراوان ناشی از ذوب برف در ارتفاعات، از پوشش گیاهی خوبی برخوردار است، به كوشش كشاورزان سختكوش یزدی به باغستان هایی سرسبز و زیبا تبدیل شده و تراکم روستاها در اطراف این حوزه بسیار زیاد است.
دره های سرسبز و زیبای منشاد، بنادك سادات (بنافت)، طرزجان، ده بالا در میان كوه و دره های سانیج و بردستان در پشتكوه كه پوشیده از پوشش گیاهی طبیعی و باغستان است، به دلیل برخورداری از آب و هوای خنك در تابستان گرم منطقه یزد، پذيراي خيل گردشگران داخلي و خارجي به ويژه خانواده هاي يزدي است.
تفت، ییلاق سنتی استان يزد
ده بالا كه معروف ترین و خوش آب و هوا ترین ییلاق در شهرستان تفت استان یزد است، با باغ ها و مزارع خرم و پر طراوت و درختان میوه و چشمه سارهای متعدد خود، نخستین ییلاق خوش آب و هوا در مسیر تفت به میانكوه به شمار می رود و در كتب تاریخی هم از آن به نام هدش، یاد شده است.
باقی آباد، طزرجان، بنادك سادات، منشاد، فخرآباد، ثانی آباد و... ییلاق های دیگر میانكوه هستند.
در ادامه مسیر میانكوه از جاده ای آسفالته كه از میان كوه ها می گذرد، به نیر و گاریزات در منطقه پشتکوه می رسیم. پشتكوه در جنوب و پشت رشته كوه های شیركوه واقع شده است، از همین رو به نام پشتکوه معروف شده است.
این منطقه در میان دره ای سنگلاخی واقع شده و بخش دیگر آن جلگه ای وسیع است كه در آن می توان از جایگاهی بلند و زیبا، منطقه اي به نام سنگ عروس، زیبایی های اطراف را به خوبی نظاره كرد.
بنادك، دیزه، سخوید، شواز، و بیداخوید و... از ییلاق های دیگر منطقه یزد هستند كه بخش بزرگی از آبادی های رشته كوه های پشتكوه را در بر گرفته و میان ندوشن، دهشیر و تفت قرار دارند.
از جمله ییلاق های آن نصرآباد، مزرعه آخوند، علی آباد، شاه آباد، شریف آباد، صادق آباد و سانیچ هستند.
از پشت كوه می توان با طی 22 كیلومتر راه، دوباره به تفت رسید.
اما كوير نيز جاذبه هاي خاص خود را دارد. جاذبه های این بخش در استان یزد از طریق دو محور مورد توجه قرار گرفته است، اول محور یزد به بافق كه با گذر از مسجد كهن فهرج، در حاشیه كویر تا بافق ادامه می يابد و در طول راه، جنگل های گزی وجود دارد كه حاشیه های كویر را تسخیر كرده و زیبایی و جذابیت خاصی به این مسیر بخشیده است.
در انتهای مسیر بافق، پارك بسیار زیبای آهن شهر وجود دارد كه حدود 20 هكتار وسعت دارد و از نخل های كهنسال و انواع گلها پوشیده شده و همچون بهشتی در انتهاي راه كویر خودنمایی می كند.
مسیر دیگر، محور یزد، خرانق و بیاضه تا خور بیابانك است كه سرشار از تپه های گنبدی شكل شنی پوشیده از بوته های صحرایی و كویری است.
در هر گوشه این مسیر، رباط هایی زیبا و متعدد با پنجره هایی قوسی و معماری شگفت انگیز قرار گرفته و مجموعه ای دیدنی و جذاب را پدید آورده است، از آن جمله قلعه بیاضه است كه بدون شك یكی از دیدنی ترین قلعه های نظامی نسبتا سالم كهن است كه در كنار باغ های زیبای آبادی خوربیابانك در جوار درختان نخل و سنجد و انواع میوه و مركبات قرار گرفته و جاذبه بی مانند این مسیر را كامل می كند.
این قلعه که حكیم ناصر خسرو قبادیانی نیز از آن دیدن كرده است، یادگار دلیری ها و مقاومت های گسترده مردم این خطه در مقابل چپاولگران و زورمندان است.
از دیدنی های دیگر این محل، درخت زیتون تناوری است كه عمر آن به بیش از یك هزار سال می رسد.
كوير زيباي يزد ميزبان كويرنوردان
در منابع علمی بین المللی نیز هنگامی كه صحبت از كویرهای ایران، از جمله استان یزد است، از همین واژه كویر، استفاده می شود، اما در کویرنشین استان یزد، این واژه شامل بیابان های ویران، خوفناك و غیر قابل زیست است كه در این بین بدترین شكل كویر به پهنه های پوشیده از نمك و نازا نسبت داده می شود.
كویرهای استان یزد، عبارتند از سیاهكوه، دره انجیر، ابركوه، زرین، مروست، دشت كویر ساغند، بهادران، الله آباد، توت، طاقستان و شهیدیه. این كویرها قابلیت رواج گردشگری مناطق كویری را دارد.
در میان منابع متنوع جهانگردی در ایران، كویر نیز از جاذبه های خاص خود برخوردار است به ويژه اينكه بعضی از كویرهای ایران در نوع خود منحصر به فرد هستند و از جالب ترین مناظر و دیدنی های دنیا محسوب می شوند.
گشت و گذار در میان فضاهای وسیعی كه نگاه را تا دوردست می كشاند، غافلگیر شدن در چشم انداز شن های روان و شوره زارهای خشك و سوزان، ابنیه تاریخی، سایه تك آبادی ها، بناهای آجری رنگ، ساختمان های ساده و خشن، كاروانسراها و رباط های قدیمی برای هر جهانگردی جذاب و دیدنی است.
انواع گیاهان كویری در كنار تپه های شن روان و بقایای قلعه هایی كه بر اثر پیشروی كویر ویران شده اند، در كنار روستاهای آباد و گزستان هایی كه اینجا و آنجا پیشروی كویر را مهار كرده اند و به صورت بیشه ای در اقیانوسی بی انتها پدید آمده اند، توجه هر تازه واردی را به خود جلب می كنند.
كوير نوردي نوعي گردشگري است كه گردشگر هم جاذبه هاي كوير را از نزديك مشاهده مي كند و هم نوعي ورزش را تمرين مي كند و اين كوير مي تواند براي كويرنوردان خاطره خوش و ماندگاري را به جا گذارد.
يزد با اين همه ويژگي هاي متضاد، كوير گرم و سوزان و كوهستان خنك و سرسبز مي تواند مكاني جالب و خيال انگيز براي گردشگري طبيعي باشد.
---------------
گزارش: هيفا پردل