به گزارش خبرنگار مهر از خرم آباد، حاصل فعالیت معادن سنگ در شهرستانهای مختلف لرستان و به ویژه شهرستان چگنی - علی رغم اشتغال ایجاد شده در منطقه - برای محط زیست تخریب و خسارت بوده است، موضوعی که باید مطابق قانون زمینه جبران آن فراهم آید.
نظارت بر روند فعالیت معادن موجود از یک سو و ضرورت دریافت سهم محیط زیست و منابع طبیعی از درآمد معادن منطقه که به نوعی خون بهای طبیعت از دست رفته محسوب می شود مواردی است که بارها از سوی فعالان محیط زیست برآن تاکید شده است.
وجود معادن در منطقه حفاظت شده!
رئیس اداره محیط زیست شهرستان دوره چگنی با بیان اینکه برخی معادن این شهرستان در منطقه حفاظت شده سفید کوه قرار دارند اظهار داشت: این امر موجب ایجاد مشکلات فراوان طی سالیان گذشته در این منطقه شده است.
کامران فرمانپور با بیان اینکه در رابطه با خسارت معادن شهرستان چگنی به منابع طبیعی و محیط زیست پیگیریهای فراوانی صورت گرفته است افزود: متاسفانه علیرغم این پیگیریها به هیچ نتیجه ای نرسیده ایم و بیشتر از این کاری از دست اداره محیط زیست و منابع طبیعی این شهرستان ساخته نیست.
وی با تاکید بر حمایت رسانه ها و سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی در این رابطه گفت: متاسفانه فعالیت این معادن سنگ موجب تخریبهای فراوانی بر بدن منطقه سفید کوه شهرستان چگنی شده است.
خسارات معادن به منابع طبیعی و محیط زیست
کارشناس اداره محیط زیست شهرستان چگنی نیز در این رابطه با بیان اینکه مجوز اکثر معادن این شهرستان قبل از سال 69 اخذ شده است عنوان کرد: این امر زمانی بوده منطقه سفید کوه این شهرستان به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی نشده بود.
رضا رهسپار با اشاره با بیان اینکه طی سالهای گذشته فعالیت یکی از این معادن غیر قانونی اعلام و مجوز آن از سوی دادگستری شهرستان چگنی باطل شد گفت: این در حالیست که بعد از مدتی با پیگیریهای صورت گرفته از سوی صاحب این معدن دوباره کار در آن آغاز شد.
کارشناس محیط زیست شهرستان چگنی با بیان اینکه بر اساس قانون دادن مجوز استخراج از معادن در مناطق چهارگانه تالابها، پارکهای ملی، پارکهای حیات وحش و مناطق حفاظت شده غیر قانونی است تصریح کرد: این در حالیست که یکی از این معادن در منطقه حفاظت شده سفید کوه قرار دارد و خسارات فراوانی نیز بر منابع طبیعی این منطقه وارد کرده است.
چه کسانی به معدن داران مجوز می دهند؟!
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان چگنی نیز در این رابطه با بیان اینکه این شهرستان دارای 29 هزار هکتار منابع طبیعی است اظهار داشت: در مجموع 75 درصد از حوزه شهرستان چگنی را منابع طبیعی در بر گرفته است.
بهرام میردریکوند افزود: این شهرستان به دلیل بالا بودن پوشش چنگلی رتبه اول را در این زمینه در استان دارد.
وی با بیان اینکه وجود معادن در شهرستان چگنی موجب ایجاد اشتغال در این شهرستان شده است افزود: با این وجود این معادن تخریبهای فراوانی به منابع طبیعی شهرستان چگنی وارد کرده اند.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان چگنی با بیان اینکه یکی از مهم ترین عوامل تخریب منابع طبیعی در لرستان پایین بودن اطلاعات عمومی مردم در این زمینه است تصریح کرد: همچنین اجرای پروژه های عمرانی و معادن نیز موجب ایجاد تخریبهای فراوانی در حوزه منابع طبیعی این شهرستان شده است.
میردریکوند با بیان اینکه صاحبان معادن در این شهرستان مقصر نیستند چرا که آنها دارای مجوز کار در این معادن هستند افزود: در این راستا باید به دنبال این باشیم که چه کسانی به معدن داران مجوز می دهد.
تنها معادن سنگ مرمر کشور در لرستان
وی مشکل اصلی در این زمینه در شهرستان چگنی را عدم همسویی ادارات دانست و افزود: متاسفانه با بخشنامه ای که وزیر صنعت، معدن و تجارت وقت در سال 78 مبنی بر دادن مجوز از سوی این وزارت خانه به معادن و اینکه نیازی به استعلام ازسوی منابع طبیعی و محیط زیست نیست مشکلات فراوانی برای محیط زیست ایجاد و عملا منابع طبیعی و محیط زیست دیگر در این زمینه نتوانستند کاری انجام دهند.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان چگنی با بیان اینکه در حال حاضر 27 مجوز معدن در این شهرستان اخذ شده است عنوان کرد: در مجموع 16 معدن سنگ در شهرستان چگنی فعال هستند.
میردریکوند با بیان اینکه این معادن سنگ مرمر را تولید می کنند افزود: تنها معادن تولید این نوع سنگ در کشور مربوط به شهرستان چگنی است.
وی با تاکید بر اینکه به طور حتم فعالیت این معادن در شهرستان چگنی پتانسیل خوبی برای ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری در این شهرستان خواهد شد افزود: محیط زیست و منابع طبیعی در زمینه فعالیت این معادن مشکلی ندارد و تنها دغدغه این دو نهاد فعالیت معادن در چارچوب خاص و اصولی و نه به صورت رها شده است.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان چگنی با بیان اینکه معادن این شهرستان 270 شغل مستقیم ایجاد کرده اند افزود: همچنین به صورت غیر مستقیم نیز هزار شغل در این شهرستان به واسطه فعالیت این معادن در شهرستان چگنی ایجاد شده است.
میردریکوند با بیان اینکه میزان سرمایه گذاری این معادن بیش از 98 هزار و 561 میلیون ریال بوده است عنوان کرد: همچنین برای بیش از 450 هزار تن بهره برداری از این معادن مجوز صادر شده است.
یک ریال بابت جبران خسارت ها به منابع طبیعی داده نشده است
وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود بر ضرورت اصلاح و احیا منابع طبیعی شهرستان دوره چگنی توسط معدن داران تاکید کرد و گفت: بر اساس قانون منظور جبران خسارت ناشی از اکتشاف یا بهره برداری مواد معدنی باید 12 درصد کل حقوق دولت در این زمینه به خزانه واریز می شود صرف اصلاح و احیا منابع طبیعی شود.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان چگنی ادامه داد: متاسفانه تا کنون حتی یک ریال بابت این موضوع به منابع طبیعی داده نشده است.
دبیر انجمن دوستداران طبیعت استان لرستان نیز در این رابطه اظهار داشت: با وجود این میزان استخراج سنگ از معادن لرستان منابع طبیعی، جنگلها و محیط زیست لرستان نابود خواهد شد.
سید محمد قاسمی با تاکید بر نقش رسانه ها برای احیا و اصلاح منابع طبیعی که به واسطه فعالیت معادن تخریب شده است عنوان کرد: در این راستا رسانه ها و تشکلهای زیست محیطی می توانند تاثیر فراوانی داشته باشند چرا که این موضوع از دست منابع طبیعی و محیط زیست خارج شده است.
وی با بیان اینکه بر جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و جنگلهای لرستان نباید مجوز فعالیت معدن جدیدی در استان داده شود افزود: همچنین باید پیگیری لازم برای تخصیص 12 درصدی که برای اصلاح و احیا منابع طبیعی و جنگلها اختصاص یافته صورت گیرد.
12 درصد درآمد معادن خون بهای طبیعت تخریب شده است
این سخنان در حالی مطرح می شود که پیش از این نیز سعید مهدوی معاون معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان از درآمد زایی دو میلیارد و 500 میلیون تومانی معادن این استان خبر داده و گفته بود که12 درصد از این میزان درآمد معادن لرستان برای جبران خسارتهای وارد شده به منابع طبیعی به حساب خزانه واریز شده است.
وی ادامه داد: این میزان رقمی بیش از 300 میلیون تومان است که در صورت پیگیری برای تخصیص به استان می تواند بخش زیادی از مشکلات این حوزه را رفع کند.
معاون معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان تصریح کرد: همچنین مطابق قانون 15 درصد درآمدهای معادن در شهرستانها باید برای ایجاد زیرساختها و احیا جنگلهای آن شهرستان اختصاص یابد.
مهدوی با تاکید بر اینکه باید از این میزان درآمد برای حفظ و احیا منابع طبیعی استفاده لازم شود عنوان کرد: همچنین در صورت ارائه طرح توسط دستگاههای متولی امر می توانیم بهره برداران معادن استان را که اقدام به تخریب منابع طبیعی کرده اند موظف کنیم اعتبارات لازم برای احیا منابع طبیعی منطقه را اختصاص و نسبت به اجرای طرح های جبرانی اقدام کنند.
به هر روی با توجه به اعلام آمادگی مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان برای پرداخت سهم احیا جنگلها و محیط زیست منطقه به نظر می رسد مسئولان و متولیان امر در این حوزه باید پیگیریهای جدی تری را در دستور کار قرار دهند.
هر چند که با توجه به اشتغالزایی ایجاد شده توسط این معادن در منطقه و همچنین اعطا مجوز استخراج از سوی دستگاههای ذی ربط در گذشته امکان توقف فعالیت برخی از این معادن وجود ندارد اما به نظر می رسد در شرایط کنونی پیگیری برای دریافت سهم طبیعت از درآمد معادن به منظور احیای طبیعت منطقه موضوعی است که باید مورد پیگیری جدی دستگاههای متولی امر قرار گیرد.
........................................
گزارش: فاطمه حسینی