به گزارش خبرنگار مهر، در میان سه عامل مرگ و میر در استان مرکزی بیماری قلبی و عروقی صدر نشین است و حوادث جاده ای و غیر جاده ای مقام دوم و سرطان در آخرین حلقه عوامل اصلی مرگ و میر جای می گیرد اما در این بین بیماری قلبی و عروقی به حاشیه رفته است. حاشیه ای که می توان با یک تحرک ساده و کم کردن استفاده از نمک و روغن از این بیماری جان سالم به در برد.
بیماری که به گفته قنبر فراهانی رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان مرکزی بیشترین متقاضیان اورژانس استان مرکزی را داراست به نحوی که از مجموع حوادث فوتی غیرتصادفی استان مرکزی دو هزار و 546 مورد آن به بیماریهای قلبی و عروقی مربوط می شود.
وی تغيير سبك و شيوه زندگي، گرايش افراد به عادات نامناسب را از جمله عوامل شایع شدن این بیماری غیر واگیردار دانست و اظهارداشت: مهمترين عوامل خطرساز برای جان انسانها دخانيات، فشار خون بالا ، كلسترول بالا و افزايش وزن، مصرف كم ميوه وسبزيجات، عدم فعاليت فيزيكي مناسب، روابط جنسي غير ايمن و مصرف داروهاي غيرمجاز است.
بیماریهای قلبی- عروقی قابل پیشگیری ترین بیماری ها است
فراهانی با بیان اینکه بيماري هاي قلبي و عروقي، سوانح و حوادث، سرطانها، بيماري هاي تنفسي و بيماري هاي حول تولد علل عمده مرگ و مير در كشور به شمار می آیند می گوید: بیماریهای قلبی- عروقی قابل پیشگیری ترین بیماری ها است که می توان با ورزش، تعذیه مناسب و رژیم غذایی کم‌چرب و کنترل فشار خون به آن مبتلا نشد.
رییس مرکز بهداشت استان مرکزی نیز بالا بودن مصرف نمک و روغن در این استان را عاملی برای تهدید سلامتی و زمینه ساز بیماری ها دانست و تصریح کرد: بر اساس اخرین پژوهشها هر شهروند استان مرکزی 10 تا 15 گرم نمک در روز مصرف می کند درحالی که استاندارد مصرف این ماده حداکثر پنج گرم در روز است.
بابک عشرتی اظهار کرد: مصرف زیاد نمک در درازمدت موجب بروز پدیده تصلب شرائین و فشار خون، ایجاد سنگ در بافت های داخلی مانند کلیه و مثانه می شود و به عنوان یکی از عوامل بروز بیماریهای قلبی و عروقی و انواع سکته ها است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک خاطرنشان کرد: سرانه مصرف روغن در استان مرکزی نیز 45 گرم در روز است درحالی که باید حداکثر 15 تا 20 گرم از این ماده در رژیم غذایی روزانه مصرف شود.
حدود 40 درصد مردم استان مرکزی روغن جامد مصرف می کنند
دکتر عشرتی با بیان اینکه بر اساس آمار حدود 40 درصد مردم استان روغن جامد مصرف می کنند یادآور شد: علاوه بر مصرف بیش از اندازه، استفاده از روغن های جامد اشباع از مشکلات بهداشتی است.
وی عنوان کرد: 60 درصد استفاده کنندگان روغن مایع نیز آگاهی کاملی از میزان مصرف و نوع و روشهای استفاده از آن را ندارند و متاسفانه در بسیاری از موارد به شیوه مناسب از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده نمی شود.
عشرتی با تأکید بر اینکه باید جامعه را نسبت به تغذیه سالم حساس کنیم، اظهار داشت: تغذیه مهمترین عامل مرتبط با بیماری‌هاست و باید به آن به عنوان ریزفاکتور مؤثر در بیماریهای قلبی‌عروقی مزمن و هورمونی مانند گواتر نظر داشت.
وی به سرانه پایین مصرف میوه و سبزیجات اشاره کرد و افزود: 83 درصد از مردم استان مصرف مناسب میوه و سبزیجات ندارند در صورتی که این رقم در کشور 88 درصد است.
43 درصد جمعیت استان دارای چاقی و اضافه وزن هستند
وی با اشاره به اینکه از هر دو نفر در استان یک نفر مبتلا به چاقی یا اضافه وزن است،تصریح کرد: 43 درصد جمعیت استان دارای چاقی و اضافه وزن هستند که این رقم در کشور 45 درصد است که رقم بالایی است و در نوع خود مشکلات جسمانی بسیاری را برای افراد به همراه دارد.
دکتر عشرتی اظهار کرد: شاخص دیگر از عوامل خطر بررسی شده در سال 88 ، کلسترول بالاست که در استان مرکزی 38 درصد افراد 15 سال به بالا دچار کلسترول بالا هستند و این رقم در مقایسه با نرم کشور که معادل 33 درصد است بالاست.
فشار خون بالا عامل بروز بیماریهای قلبی و عروقی
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک با بیان اینکه میزان شیوع بیماری دیابت در استان 7 درصد و در کشور 10 است گفت: در استان مرکزی 14 درصد افراد دارای فشار خون بالا هستند و این رقم در شهر نسبت به روستا دارای تفاوت زیادی نیست که این عامل باید کنترل شود چراکه فشار خون بالا عامل بروز بیماریهای قلبی و عروقی است.
وی اضافه کرد: در حوزه کمبود فعالیت فیزیکی به عنوان یکی دیگر از عوامل خطر، 30 درصد مردم استان دچار کم تحرکی هستند و این رقم در کشور 36 درصد است.
دکتر عشرتی یکی از معضلات امروز جامعه را مصرف انواع فست فود عنوان کرد و افزود: کشورهایی که در کاهش مصرف فست فود موفق بوده اند در سطح ملی برای غذاهایی که ارزش کم ولی عوارض و خطرات زیادی برای سلامتی دارند، مالیات تعیین کرده اند و ما می توانیم در این خصوص از تجربه آنها استفاده کنیم.
وی همچنین با بیان اینکه 13 درصد جمعیت بالای 15 سال استان سیگاری هستند که در مقایسه با نرخ 11 درصدی کشوری رقم بالایی است، از شاخصی به نام « بارعوامل خطر » نام برد که نشان می‌دهد عوامل خطر چه مقدار از عمر و سلامتی افراد را کاهش می‌دهد و افزود: در استان مرکزی چاقی و ابتلای افراد به بیماریهای قلبی سه هزار و 241 سال از عمر مردم را کاهش می‌دهد و افزایش چربی خون یا کلسترول پنج هزار و 219 سال از عمر را می‌گیرد.
کاهش 4800 سال از عمر مردم استان ناشی از عدم فعالیت فیزیکی
دکتر عشرتی کاهش چهارهزار و 800 سال از عمر مردم استان را ناشی از عدم فعالیت فیزیکی دانست و گفت: تغذیه در سلامت افراد بسیار مهم است و افراد می‌توانند با مصرف غذاهای سالم و تحرک، سلامت خود را تضمین کنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ضروری است که در بحث آموزش و پیشگیری در حوزه سلامت نیز سرمایه گذاری داشته باشیم.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک نیز گفت: بیماریهای قلبی و عروقی به همراه حوادث و سرطانها به عنوان سه عامل نخست تهدید سلامت در استان مرکزی مطرح هستند و به همین دلیل تقویت زیرساختهای درمانی قلب و عروق با وجود محدودیت امکانات جزو برنامه های اولویتدار این دانشگاه تعریف شده است.
راکعی عنوان کرد: تقویت سطوح پیشگیری از عوامل ایجاد کننده بیماری های قلبی و عروقی در استان مرکزی امری ضروری است چرا که از مهمترین عوامل ایجاد کننده خطر بیماری های قلبی و عروقی تغذیه نامناسب، کم تحرکی، مصرف دخانیات، چاقی، فشار خون بالا، دیابت و اختلالات چربی خون است و همگی ریشه در الگوی نامناسب زندگی دارند که با بسیج همگانی در اصلاح رفتارهای زیست نادرست می توان تا 80 درصد از ابتلا به بیماری قلبی و عروقی جلوگیری کرد.
بخش دولتی به تنهایی از عهده وظایف پیشگیرانه برنمی آید
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری مرکزی نیز به خبرنگار مهر گفت: الگوی بیماردهی استان در سالهای اخیر با تغییر رفتارهای زندگی مردم، کم تحرکی و تغذیه ناسالم تغییر کرده است.
غلامرضا فتح آبادی افزود: بخش دولتی به تنهایی از عده وظایف پیشگیرانه برنمی آید و تشکلهای حوزه سلامت باید با قوت در حوزه آموزشهای پیشگیرانه در لایه های مختلف جامعه حضور یابند.
کارشناس مسئول واحد تغذیه مرکز بهداشت استان مرکزی نیز به حساس سازی مردم برای اصلاح الگوی تغذیه تاکید کرد و گفت: بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی از 10 دلیل عمده مرگ، هشت علت با تغذیه در ارتباط است و بطور مثال پنج درصد کل مرگها در جهان به دلیل مصرف کم میوه و سبزی است.
نسرین یادگاری افزود: هرم غذایی که تضمین کننده سلامت است به دلیل رواج مصرف فست فودها، استفاده بیش از حد مواد شیرین و چرب و پرنمک برهم خورده و متاسفانه 75 درصد جمعیت 15 تا 24 سال استان دو وعده غذای پرچرب و سرخ شده در روز استفاده می کنند که این پایه بیماری زایی است.
هدفگذاری وزارت بهداشت بر کاهش 10 درصدی میزان نمک
رییس اداره نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی، بهداشتی معاونت غذا و داروی استان مرکزی نیز افزود: سیاست وزارت بهداشت و درمان تغییر ذائقه مردم از غذاهای پرنمک، پرچرب و شیرین است و به همین منظور با مصوبه شورای سلامت و امنیت غذایی کشور صنایع غذایی تشویق به تغییر فرمول تولید با درصد پایین این مواد می شود.
علیرضا بادرستانی توضیح داد: هدفگذاری وزارت بهداشت بر کاهش 10 درصدی میزان نمک در محصولات تولیدی صنایع غذایی است اما این مساله به دلیل ریشه های فرهنگی و ارتباط تنگاتنگ با سفره و ذائقه مردم روند تدریجی دارد.
این مسوول توضیح داد: تنوع بخشی به محصولات کم چرب و رژیمی به ویژه در محصولات لبنی اغاز شده و این مردم هستند که باید با گرایش خرید این محصولات صاحبان تولید را تشویق بیشتر کنند.
بادرستانی توضیح داد: بیش از 250 واحد تولید مواد غذایی در استان مرکزی فعالیت دارد که33 واحد آن در فرایند محصول از نمک استفاده می کنند، 17 واحد چربی را به عنوان ماده اصلی تولید و 15 واحد شکر را در ساخت محصول استفاده می کنند.
تنوع بخشی به محصولات کم چرب آغاز شده
این مسئول خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیتی که ریزمغذی ها در تامین سلامت دارند، چهار محصول مهم غنی شده در استان تولید می شود که شامل آب میوه غنی شده با کلسیم، غنی سازی ارد خبازی ها با آهن و اسید فولیک، و فرآورده شیر با ویتامین دی است.
13 درصد از جمعیت بالغ استان مرکزی از بیماری فشار خون رنج می برند و از هر 320 نفر مردم استان مرکزی یک نفر در خطر کلسترول بالا است درست است که هوای اراک آلوده است و سرطان در آن رشد صعودی پیدا کرده است اما استفاده از نمک و روغن و ورزش به انتخاب هر شهروند صورت می گیرد اصلی که در خانه های مردم استان مرکزی به فراموشی سپرده شده است.