به گزارش خبرنگار مهر، «خانه حیرانی» از بناهای قدیمی یزد و متعلق به دوره قاجار است؛ خانهای با دو بادگیر منحصر به فرد و ایوانی بزرگ و دیوارهایی کاهگلی. نزدیک به پنج ماه پیش، سازمان میراث فرهنگی، این خانه را با اجارهای نسبتا مختصر در اختیار هنرمندان صنایع دستی گذاشت تا به «خانه صنایعدستی استان» تبدیل شود. اما پس از گذشت مدتی کوتاه و به دستور استانداری یزد، قرار بود خانه حیرانی از هنرمندان تخلیه و در اختیار کانون وکلا قرار بگیرد.
این مساله، واکنش هنرمندان را برانگیخت و اعتراض آنان را به همراه داشت. همه حرف و گلایه هنرمندان این بود که ۴۰ هنرمند و کارآموز در خانه تاریخی حیرانی که خانه صنایع دستی یزد است، فعالیت میکنند و خانه را از اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری یزد، اجاره کردهاند چرا باید این اداره کل، خانه تاریخی حیرانی را به کانون وکلا واگذار کند آن هم وقتی هنوز مهلت قراردادشان سر نیامده است.
یکی دیگر از مواردی که هنرمندان به آن تکیه میکردند این بود که چرا مسئولان اداره کل میراث فرهنگی استان یزد، دو بنای خانه نواب و زندان اسکندر را بهعنوان جایگزین برای خانه صنایع دستی حیرانی معرفی کردهاند در حالی که میدانند زندان اسکندر در اختیار هنرمندان دیگری است و غرفه خالی وجود ندارد تا در اختیار صنعتگران جدید قرار بگیرد؛ خانه نواب هم خوابگاه یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی است!
وقتی اعتراض هنرمندان بالا گرفت، بهمن نامورمطلق، معاون صنایع دستی کشور طی نامهای از استانداری یزد خواست تا از واگذاری این خانه به کانون وکلا صرف نظر کند و اجازه دهد هنرمندان صنایع دستی در بنایی که به عنوان خانه صنایع دستی یزد شناخته شده و گردشگران داخلی و خارجی را جذب کرده باقی بمانند. اعتراض هنرمندان و پیگیری متولیان صنایع دستی چون نامورمطلق بی نتیجه باقی نماند و دوم تیرماه، خبری منتشر شد که هنرمندان صنایع دستی در خانه حیرانی میمانند و این بنا به دیگری واگذار نمیشود.
حتی محمدمهدی شرافت، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در گفتگو با خبرنگار مهر، یکی از سیاستهای اداره کل میراث فرهنگی استان یزد را تبدیل خانه حیرانی به مرکزی برای منسوجات سنتی یزد دانست و افزود: میبد به عنوان شهر ملی زیلو معرفی شده و یزد هم قرار است بهعنوان شهر جهانی نساجی سنتی تبدیل شود به همین خاطر یکی از سیاستهای ما این است که خانه حیرانی که در بافت تاریخی قرار گرفته و گردشگران بسیاری از آن دیدن میکنند به مرکز نساجی سنتی تبدیل شود.
اما خانه حیرانی به قطب نساجی سنتی کشور تبدیل نشد.
محمدرضا پوینده، مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از آثار تاریخی به تازگی از واگذاری این خانه به بخش خصوصی خبر داد و در پاسخ به پیگیری خبرنگار مهر گفت: قرار است خانه حیرانی یزد به یک مرکز فرهنگی- پذیرایی تبدیل شود. به این معنی که هنرمندانی که پیش از این در خانه بودهاند، سر جای خود باقی میمانند و به فعالیت خود ادامه میدهند اما در بخشی از این خانه، فضایی برای پذیرایی از گردشگران در نظر گرفته خواهد شد چراکه بخش خصوصی، دغدغه برگشت سرمایه دارد و از تغییر کاربری یک بنا به مرکز فرهنگی و هنری صرف استقبال نمیکند.
او در ادامه به هزینه بالای مرمت خانههای تاریخی اشاره و بیان کرد: خانههای تاریخی از جمله خانه حیرانی به هزینه بالایی برای مرمت احتیاج دارند و هنرمندان، توان پرداخت این هزینه را ندارند. در نتیجه واگذاری این خانهها به بخش خصوصی به احیای آن کمک میکند.