ادامه حیرانی«خانه حیرانی»/ مدیرجدید میراث یزد: با واگذاری مخالفیم

به گزارش خبرنگار مهر، «خانه حیرانی» از بناهای قدیمی یزد و متعلق به دوره قاجار است؛ خانه‌ای با دو بادگیر منحصر به فرد و ایوانی بزرگ و دیوارهایی کاهگلی. نزدیک به پنج ماه پیش، سازمان میراث فرهنگی، این خانه را با اجاره‌ای نسبتا مختصر در اختیار هنرمندان صنایع دستی گذاشت تا به «خانه صنایع‌دستی استان» تبدیل شود. اما تیرماه ۱۳۹۵ و پس از گذشت مدتی کوتاه و به دستور استانداری یزد، قرار بود خانه حیرانی از هنرمندان تخلیه و در اختیار کانون وکلا قرار بگیرد.

این مساله، واکنش هنرمندان را برانگیخت و اعتراض آنان را به همراه داشت. همه حرف و گلایه هنرمندان این بود که ۴۰ هنرمند و کارآموز در خانه تاریخی حیرانی که خانه صنایع دستی یزد است، فعالیت می‌کنند و خانه را از  اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یزد، اجاره کرده‌اند چرا باید این اداره کل، خانه تاریخی حیرانی را به کانون وکلا واگذار کند آن هم وقتی هنوز مهلت قراردادشان سر نیامده است.

وقتی اعتراض هنرمندان بالا گرفت، بهمن نامورمطلق، معاون صنایع‌دستی کشور طی نامه‌ای از استانداری یزد خواست تا از واگذاری این خانه به کانون وکلا صرف نظر کند و اجازه دهد هنرمندان صنایع‌دستی در بنایی که به عنوان خانه صنایع‌دستی یزد شناخته شده و گردشگران داخلی و خارجی را جذب کرده باقی بمانند. اعتراض هنرمندان و پیگیری متولیان صنایع‌دستی چون نامورمطلق بی‌نتیجه باقی نماند و دوم تیرماه، خبری منتشر شد که هنرمندان صنایع‌دستی در خانه حیرانی می‌مانند و این بنا به دیگری واگذار نمی‌شود.

حتی محمدمهدی شرافت، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در گفتگو با خبرنگار مهر، یکی از سیاست‌های اداره کل میراث فرهنگی استان یزد را تبدیل خانه حیرانی به مرکزی برای منسوجات سنتی یزد دانست و افزود: میبد به عنوان شهر ملی زیلو معرفی شده و یزد هم قرار است به شهر جهانی نساجی سنتی تبدیل شود به همین خاطر یکی از سیاست‌های ما این است که خانه حیرانی که در بافت تاریخی قرار گرفته و گردشگران بسیاری از آن دیدن می‌کنند به مرکز نساجی سنتی تبدیل شود.

اما خانه حیرانی به قطب نساجی سنتی کشور تبدیل نشد.

محمدرضا پوینده،  مدیرعامل صندوق احیا و بهره‌برداری از آثار تاریخی از واگذاری این خانه به بخش خصوصی خبر داد و در پاسخ به پیگیری خبرنگار مهر گفت: قرار است خانه حیرانی یزد به یک مرکز فرهنگی- پذیرایی تبدیل شود. به این معنی که هنرمندانی که پیش از این در خانه بوده‌اند، سر جای خود باقی می‌مانند و به فعالیت خود ادامه می‌دهند اما در بخشی از این خانه، فضایی برای پذیرایی از گردشگران در نظر گرفته خواهد شد چراکه بخش خصوصی، دغدغه برگشت سرمایه دارد و از تغییر کاربری یک بنا به مرکز فرهنگی و هنری صرف استقبال نمی‌کند.  

او در ادامه به هزینه بالای مرمت خانه‌های تاریخی اشاره و بیان کرد: خانه‌های تاریخی از جمله خانه حیرانی به هزینه بالایی برای مرمت احتیاج دارند و هنرمندان، توان پرداخت این هزینه را ندارند. در نتیجه واگذاری این خانه‌ها به بخش خصوصی به احیای آن کمک می‌کند.  

نکته اینجاست که تاکنون خانه حیرانی نه به قطب نساجی تبدیل شده و نه به مرکز اقامتی. حیرانی این خانه همچنان ادامه دارد.

حالا سکان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد به فاطمه دانش سپرده شده است. مدیر جدید ادعا می‌کند دغدغه و توجه بیشتری به صنایع دستی دارد و معتقد است: صنایع‌دستی و هنرهای سنتی نشان دهنده فرهنگ و پیشینه فرهنگی ما هستند و در نتیجه مسأله آموزش، تولید و فروش صنایع دستی از ضرورت‌هایی است که باید به آن توجه شود.

فاطمه دانش در گفتگو با خبرنگار مهر از تبدیل خانه حیرانی به بازارچه صنایع دستی خبر می‌دهد و در پاسخ به این پرسش که مگر قرار نیست این خانه از سوی صندوق احیا به مزایده گذاشته شود می‌گوید: ما دلمان می خواهد این خانه در اختیار سازمان میراث فرهنگی باقی بماند و به مرکزی برای تولید، فروش و آموزش صنایع دستی تبدیل شود.

دانش ادامه می‌دهد: واقعیت این است که اداره کل میراث فرهنگی و صنایع‌دستی استان یزد، با واگذاری این خانه به بخش خصوصی و تبدیل آن به مرکز پدیرایی موافق نیست و اگر معاونت صنایع دستی کشور موافقت و مهمتر از آن حمایت کند و این خانه به مرکزی برای صنایع دستی استان یزد تبدیل شود، اتفاق خوشایندی است.