خبرگزاری مهر-گروه فرهنگ: بسیاری از افرادی که در کشورمان با فلسفه سر و کار دارند و همچنین در فضای مجازی رفت و آمد دارند، نام دانشنامه فلسفه استنفورد را شنیدهاند. دانشنامه استنفورد با سرپرستی دکتر ادوارد ن. زالتا منتشر میشود و برای علاقهمندانی که میخواهند برای اولین بار با فلسفه روبرو شوند، گزینه مناسبی است.
از سال ۹۳ بود که نشر ققنوس در ایران، ترجمه و انتشار مداخل این دانشنامه را با اجازه از گردانندگان آن، آغاز کرد. این کار با هدف گستردن دامنه تاثیر آن و آشنا کردن مخاطبان ایرانی با مقالات این دانشنامه انجام شد. دبیر ترجمه مجموعه مورد اشاره مسعود علیا است و کار ترجمه مداخل دانشنامه توسط مترجمان مختلف و زیر نظر او انجام می شود.
اولین ترجمههایی که ققنوس از این دانشنامه چاپ کرد، ۴ عنوان بودند که آبان ماه ۹۳ وارد بازار نشر شدند. این کتابها عبارت بودند از: «پدیدار شناسی»، «ماکس شلر»، «زیباییشناسی هگل» و «برادران شلگل».
چهار عنوان بعدی که از این مجموعه منتشر شدند، یک ماه بعد یعنی در آذرماه به بازار آمدند. این کتابها هم به ترتیب عبارت بودند از: «دوستی»، «زیبایی شناسی اگزیستانسیالیستی»، «آگاهی» و «هانا آرنت».
با ورود به زمستان ۹۳، مجلدات ۹ تا ۱۲ این دانشنامه با عناوین «هرمنوتیک»، «روشنگری»، «سعادت» و «بخت اخلاقی» منتشر شدند. پس از این کتابها که دی ماه چاپ شدند، آخرین عناوین چاپ شده در سال ۹۳ هم اسفندماه همان سال منتشر شدند که عناوین شان به این ترتیب بود: «بدن آگاهی»، «تاریخ هستی شناسی هنر»، «باروخ اسپینوزا» و «درون نگری».
اردیبهشت ۹۴ بود که مجلدات ۱۳ تا ۱۷ ترجمه دانشنامه استنفورد با نامهای «هگل»، «هنر مفهومی و دست ساخته»، «حکومت جهانی» و «امانوئل لویناس» منتشر شده و کنار عناوینی که پیش تر چاپ شده بودند، در نمایشگاه کتاب تهران آن سال هم حضور پیدا کردند. خبر ۲۴ تایی شدن این مجموعه هم در اولین ماه تابستان ۹۴ به واسطه انتشار کتابهای «فلسفه علم آینشتاین»، «پیشرفت»، «نیکولاس کوزایی» و «فلسفه شوخی» اعلام شد.
پایان تابستان بود که با چاپ ۸ کتاب دیگر از این مجموعه، تعداد عناوین چاپ شده آن به ۳۲ جلد رسید. نام این کتابها هم به ترتیب عبارت بود از: «احترام»، «فیزیکالیسم»، «ایمان و ایمان گرایی»، «پل ریکور»، «رفتارگرایی و کارکردگرایی»، «زیبایی شناسی آلمانی در قرن هجدهم»، «ژیل دولوز»، «ژاک لاکان».
سری بعدی کتابهای این مجموعه هم با ۸ عنوان وارد بازار نشر شد و باعث شد ترجمه مجلدات دانشنامه استفنورد در ایران، تا آبان ماه ۹۴، ۴۰ تایی شود. «فلسفه دین کانت»، «مسئولیت جمعی و اخلاقی»، «جهان وطنی و جهانی شدن»، «فلسفه موسیقی»، «معنای زندگی»، «اخلاق ارسطو»، «فیشته»، «کیفیات ذهنی و برهان معرفت» کتابهایی بودند که این مجموعه را ۴۰ تایی کردند.
با گذر از بهمن و اسفند ۹۴ و تا مرداد ماه سال ۹۵، هم این عناوین از مجموعه مورد اشاره راهی بازار نشر شدند: «فلسفه سیاسی و اجتماعی کانت»، «شهود»، «نسبی انگاری اخلاقی»، «پسامدرنیسم»، «نقد کانت بر متافیزیک»، «تنوع دینی»، «اخلاق زنانهنگر»، «زیبایی شناسیهایدگر»، «معرفت شناسی اجتماعی»، «صلحگرایی»، «زیبایی شناسی فمینیستی» و «شلایرماخر».
پرونده چاپ این مجموعه در تابستان ۹۵ هم، شهریورماه با ۳ کتاب بسته شد و «پدر-مادری و تولید مثل»، «اخلاق باور» و «قصدیت جمعی» وارد بازار نشر شدند.
سهم پاییز ۹۵ هم ۸ کتاب بود که به ترتیب عبارت بودند از: «سهرودی»، «زیباییشناسی و غایت شناسی کانت»، «فلسفه اخلاق کانت»، «فلسفه تکنولوژی»، «ذهن و آگاهی از خود در نظر کانت»، «یاکوبی»، «تعریف هنر و زیبایی» و «اعتماد».
دی ماه سالی که گذشت، ۳ عنوان و اسفندماه هم ۲ عنوان دیگر به این مجموعه اضافه شدند که در نهایت باعث شدند، ترجمه دانشنامه استنفورد سال ۹۵ را با ۷۳ عنوان پشت سر بگذارد. عناوین چاپ شده در دی ماه عبارت بودند از: «طبیعتگرایی»، «مفهوم امر زیباشناختی» و «مسئله دستهای آلوده».
اما ۲ عنوان تازه چاپ شده در اسفندماه ۹۵ «داوری زیباشناختی» و «انقلابهای علمی» نام دارند که در پایان این گزارش، به طور مختصر معرفی شان می کنیم.
«داوری زیباشناختی» نوشته نیک زنگویل است که محمدرضا ابوالقاسمی آن را ترجمه کرده است. نسخه اصلی این کتاب در سال ۲۰۱۴ چاپ شده و ۳ بخش اصلی با عناوین «داوری ذوقی»، «سایر مولفههای داوری ذوقی» و «مفهوم امر زیباشناختی» دارد.
فلاسفه از عهد باستان تا امروز کوشیده اند از ماهیت تجربههای انسانی از امر زشت و زیبا و داوریها در این باره، سر در بیاورند. همچنین سعی کردهاند اعتبار این تجربهها و داوریها را بسنجند. این کوششها در قرن بیستم با شدت و حدت بیشتری دنبال شدند؛ قرنی که در آن تجربه زیبایی و داوری در باب زیبایی در زندگی انسان، آماج حملات بی امان حلقههای روشنفکری در اروپا و آمریکای شمالی قرار گرفت.
قرن بیستم اصلا به مفاهیم زیبایی و امر زیباشناختی روی خوش نشان نداد. با وجود این، همیشه متفکرانی بودند که پیوسته و به طور جدی به زیبایی و امر زیباشناختی می اندیشیدند. کتاب «داوری زیباشناختی» مقاله ای است که در این باره در دانشنامه استنفورد چاپ شده است.
این کتاب ۷۲ صفحه، شمارگان هزار و ۶۵۰ نسخه و قیمت ۵۰ هزار ریال منتشر شده است.
«انقلابهای علمی» هم نوشته تامس نیکلز است که توسط یاسر خوشنویس ترجمه شده است. نسخه اصلی این کتاب به عنوان یکی از مداخل دانشنامه استنفورد در سال ۲۰۱۳ به چاپ رسیده است.
موضوع انقلابهای علمی به ویژه پس از تبیین تامس کوهن در کتاب «ساختار انقلابهای علمی» از نظر فلسفی اهمیت پیدا کرده است. مرگ کوهن در سال ۱۹۹۶ و گرامیداشت پنجاهمین سال انتشار کتابش در سال ۲۰۱۲ موجب عطف توجه دوباره به موضوعاتی شده که در این کتاب مطرح شده اند.
این کتاب ۶ بخش دارد که عبارت اند از: مسئله انقلاب و تغییر نوآورانه، تاریخ مفهوم انقلاب علمی، تبیین متقدم کوهن از انقلاب علمی، تبیین متاخر کوهن از انقلابهای علمی، شاکلههای بزرگ تر و امر پیشینی تاریخی: سنتهای آلمانی و فرانسوی، دیگر ادعاها و مثالها درباره انقلاب.
این کتاب هم با ۱۳۲ صفحه، شمارگان هزار و ۶۵۰ نسخه و قیمت ۸۰ هزار ریال منتشر شده است.