به گزارش خبرگزاری مهر، رمانهای ترکی «مرغان شکسته بال» و «پایان» به عنوان نمادهایی از موج نوی ادبیات ترکیه دیروز جمعه ۱۳ اردیبهشت، با حضور پری اشتری مترجم این آثار در غرفه انتشارات فروزش در سی و دومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران رونمایی شدند.
اشتری در این برنامه گفت: رمان «مرغان شکسته بال» و «پایان» از آخرین رمانهای عایشه کولین هستند. کتاب «پایان» در بستههای کریسمس ۲۰۱۹ وارد بازار ترکیه شد و من طی یک ماه و نیم آن را ترجمه کردم. ویژگی اصلی این رمان اشاره به تاریخ معاصر ترکیه است که کاملاً زیرپوستی به آن پرداخته شده است.
وی افزود: نویسنده این دو رمان به معنای واقعی یک وطنپرست است که به حال حاضر ترکیه پرداخته و در بخشهای پایانی کتاب نقد و اعتراض خود را به اتفاقات جامعه کنونی ترکیه نشان داده است. من از طریق فضای مجازی با نویسنده کتابها ارتباط برقرار کردم ولی مدیر انتشارات فروزش توانست با وی در تهران دیدار کرده و وارد مذاکره شود. این نویسنده هم از ترجمه آثار خود بسیار استقبال کرد. از آنجا که بسیاری از نویسندگان خارجی از نبود قانون کپیرایت در ایران مطلع هستند، انتظار مالی نداشت و با ترجمه آثار خود موافقت کرد.
این مترجم ادامه داد: اولین کتابی که ترجمه کردم، رمان «بیقراری» بود که در اردیبهشت سال ۹۷ در انتشارات پارسه به چاپ رسید و پرفروشترین رمان سال ۲۰۱۷ ترکیه بود. این کتاب به اتفاقاتی که داعش در سوریه رقم زده و بلاهایی که بر سر زنان سوری آمده، میپردازد و در اصل میخواهد نشان دهد که تعصبات خشک و بیجا میتواند چه بلاهایی را بر سر انسانیت بیآورد. پیش از ترجمه من از این کتاب، تنها یک ترجمه دیگر از آن در ایران عرضه شده بود و ویژگی ترجمه من این بود که با نویسنده کتاب ارتباط برقرار کردم و نویسنده برای ترجمه آن مقدمه نوشت. چون ما قانون کپیرایت نداریم هیچ تضمینی وجود ندارد که مترجمی کتابی را شروع به ترجمه کند و بعداً متوجه شود که کسی دیگر نیز آن را ترجمه و چاپ کرده است.
اشتری با اشاره به قانونی نبودن حق کپیرایت در ایران گفت: بعد از رمان «بیقراری» دو مجموعه داستان ترجمه کردم که نمادهای موج نو را میشد در این اثر مشاهده کرد. اتفاقی برای ترجمه آثار ترکی در ایران افتاده که شاید در تهران به خاطر آموزش دانش زبان ترکی وجود نداشته باشد. اما در شهرهای ترکزبان ایران مانند تبریز و ارومیه چون بسیاری از افراد به زبان ترکی مسلط هستند، فکر میکنند میتوانند یک مترجم خوب زبان ترکی باشند.
وی در ادامه گفت: برای ترجمه فقط تسلط به زبان خارجی کافی نیست و تسلط به زبان فارسی و قواعد و جملهبندیهای آن، داشتن دایره لغات غنی، و مطالعه زیاد آثار فارسی زبان از لازمههای ترجمه است. باید در ترجمه مفهوم طوری ارائه شود که گرتهبرداری نبوده و وقتی یک فارسیزبان رمان را میخواند فرهنگ ترکی را بخوبی درک کند. مهم این است که وقتی جملات و متنی ارائه میشود، مخاطب احساس نکند که متن ترجمه شده است. تبحر در زبان فارسی و افزایش دایره لغت فقط با مطالعه ممکن میشود. یکی دیگر از آسیبهای ادبیات ترکی در ایران ترجمه زیاد از آثار مردمپسند است. برای مثال از کتاب ملت عشق و یا آثار اورهان پاموک چندین ترجمه وجود دارد درحالیکه هیچ ضرورتی برای این همه ترجمه نیست. تنها در صورتی باید کتابی را دوباره ترجمه کرد که بتوان چیز جدیدی به آن اضافه کرد.
اشتری در پایان گفت: بودن نمایشگاه کتاب یک ضرورت است و نبودش برای من اصلاً قابل تصور نیست. نمایشگاه کتاب فرصتی را در اختیار علاقهمندان قرار میدهد تا بتوانند کتابهای تمام ناشران را یکجا رصد کنند.