مجله مهر: غذاهای رنگارنگ این روزها به یکی از بزرگترین و سود ده‌ترین تجارت‌های جهان تبدیل شده است. گسترش رستوران‌ها، فست فودها و فودکورت ها در همه کشورهای دنیا از جمله ایران را می‌توان مثالی برای این موضوع تلقی کرد. این روزها به دلیل مشغله‌های کاری فراوان کمتر کسی وقتش را پای اجاق گاز آشپزخانه می‌گذراند. شاید روزگاری داشتن یک دست‌پخت خوب مخصوصاً برای دختران از هنرهای آنها به حساب می‌آمد، اما این روزها کمتر این موضوع مورد بحث قرار می‌گیرد. گسترش استارت‌آپ‌ها نیز این موضوع را سرعت بخشیده و حالا با لمس دکمه‌های کیبورد در کمتر از نیم ساعت می‌توانید غذای مورد علاقه خود را از رستوران مورد نظرتان در خانه تحویل بگیرید.
اما همانطور که در بالا گفته شد؛ این روزمرگی‌ها و سبک زندگی تنها متعلق به جهان سوم نبوده و در اغلب کشورهای دنیا سبک زندگی به این امروزی رایج شده است.
در این بین اما افرادی پیدا می‌شوند که به دنبال ترویج آشپزی و آشتی دادن دوباره مردم به این سنت دیرینه هستند. در کشور ما ایران؛ آشپزی ریشه فرهنگی دارد و از همین رو جدا شدن از آن از موضوعاتی است که کمتر کسی دوست دارد اتفاق بیفتد. برنامه‌های آشپزی در تلویزیون؛ مسابقات مختلف و … از جمله اقداماتی که برای آشتی دادن مردم با این موضوع، انجام می‌شود. با دیدن این برنامه‌ها به ما یادآوری می‌شود که پختن غذای مورد علاقه‌مان چندان کار سخت و دشوار و زمان بری نیست و به راحتی می‌توان این کار را انجام داد. البته غذاهای فوری طرفدار بیشتری در بین خانواده‌ها دارند و این تغییر ذائقه نیز ناشی از تغییر سبک زندگی افراد در جامعه است.
وب‌سایتی برای دستپخت‌های شما
حالا چند سالی می‌شود که تعدادی دانشجویان خلاق به دنبال ساخت اپلیکیشنی بودند که به جای آنکه ماهی به شما بدهد به شما ماهیگیری یاد بدهد؛ امروزه برنامه‌های زیادی هستند که به شما کمک می‌کند چطور و چگونه آشپزی کنید!
شاید با خود بگویید این موضوع که نیاز به ساخت برنامه نداشت و تنها با جست و جوی نام غذای مورد نظرمان در گوگل طرز پخت آن را پیدا می‌کنیم. در اینجا باید گفت اگرچه این امر صحیح است اما کتاب‌های آشپزی و سایت‌های مشابه این کتاب؛ هیچگاه نکات و ترفندهای مهم آشپزی را ذکر نمی‌کنند و هرگز آن چیزی که آنجا نوشته است؛ نمی‌شود.
از آنجا که شبکه‌های اجتماعی این روزها مبتنی بر فعالیت مخاطب است؛ این روزها استارتاپ هایی راه اندازی شده‌اند که محتوای آن را خودتان می‌نویسید. درست مانند فیسبوک، توئیتر و اینستاگرام که این روزها به پرکاربردترین شبکه‌های اجتماعی دنیا تبدیل شده‌اند.
یکی از این برنامه‌ها، اپلیکیشن «کوکپد» است. با کوکپد شما می‌توانید از نحوه آشپزی خود بنویسید و دستور پخت آن را برای دوستان و دنبال کنندگان صفحه‌تان بگذارید؛ لایک بگیرید، کامنت دریافت کنید و از چون و چرای آن با مخاطب‌های خود حرف بزنید.
مسئول تیم کوکپد فارسی در گفتگو با خبرگزاری مهر درباره این اپلیکیشن توضیح می‌دهد: «برنامه کوکپد ۲۱ سال پیش در ژاپن و توسط آکی سانو پایه‌گذاری شد و امروز تقریباً ۱۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان و به ۲۳ زبان مختلف از این برنامه استفاده می‌کنند. تا کنون حدود ۴ میلیون دستور توسط کاربران این برنامه در کشورهای مختلف در کوکپد منتشر شده است. محبوبیت این برنامه در ژاپن با فیسبوک برابری می‌کند. آکی سانو پیش از پایه‌گذاری کوکپد در حوزه انرژی‌های بدیل (آلترناتیو) و تأثیر آنها بر محیط زیست کار و فعالیت می‌کرد.»
او ادامه می‌دهد: «ایده بوجود آوردن برنامه‌ای مخصوص آشپزی خانگی پس از آن به فکر او رسید که در جریان یک کنفرانس محیط زیستی در برزیل با فردی از جزایر کارائیب آشنا می‌شود که در آن زمان مزرعه‌ای در جزیره محل سکونتش داشت و سعی می‌کرد با سیستم‌های ساده و طبیعی مواد غذایی سالم برای اهالی جزیره فراهم کند. به گفته آکی این فرد تأثیر زیادی بر گذاشت به حدی که در بازگشت به ژاپن برای مدتی دانشگاه و کار را رها کرد و به جایی در کنار دریا رفت تا به آنچه از زندگی‌اش می‌خواهد فکر کند.»
اولین فعالیت آکی بعد از این مدت مراقبه، ایجاد یک گروه بزرگ ایمیلی بود که کشاورزان منطقه را مستقیماً به دانشجویان مستقر در خوابگاه‌های دانشجویی متصل می‌کرد تا این دانشجویان به جای خرید میوه و صیفی‌جات (بخصوص وارداتی) بتوانند مستقیماً محصولات محلی را از کشاورزان بخرند. خبر این گروه ایمیلی دهان به دهان در منطقه چرخید و آکی کمی معروف شد. او وب‌سایتی برای کارش راه انداخت و کمی کار را گسترش داد.
برنامه کوکپد پس از این تجربه به وجود آمد. کار کردن با کشاورزان و خانواده‌های آنها به او نشان داد که چطور روند تهیه محصول، تهیه غذا و صرف آن برای آنها مهم و ارزشمند است. اون با الهام از این شیوه ارزش‌گذاری برنامه‌ای را پایه‌گذاری کرد که مهمترین هدفش تبدیل آشپزی از یک وظیفه روزانه به فعالیتی خلاقانه و سرگرم‌کننده است. فعالیتی که نه تنها به فاعل آن حس خوبی می‌دهد بلکه بر سایر اعضای خانواده نیز تأثیر دارد. آکی جمع شدن خانواده پشت یک میز یا پای یک سفره برای غذا را مهمترین عامل ایجاد همبستگی بین اعضای آن خانواده می‌داند و معتقد است این امر در دنیای امروز ما به شدت کمرنگ شده است.
آشپزی خانگی، به عنوان یک فعالیت بدون حد و مرز، به کوکپد کمک کرد تا به سادگی از مرزهای محل تولدش در ژاپن به سایر کشورها و مناطق (از جمله خاورمیانه) گذر کند. این کمپانی امروز در هفتاد کشور جهان دفتر دارد و کاربران به ۲۳ زبان مختلف می‌توانند در آن دستور غذا منتشر کنند.
از جمله ویژگی‌های برنامه کوکپد تلاش برای ایجاد اجتماعات کوچک حول محور آشپزی خانگی و تبدیل آشپزی به یک فعالیت جمعی، تعاملی (Interactive) و سرگرم‌کننده است. برنامه کوکپد یک شبکه اجتماعی‌ست که هر کسی با هر میزان مهارت و تجربه در آشپزی می‌تواند در آن مشارکت کند، دستور منتشر کند، از دستورات دیگران استفاده کنند، از یکدیگر بیاموزند و درباره آشپزی با هم گپ بزنند.
ورود ایرانی‌ها به کوکپد
کوکپد در سال ۲۰۱۶ وارد منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شد و در ابتدا تنها به زبان عربی فعالیت می‌کرد، زبان فارسی از اوایل سال ۲۰۱۷ به کوکپد در منطقه خاورمیانه اضافه شد و از آن زمان تا امروز نزدیک به ۲۰ هزار دستور به زبان فارسی در کوکپد منتشر شده است. این برنامه در حال حاضر بیش از ۱۰۰ هزار کاربر فعال دارد.
این یک کتاب آشپزی آنلاین نیست!
کوکپد سعی دارد هر چه بیشتر آشپزی خانگی را به یک فعالیت جمعی تبدیل کند که علاقمندان را حول محور آشپزی دور هم جمع می‌کند، بین آنها پل ارتباطی برقرار می‌کند، به آنها هویت جمعی "کوک‌پدی" می‌دهد و زمینه‌ای ایجاد می‌کند که افراد در آن یکدیگر را تشویق به آشپزی کنند. بنابراین کوکپد به دنبال ایجاد کتاب آشپزی آنلاین شدن نیست، بلکه در نظر دارد شبکه‌ای پویا از علاقمندان به آشپزی خانگی تشکیل دهد.
این اپ با برگزاری چالش‌ها و مسابقات و جوایز کوچک مجازی برای کاربران فعال، ابتکارات و ایده‌های تشویقی و جشنواره‌های مناسبتی، به دنبال آن است که انگیزه آشپزی و انتشار دستور را در کاربران افزایش دهد. کوکپد در هر کشور یا منطقه‌ای ایده‌های متناسب با آن منطقه را دارد، مثلاً این تیم در خاورمیانه برای کریسمس مسابقه برگزار نمی‌کند اما برای نوروز یا ماه رمضان در کوکپد عربی، فارسی و اندونزیایی جشن می‌گیرید.
البته بجز این اپ، شبکه‌های اجتماعی دیگری نیز مبتنی بر آشپزی هستند که می‌توانید در آنها عضو شوید. تاندوری یکی دیگر از این برنامه هاست که زبان فارسی و کاربران فارسی زبان هم دارد.