به گزارش خبرگزاری مهر، جلال الدین میرزای رزاز در خصوص دوران سبک زندگی مادرانی که قصد بارداری دارند، در دوران پیش از بارداری گفت: زوجهایی که مایل به بچه دار شدن هستند، آگاهی کمتری دارند که سبک زندگی هر دو آنها پیش از بارداری روی باروری، دوره بارداری و همچنین سلامت نوزاد در دورانهای دیگر زندگی اش تأثیرگذار خواهد بود. چرا که عواملی همچون تناسب وزن در برابر قد(BMI)، مصرف مواد مغذی و وضعیت تغذیهای مادر در دوران پیش از بارداری، میتوانند نقش مهمی در سلامت مادران در دوران بارداری و سلامت جنین در حال رشد داشته باشد.
وی با بیان اینکه مادران قبل از باردار شدن تا حد امکان وزن خود را به محدوده مناسب برسانند، بیان داشت: وزن قبل از بارداری شما به طور مستقیم بر وزن تولد نوزاد تأثیرگذار است. مطالعات نشان میدهد که زنان کم وزن حتی اگر در دوران بارداری نیز به همان اندازه زنان با وزن طبیعی مواد غذایی دریافت کنند، احتمال زایمان زودرس در آنها بیشتر است و نوزادان با وزن کمتر به دنیا میآورند.
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور افزود: همچنین در زنان دارای اضافه وزن، ریسک بروز مشکلاتی در بارداری از جمله دیابت بارداری، فشار خون بالا، زایمان از طریق سزارین به علت وزن بالای جنین (وزن بالای ۴۵۰۰ گرم) بیشتر است و مشکلات بیشتری در شیردهی خواهند داشت.
رزاز ادامه داد: همچنین نوزادان مادران دچار چاقی این احتمال میرود که بیشتر از نوزادان مادران با وزن طبیعی، مبتلا به ماکروزومی، نمره آپگار پایین هنگام تولد (ارزیابی نوزاد تازه متولد شده) وچاقی دوران کودکی شوند. بنابراین به مادرانی که دارای اضافه وزن در قبل از بارداری هستند، توصیه میشود تا حداقل ۱۰ درصد از وزن خود را برای بازگشت به رنج نرمال وزنی کاهش دهند.
وی گفت: بهتراست برای یک بارداری سالم و سلامت جنین در سایر دورههای زندگی وزن قبل از بارداری کنترل شود و در محدوده طبیعی باشد.
تغذیه در دوران پیش از بارداری
رئیس انجمن تغذیه ایران در ادامه به تغذیه در دوران پیش از بارداری اشاره کرد و افزود: برای یک بارداری سالم بهتر است قبل از بارداری برنامه غذایی مناسب داشته باشید و از تمام درشت مغذیها و ریزمغذیها (ویتامین و املاح معدنی) به مقدار کافی در رژیم غذایی استفاده شود.
رزاز پنج گروه غذایی در رژیم پیش از بارداری مهم دانست و اظهار داشت: این گروههای غذایی شامل لبنیات (لبنیات بدون چربی یا کم چربی که کلسیم بالاتری دارند و شیر و فرآوردههای شیر، سبزیجات: انواع سبزیجات از جمله سبزیجات سبز تیره، قرمز و نارنجی و سبزیجات نشاستهای)، میوهها: هر میوه یا آب میوه، غلات: نان، برنج، جو دوسر، آرد ذرت، جو، ماکارانی و غلات سبوس دار و گوشت: گوشت سفید، ماهی و حبوبات است.
وی تصریح کرد: مادران در پیش از بارداری برای رعایت یک رژیم معتدل از چربیهای سالم مانند آجیل استفاده کنند که حاوی مواد مغذی هستند و از مصرف روغنهای جامد پرهیز شود. البته میزان دریافت مقدار این گروههای غذایی در رژیم این افراد بستگی به شرایط وزن و قد، عادتهای غذایی، وجود بیماری و… دارد.
مصرف ویتامینها و مواد معدنی قبل از بارداری
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور درباره مصرف اسیدفولیک به بانوان گفت: توصیه میشود از سه ماه قبل از شروع بارداری و در دوران بارداری از مکملهای اسید فولیک مصرف شود. چرا که مصرف اسیدفولیک قبل از بارداری از تولد نوزاد مبتلا به نقص لوله عصبی پیشگیری میکند. لوله عصبی ( NTDs ) یکی از نقایص هنگام تولد میباشد که در این بیماری شکاف در ستون فقرات یا جمجمه از ابتدای تولد فرد همراه او باقی میماند. نقص لوله عصبی((spina bifida
رزاز با بیان اینکه اسیدفولیک طی ۲۸ روز اول پس از حاملگی که بیشتر نقصهای لوله عصبی در این زمان رخ میدهد، بیشترین سود را دارد، اظهار داشت: متأسفانه، بسیاری از خانمها قبل از ۲۸ روز متوجه بارداری خود نیستند. به همین دلیل مهم است که قبل از شروع بارداری، اسید فولیک شروع شود.
وی افزود: توصیه اکید برای بانوانی که بارداری برنامه ریزی شده و پیش رو دارند مصرف روزانه ۲۰۰ تا ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید براساس توصیه مشاورین تغذیه از سه ماه قبل از شروع بارداری میباشد. منابع غذایی حاوی اسید فولیک در برخی از سبزیجات برگ سبز، بروکلی، آجیل و دانههای خوراکی، لوبیا، مارچوبه، مرکبات، غلات صبحانه غنی شده و… همچنین مکمل اسیدفولیک است.
رئیس انجمن تغذیه ایران درباره منابع آهن در زنان، گفت: بسیاری از خانمها به دلیل قاعدگی ماهانه و مصرف رژیمهای غذایی کم آهن دچار کمبود ذخایر آهن هستند. منابع خوب آهن شامل گوشتهایی مانند گوشت گاو، بره، ماکیان مانند مرغ و بوقلمون، سبزیجات برگ سبز خانواده کلم، تخم مرغ، لوبیا، آجیل و غذاهای غنی شده (مانند برخی از غلات صبحانه) است.
رزاز افزود: نکته مهم این است که به صورت کلی اصلاح کم خونی پیش از شروع بارداری از هر نوعی که باشد ضروری میشود. رایجترین نوع کم خونی در دنیا و ایران کم خونی فقر آهن بخصوص در بانوان میباشد.
وی همچنین اشاره کرد: اگر کلسیم کافی در رژیم غذایی بارداری وجود نداشته باشد، جنین ممکن است کلسیم را از استخوانهای مادر بیرون بکشد که این امر میتواند زنان را در معرض ابتلاء به پوکی استخوان در مراحل بعدی زندگی قرار دهد. بنابراین قبل از بارداری بهتر است وضعیت کلسیم مورد بررسی قرار گیرد.
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور به مصرف سایر مواد معدنی پیش از دوران بارداری اشاره کرد و گفت: مصرف ید نیز قبل از بارداری به سلامت جنین کمک خواهد کرد. با توجه به شیوع کمکاری تیروئید، بهتر است وضعیت ید بدن مورد بررسی قرار گیرد.
رزاز بر مصرف مکملهای دارای ویتامین A و یا غذاها و منابع سرشار از ویتامینA به دلیل ایجاد ناهنجاریهای مادرزادی هشدار جدی داد و افزود: منابعی که به صورت سنتی برای تقویت زنان باردار داده میشود در زمره این هشدارها میباشد.
وی در ادامه گفت: همچنین با توجه به شایع بودن کمبود ویتامین D در بین خانمها، قبل از بارداری از کافی بودن این ویتامین در بدن باید اطمینان حاصل شود. چرا که ویتامین D در جذب کلسیم و سلامت استخوانها تأثیر زیادی دارد و البته در نهایت ورزش و فعالیت بدنی روزمره نیز باید در برنامه غذایی سالم گنجانده شود.