به گزارش خبرگزاری مهر، با همراهی حدود ۱۰۰ کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل، قطعنامه‌ای به تصویب رسید که آثار و اموال تاریخی کشورها باید به کشور مبدا برگردد، اما نکته منفی این قطعنامه، عطف به ما سبق نشدن آن است.
ایران به بندی از معاهده ۱۹۷۰ یونسکو درباره استرداد اموال تاریخی منتقد است که چرا اموالی که بیش از ۵۰ سال پیش از کشوری به سرقت رفته قابل پیگیری نیستند و عطف به ما سبق نمی‌شوند و از این به بعد قابل پیگیری هستند نه از آن به قبل.
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نشست مجمع عمومی سازمان ملل برای تصویب قطعنامه استرداد اموال فرهنگی به کشورهای مبدا، از نقش یونسکو در ممانعت از قاچاق اموال فرهنگی تمجید و بر ضرورت افزایش تلاش‌های این نهاد به منظور مساعدت در استرداد اموال فرهنگی تاکید کرد و گفت: اموال فرهنگی مبین تاریخ، تمدن و هویت کشورهای خود هستند و مالکیت آن توسط مردم آن کشورها یک حق بشری است. از این رو جامعه بین المللی مسئولیت مشترک و نیز تعهد حقوقی و اخلاقی به منظور حفظ آنها و از جمله تضمین بازگشت آنها به کشورهای مبدا را دارد. این تعهد فراتر از معاهدات بین المللی موجود و کشورهای اطراف این معاهدات است.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد بیان کرد: ایران بر این باور است که کنوانسیون ۱۹۷۰ راجع به ابزارهای ممانعت و پیشگیری انتقال غیرقانونی، صادرات و انتقال مالکیت اموال فرهنگی هیچ گاه انتقال اموال فرهنگی را مشروعیت نمی بخشد و از سویی کشورهای عضو این کنوانسیون را از تعهد به بازگرداندن اموال فرهنگی به سرقت رفته یا به طور غیرقانونی خارج شده قبل از لازم الاجرا شدن این کنوانسیون مبرا نمی‌دارد.
تخت روانچی گفت جمهوری اسلامی ایران معتقد است که این کنوانسیون بایستی با توجه به تحولات و با در نظر گرفتن غیر بشری، غیر اخلاقی بودن و نیز غیر قانونی بودن انتقال‌های صورت گرفته در دوره‌ای که کشورهای مبدا تحت استعمار یا نفوذ سیاسی خارجی بوده و حاکمان آنها بر ارزش فرهنگی آثار تاریخی خود واقف نبودند، به روز رسانی شود.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد افزود: جمهوری اسلامی ایران همچنین بر این اعتقاد است که با توجه به ماهیت این اموال فرهنگی که میراث مشترک بشریت است نمی‌توانند مشمول اقدامات یکجانبه قهری و اقدامات اجرایی دیگر شوند.
تخت روانچی گفت: جمهوری اسلامی ایران همچنین خشنودی خود را نسبت به گنجانده شدن پیشنهاد هیأت نمایندگی ایران نزد سازمان ملل در قطعنامه مصوب این مجمع مبنی بر جلوگیری از تأمین مالی تروریسم از طریق قاچاق اموال فرهنگی و همچنین ضرورت بازگرداندن اموال فرهنگی مذکور به کشورهای مبدا اعلام کرد.
سفیر ایران در سازمان ملل متحد همچنین جامعه بین المللی را نسبت به حفاری‌های غیرقانونی در زیر مسجد الاقصی توسط رژیم صهیونیستی تحذیر کرد و گفت: ادامه این روند که منجر به تخریب مسجد الاقصی می‌شود موجب تهدید صلح و امنیت بین المللی خواهد شد.
نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران همچنین پیشنهاد تشکیل کارگروهی با حضور کشورهای مجمع تمدن‌های کهن و نیز کشورهای مبدا اموال فرهنگی را داد که وظیفه اصلی آن ایجاد یک برنامه اقدام مشترک برای بازگرداندن اموال فرهنگی است.
تخت روانچی همچنین آمادگی ایران را برای همکاری به منظور حفظ و مراقبت از آثار تمدن ایران که در کشورهای همسایه هستند، اعلام کرد.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل از دبیرکل سازمان ملل و مدیرکل یونسکو به دلیل تهیه گزارش تحت دستور کار استرداد اموال فرهنگی به کشورهای مبدا و نقش یونسکو در ممانعت از قاچاق اموال فرهنگی استقبال و تمجید و بر ضرورت افزایش تلاش‌های یونسکو به منظور مساعدت در استرداد اموال فرهنگی تاکید کرد.
تخت روانچی همچنین از تلاش‌های یونان به منظور تسهیل مذاکرات قطعنامه مربوط به استرداد اموال فرهنگی به کشورهای مبدا قدردانی کرد.
در این قطعنامه با اشاره بر اهمیت استرداد و بازگرداندن اموال فرهنگی برای کشورهای مبدا که دارای ارزش معنوی، تاریخی و فرهنگی اساسی دارد، آمده است که قاچاق غیرقانونی اموال فرهنگی همه مناطق جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و هر کشوری می‌تواند در عین حال منبع، ترانزیت و منطقه مقصد نهایی باشد.
در این قطعنامه از کشورهای عضو، مؤسسات فرهنگی و آموزشی، موزه‌ها و جامعه مدنی به دلیل تلاش‌هایشان برای مبارزه با تجارت غیرقانونی و قاچاق اموال فرهنگی قدردانی شده و از همه ابتکارات، از سوی دولت‌ها، مؤسسات یا افراد خصوصی، برای بازگرداندن داوطلبانه اموال فرهنگی که به طور غیرقانونی تصاحب شده، استقبال شده است.
در این قطعنامه با ابراز نگرانی از تداوم قاچاق غیرقانونی اموال فرهنگی و آسیب‌های ناشی از آن به میراث فرهنگی ملت‌ها، از اینکه اموال فرهنگی، از جمله اماکن مذهبی و اشیای آئینی، به طور فزاینده ای مورد هدف حملات تروریستی و شبه نظامیان غیرقانونی قرار می‌گیرد ابراز نگرانی عمیق شده است.
در این قطعنامه همچنین در مورد از دست دادن، تخریب، سرقت، غارت، حذف غیرقانونی یا اختلاس و صدور غیرقانونی اموال فرهنگی از اماکن باستانی، موزه‌ها، کتابخانه‌ها، بایگانی‌ها و سایر مکان‌ها و هرگونه اقدام خرابکارانه یا آسیب‌رسانی به اموال فرهنگی، به ویژه در مناطق در جنگ از جمله سرزمین‌های اشغالی، خواه این درگیری‌های مسلحانه بین‌المللی باشند یا داخلی، ابراز نگرانی عمیق شده است.