به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «جامعه پلتفرمی؛ ارزشهای عمومی در جهان متصل» نوشته خوزه وان دایک، توماس پول و مارتین دی وال بهتازگی با ترجمه پدرام الوندی و سعیدی فراهانی توسط نشر همشهری منتشر و راهی بازار نشر شده است.
نویسندگان اینکتاب میگویند ظهور پلتفرمهای دیجیتالی میتواند به عنوان محرکی برای پیشرفت اقتصادی و نوآوری فناورانه شناخته شود. افراد حقیقی میتوانند از این تحول سود زیادی ببرند چون چنینتحولی به آنها این فرصت را میدهد تا ضمن دور زدن واسطههای شرکتی یا دولتی، به راهاندازی کسبوکارها، تجارت کالا و تبادل اطلاعات بهصورت برخط (آنلاین) بپردازند.
پلتفرمها بهعنوان بازتنظیمکنندگان تعاملات در حوزههای مختلف، با چالشهایی جدی با بازیگران سنتی در حوزههای مختلف دارند. اینبازیگران شامل دولتها و دستگاههای مقررات گذار، کاربران، نهادهای مدنی، فعالان اقتصادی در هر حوزه و در نهایت شهروندانی است که کارکرد پلتفرمها بر زندگی آنها اثرگذار است. فهم دقیق اینچالشها و مروری بر تلاشهای صورتگرفته برای حل و فصل آنها ازجمله ضروریاتی است که با توجه به توسعه روزافزون اینپلتفرمها، در ایران هم باید به آنها توجه شود.
کتاب «جامعه پلتفرمی» سال ۲۰۱۸ توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد چاپ شد و نویسندگانش سعی کردهاند نگاهی همهجانبه به پلتفرمها، پیامدها و چالشهای آن داشته باشند. آنها میگویند پلتفرمها انقلاب نمیکنند در عوض به تدریج در موسسات آفلاین و قدیمی و شیوههایی که از طریق آنها جوامع دموکراتیک سازماندهی شدهاند، نفوذ و با آنها همگرایی پیدا میکنند. بههمیندلیل در کتابشان از اصطلاح «جامعه پلتفرمی» استفاده کردهاند؛ اصطلاحی که بر رابطه ناگسستنی بین پلتفرمهای آنلاین و ساختارهای اجتماعی تاکید دارد. جامعه پلتفرمی فقط تمرکز خود را از اقتصاد به اجتماع تغییر نمیدهد. علاوه بر این، ایناصطلاح به نزاعی عمیق درباره منافع شخصی برابر منافع عمومی در جامعهای اشاره دارد که بیشترین تعاملات آن از طریق اینترنت انجام میشود.
مطالب اینکتاب در ۷ فصل تدوین شده که بهترتیب عبارتاند از: «جامعه پلتفرمی بهعنوان مفهومی بحثبرانگیز»، « سازوکارهای پلتفرمی»، «خبر»، «حمل و نقل شهری»، «مراقبتهای بهداشتی و تحقیقات پزشکی»، «آموزش و پرورش» و «اداره یک جامعه پلتفرمی پاسخگو».
در قسمتی از اینکتاب میخوانیم:
در آمستردام، بعضی از سیاستگذاران استدلال کردهاند که شهر میتواند با ارائه سیستمی انعطافپذیر برای صدور مجوز منطقهبندی از مزایای پلتفرمهای آنلاین استفاده کند؛ اتفاقی که به کاهش شکاف ثروت میان شهروندان کمک میکند. بهعنوان مثال، اگر اینشهر میخواهد محلههای حومهای و محروم خود را از نظر اقتصادی ارتقا دهد، چرا محوز نود روز به میزبانان آن مناطق اعطا نمیکند و مجوز مناطق شلوغ مرکز شهر را به سی یا حتی پانزده روز محدود نمیکند؟
پیشنهاد دیگر این بود که تعدادی از شهرهای بزرگ نرمافزاری تهیه کنند که عملکردی مانند ار بی ان بی داشته باشد و تمام اجارههای کوتاهمدت را از طریق این نرمافزار در مرکز کنترل و مدیریت شهری تنظیم کنند. به عبارت دیگر، اگر دولتهای محلی رویکردی فعال و همهجانبه داشته باشند، میتوانند تحقق ارزشهای عمومی را از طریق پلتفرمیشدن به طور جدی سازماندهی کنند.
جامعه پلتفرمی جامعهای تعیینشده و مشخص نیست، بلکه آرایشی اجتماعی است که به صورت پویا در حال تکامل است؛ جامعهای که در آن ارزشهای عمومی بهطور دائم توسط بازیگران مختلف سازماندهی میشوند. در حالت ایدئال، جامعه پلتفرمی یک قرارداد اجتماعی قابل مذاکره است که همه طرفها را نسبت به ایجاد و اجرای آن مسئول میداند.
اینکتاب با ۳۱۹ صفحه، شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۷۰ هزار تومان منتشر شده است.