به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سایت جایزه، داستانی از شهری خیالی در استرالیا، کاوش در آثار نویسندهای که جان خود را از دست داده، و تصویری از فرهنگ عامه پس از جنگ جهانی دوم، سه کتابی هستند که عنوان برنده قدیمیترین جایزه ادبی بریتانیا را کسب کردند.
به این ترتیب امسال نویسندگان الکسیس رایت، ایمان مرسل، ایان پنمن و مترجم رابین موگر به فهرست برندگان این جوایز که از سال ۱۹۱۹ توسط دانشگاه ادینبورگ ارایه میشود، پیوستند.
این اولین بار است که جایزه زندگینامه به طور مشترک اهدا میشود و اولین بار است که یک نویسنده و مترجم با هم در تاریخ جوایز جایزه میگیرند. این جوایز در سال ۲۰۲۱ به روی ترجمهها باز شد تا از نویسنده و مترجم به طور مساوی تجلیل شود. جایزه جیمز تیت بلک تنها جایزه اصلی کتاب بریتانیاست که توسط محققان و دانشجویان ادبیات داوری میشود.
«ستودنی» نوشته الکسیس رایت که عنوان برنده بخش داستانی را کسب کرد، رمانی ۷۰۰ صفحهای است که به بررسی بحران آب و هوا و چگونگی تاثیر آن بر یک شهر خیالی در شمال استرالیا میپردازد. الکسیس رایت، یکی از اعضای قوم بومی «وانی» استرالیا، یکی از تحسینشدهترین نویسندگان این کشور است. این نویسنده چندین کتاب داستانی و غیرداستانی نوشته که برنده جایزه شده و رمان «ستودنی» چهارمین رمان اوست.
رییس داوران بخش داستان، دکتر بنجامین بیتمن، از دانشگاه ادینبورگ، درباره این رمان گفت: رمانی زیبا و درخشان که موضوع آب و هوا و عدالت بومی را در همآمیخته و سختترین کارها را انجام میدهد؛ هم خندهدار است و هم در عین حال به شکلی وحشیانه با برخی از آنها درگیر میشود و پرسشهای مهم اخلاقی و سیاسی دوران معاصر ما را طرح می کند.
جایزه بیوگرافی هم امسال ۲ برنده داشت و به طور مشترک به «ردپای عنایت» نوشته ایمان مرسل با ترجمه رابین موگر، و «فاسبیندر: هزاران آینه» نوشته ایان پنمن، اهدا شد.
«ردپای عنایت» داستان زندگی نویسنده عنایت الزیات را روشن میکند، که تنها رمانش با عنوان «عشق و سکوت» پس از مرگ خودخواستهاش در اوایل ۲۰ سالگی منتشر شد. «رد پای عنایت» نخستین بار سال ۲۰۱۹ به زبان عربی منتشر شد و درباره خاطراتی از سفر مرسل در قاهره در حالی است که او داستان زندگی سوژه خود را دنبال میکند.
ایمان مرسل متولد مصر، در کانادا زندگی میکند و شاعر، نویسنده، چهره دانشگاهی و مترجم است و آثار متعددی را در مورد موضوعهایی مانند مادری و روابط والدین و فرزند منتشر کرده است. رابین موگر مترجم این کتاب نیز مترجم ادبیات عربی به انگلیسی است و تاکنون چندین رمان ترجمه کرده است.
رییس داوران بخش بیوگرافی دکتر سیمون کوک، از دانشگاه ادینبورگ، «ردپای عنایت» را یک اثر جذاب برای بهبود و قدردانی خواند و گفت: کاملاً مبتکرانه و تاملبرانگیز رویکردهای زندگینامهای را به شکلی کاملاً خاص درهم آمیخته و در حال حرکت، در تداعی زندگی عنایت الزیات است. این کتاب به وضوح دنیای فرهنگی قاهره و رابطه عنایت با آن را با یکپارچگی لحنی و روایی عالی باز میکند. وی همچنین ابراز خوشحالی کرد که برای نخستین بار یک کتاب ترجمه شده برنده این جایزه شده است.
کتاب «فاسبیندر: هزاران آینه» نوشته ایان پنمن نیز بینشی از فرهنگ عامه از مواد مخدر تا راک را در اروپای پس از جنگ جهانی دوم از نگاه راینر ورنر فاسبیندر، فیلمساز آلمان غربی دربرمیگیرد. این کتاب پرترهای از هنرمندی است که بیش از ۴۰ فیلم خلق کرده و یکی از چهرههای اصلی جنبش سینمای جدید آلمان محسوب میشود.
ایان پنمن نویسنده، روزنامه نگار و منتقد موسیقی بریتانیایی و نویسنده ۳ کتاب است.
دکتر سیمون کوک «فاسبیندر: هزاران آینه» را یک دستاورد فوقالعاده و نشانهای در هنر زندگینویسی و کاری شاعرانه، درخشان، جذاب و چابک در فرم، و بهشدت متحرک به عنوان پرتره توصیف کرد.
رمان الکسیس رایت که جایزه ۱۰ هزار پوندی را دریافت کرد، با «لوری و جو» اثر ایمی آرنولد، «گلوی باز» نوشته هنری هوک و «اگرچه بدنها سقوط میکنند» نوشته نوئل اورگان در فهرست نهایی جای داشت و در فهرست نهایی جایزه ۱۰ هزار پوندی بخش زندگینامه نیز «این میامی نیست» اثر فرناندا ملکور با ترجمه سوفی هیوز، «یادداشتهای معمولی» از کریستینا شارپ و «همیشه در حال رسیدن: نوشتههای منتخب ان تروت» نوشته آن تروت و «چشماندازهای زندگی» نوشته آن رو جای داشتند.
جوایز جیمز تیت بلک توسط دپارتمان ادبیات انگلیسی دانشگاه ادینبورگ قدیمیترین دپارتمان ادبیات انگلیسی جهان، اهدا میشود و بهترین آثار داستانی و بیوگرافی که در یک سال اخیر منتشر شدهاند را بررسی میکند. از زمان آغاز اهدای این جوایز در ۱۰۵ سال پیش، از فهرست برندگان این جایزه چهرههای ممتاز ادبی، از آنجلا کارتر تا گراهام گرین، کورمک مک کارتی، ایان مک ایوان، موریل اسپارک و زادی اسمیت بیرون آمدهاند.