به گزارش خبرنگار مهر، حوزه محیط زیست در هفته رو به پایان، شاهد اخبار و رویدادهای مختلفی بود که چکیده ای از مهمترین این خبرها را مرور می کنیم.
تدوام دود و آتش در جنگلهای ایران و کوتاهی مسئولان
طی چند هفته گذشته تقریبا تمام جنگلهای کشور با آتش دست به گریبان بوده‌اند و تابستان جاری را در حالی سپری می کنیم که صدها هکتار از مناطق جنگلی کشور از پارک لتیان تهران، پناهگاه حیات وحش میانکاله، جنگلهای نورآباد ممسنی، جنگلهای پاریز کرمان ، اراضی شهنشاه خرم آباد، جنگل های گلستان، سنندج، دالاهو، پاسارگاد، جنگل ابر، ارسباران و بی سابقه ترین مورد در سالهای اخیر یعنی هزاران هکتار از جنگلهای منطقه استهبان در استان فارس در آتش و دود جان دادند و مسئولان استانی همچنان دم از نبود امکانات اطفا حریق می زنند. البته آتش سوزی های جنگلی در سال جاری که اغلب عمدی بودند در هفته گذشته به اوج خود رسیدند و اخرین مورد آن آتش سوزی در پارک ملی بمو بود.
ساخت جاده گزوییه در کوه بافق / عملیات راهسازی در بهترین زیستگاه یوزپلنگ هرگز متوقف نشده است
در اولین روز از هفته جاری برخی منابع از فعالیت گسترده و شبانه روزی راهسازان و تکمیل بخش عمده ای از جاده گزوییه با وجود اعلام توقف عملیات احداث جاده در منطقه حفاظت شده کوه بافق، خبر می دهند.
احداث جاده ای که از قلب امن ترین نقطه در منطقه حفاظت شده کوه بافق می گذرد (معروف به جاده گزوییه) و قرار است دهستان سبزدشت را به شهرستان بافق در استان یزد متصل کند یکی از مهمترین مناقشات محیط زیست کشور در سال گذشته بود و می توان گفت که احداث این جاده یکی از بزرگترین فجایع محیط زیستی کشور را نیز رقم خواهد زد.
در روزهای پایانی سال گذشته پس از سفر دکتر فاضل معاون پیشین محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست به استان یزد، با عنوان “خبر خوش نوروزی برای طرفداران محیط زیست”، اعلام شد که عملیات ساخت جاده گزو ییه برای همیشه متوقف شده و ساخت این جاده ادامه پیدا نخواهد کرد، اما واقعیت به هیچ عنوان این گونه نبوده است.
منابع معتبر از فعالیت گسترده و شبانه روزی راهسازان و تکمیل بخش عمده ای از این جاده خبر می دهند. در حال حاضر تمامی مراحل زیرسازی، اصلاح شیب و اصلاح پیچ ها در این مسیر انجام شده و مراحل ساخت جاده نهایتا در انتظار انجام عملیات روکش آسفالت است.
برداشت کتیرا گون زار های زاگرس را به سرنوشت بلوط ها دچار می کند
یکشنبه هفته جاری اعلام شد؛ صدور مجوز برداشت کتیرا در کنار بهره برداری های سنتی از گون زار های زاگرس این گیاهان بوته ای ارزشمند را مانند بلوط های زاگرس در معرض خشکیدگی قرار می دهد.
علاوه بر بهره‌برداری‌های سنتی از محصولات فرعی یا غیر چوبی مانند صمغ‌ها و میوه‌های جنگلی، برداشت محصولاتی مثل کتیرا و گزانگبین از گون‌زارهای گستره زاگرس از گذشته کم و بیش رایج و مرسوم بوده است؛ اما بدون شک در هیچ زمانی مانند سالهای اخیر، این بوته‌زارها با چنین شدتی در معرض تهدیدهای طبیعی و انسان‌سازی که منجر به خشکیدگی نگران کننده این بوته‌زارهای ارزشمند شود قرار نگرفته بودند.
براساس نتایج بررسی‌های موردی و پهنه‌بندی صورت گرفته توسط پژوهشگران مرکز تحقیقات منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری غیر از بلوط‌زارهای زاگرس، بخش‌های گسترده‌ای از گون‌زارهای این منطقه نیز درگیر پدیده شوم خشکیدگی شده است. ماجرای نگران کننده‌ای که کمتر در شمار اولویت‌های کاری نهادهای متولی دولتی و پژوهشی کشور قرار گرفته و گزارش‌های قابل توجه‌ای در این زمینه منتشر نشده است.
براساس این گزارش بیش از 60 درصد گون‌زارهای چهارمحال و بختیاری دچار عارضه خشکیدگی شده که نیمی از این عرصه‌ها در وضعیت بحرانی قرار گرفته‌اند.
در چنین شرایط بحرانی حاکم بر گون‌زارهای در معرض خطر خشکیدگی، صدور مجوزهای برداشت کتیرا با ایجاد شیار و زخم بر روی ساقه‌های این گیاهان بوته‌ای رنجور و نحیف، بر شدت این خشکیدگی ها خواهد افزود.
مدیریت بخشی نگر و فقدان مسئولان متخصص مهمترین معضل محیط زیست / ابقای شورای عالی محیط زیست ضروری است
دوشنبه این هفته، در ادامه گفتگو هایی که با متخصصان و صاحب نظران حوزه محیط زیست در خصوص مشکلات و راهکارهای پیش روی مدیریت آینده این سازمان داشتیم با محمد مجابی که در حال حاضر معاون علم و فناوری مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران است و پیش از این در سمت معاونت صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات، و در دولت هفتم و هشتم در جایگاه معاونت توسعه، مدیریت و امور مجلس سازمان محیط زیست حضور داشته در این خصوص به گفتگو نشستیم .
نداشتن نگاه سیستمی نسبت به محیط زیست و مدیریت بخشی نگر، فقدان آموزش زیست محیطی برای سیاستگذاران و برنامه ریزان کشور، عدم ارزیابی زیست محیطی پروژه های اجرایی، کیفیت پایین حفاظت از محیط های طبیعی، نادیده گرفتن نقش محیط زیست در بهبود دیپلماسی منطقه ای و بین المللی از مهمترین معضلاتی است که معاون توسعه، مدیریت و امور مجلس سازمان محیط زیست در دولت هفتم و هشتم، محیط زیست کشور را دچار آنها می داند و ابقا شورای عالی محیط زیست، افزایش مشارکت بخش های غیر دولتی، تشکیل مجدد سازمان برنامه و راه اندازی دفتر محیط زیست درآن و به کارگیری نیروهای متخصص محیط زیست به عنوان مدیران و بدنه کارشناسی سازمان محیط زیست از مهمترین راهکار هایی است که او برای مدیریت آینده محیط زیست ایران توصیه می کند.
انتقاد فعالان محیط زیست از سیلی قوه مقننه بر مجری قانون/ درخواست پیگیری ماجرا از قوه قضاییه
سه شنبه هفته جاری، در پی درگیری فیزیکی که چندی پیش میان یکی از نمایندگان مردم گیلان با مدیرکل منابع طبیعی این استان رخ داد فعالان و کارشناسان محیط زیست با انتقاد شدید از این رویداد خواستار پیگیری ماجرا از طریق قوه قضاییه شدند.
انتشار خبر ضرب و شتم مدیرکل منابع طبیعی گیلان توسط نماینده مردم تالش در مجلس، حیرت و نگرانی‌های زیادی را در بین اغلب کارشناسان و فعالان حوزه منابع طبیعی و محیط زیست کشور ایجاد کرد. که گزیده ای از این اظهارات در پی می آید.
تأکید مدیرکل منابع طبیعی گیلان بر اجرای قانون و ملزم کردن شرکت طرف قرارداد به اجرای تعهدات متقابل در قبال جنگل و در مقابل حمایت‌های جهت‌دار نماینده مجلس از شرکت شفارود برای بهره‌برداری حجم بیشتری از درختان جنگلی منطقه تالش منجر به توهین و سیلی‌خوردن این مدیرکل در حضور برخی از مسولان محلی و مدیران ستادی سازمان جنگل‌ها شد.
بدون شک نظارت بر اجرای قانون و عملکرد دستگاه‌های اجرایی در شمار وظایف و اختیارات نمایندگان مجلس شورای اسلامی‌است که در قوانین کشور شیوه‌های انجام آن نیز به‌روشنی تبیین شده و ابزارهای قانونی لازم را در اختیار نمایندگان ملت قرار داده است. صرف‌نظر از اقدام قانونی یا خلاف قانون اداره کل منابع طبیعی استان گیلان در خصوص اختلاف پیش آمده بر روی قرارداد فی‌مابین با آن شرکت بهره‌برداری از جنگل، یقینا رفتار نماینده مجلس که مدعی دفاع از حقوق موکل خود بوده، اضافه براینکه ناشایست و به‌دور از شأن یک نماینده مجلس بوده است، عملی مغایر با قوانین جاری کشور بوده که برابر مقررات قانون مجازات اسلامی‌جرم محسوب شده و مشمول مجازات‌های مربوطه خواهدبود.
دمای پایتخت به رکورد 60 ساله نزدیک شد/ کاهش 55 درصدی بارش در تهران
چهارشنبه این هفته، عضو هیئت علمی پژوهشکده هواشناسی با بیان اینکه بالاترین دمای پایتخت در 60 سال گذشته 42.6 درجه بوده است، گفت: امروز دمای پایتخت به این رکورد 60 ساله نزدیک شد.
دکتر عباس رنجبر افزود: بیشینه دمای هوای رخداده در تهران طی دوره 60 ساله اخیر 42.6 درجه سلسیوس در تاریخ 28 تیر ماه 1367 بوده است همچنین در تاریج 26 تیرماه 1353 بیشنه دمای شهر تهران به 42.4 درجه سلسیوس رسیده است.
وی با بیان اینکه در تاریخ 29 تیرماه سال جاری بیشینه دمای شهر تهران به 40.4 درجه رسید اظهر داشت: امروز پیش بینی می شود که دمای پایتخت به 41 درجه سانتیگراد برسد که همچنان 1.6 درجه کمتر از رکورد بلند مدت است.
رنجبر، در بخشی دیگر از سخنان خود اعلام کرد: میانگین بارش کشور در سال زراعی جاری تا ابتدای مرداد ماه، به 215 میلیمتر رسیده که سال گذشته در همین مدت معادل 195.3 میلیمتر بوده است در حالیکه میانگین بارش کشور در شرایط نرمال برای این دوره از سال زراعی 227.4 میلیمتر است. بنابر این در سال زراعی جاری، میانگین بارش کشور 5 درصد و سال گذشته 14 درصد نسبت به شرایط نرمال کاهش داشته است.
به گفته وی، میانگین بارش استان تهران، طی این مدت از سال زراعی، 243.1 میلیمتر، سال گذشته 417.1 میلیمتر و شرایط نرمال 317.9 میلیمتر بوده بنابراین، طی این مدت از سال زراعی، بارش استان تهران 24 درصد نسبت به شرایط معمول کاهش را نشان می دهد در حالیکه سال گذشته طی همین مدت از سال، استان تهران 31 درصد بیش از شرایط نرمال بارش دریافت کرده بود است.