اراک – خبرگزاری مهر: خوشه هاي صنعتي از الگوهاي موفق سازماندهي صنايع كوچك و متوسط است كه كاستي هاي صنايع كوچك و متوسط را رفع و مزيتهاي مختلف آنها، چون انعطاف پذيري و تنوع را تقويت مي کند. استان مرکزی به عنوان چهارمین قطب صنعتی کشور تاکنون توانسته 8 خوشه صنعتی را در دامن صنعت خود بپروراند اما سهم این خوشه ها در تولید ناخالص ملی به دلیل برخی مشکلات ناچیز است.

به گزارش خبرنگار مهر، امروزه در اكثر كشورهاي جهان، صنايع كوچك و متوسط از جنبه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، توليد صنعتي و ارائه خدمات در حال نقش آفريني هستند. همچنين در كشورهاي در حال توسعه، صنايع كوچك و متوسط عامل راهبردي براي توسعه اقتصادي، اشتغال زايي و رقابت پذيري صنايع هستند.

اين در حالي است كه در كشور ما با وجودي كه بيش از ۹۰ درصد واحدهاي توليدي در گروه صنايع كوچك و متوسط قرار مي گيرند، بدليل نداشتن استراتژي توسعه مبتني بر ساختارهاي موجود صنعتي و رها كردن واحدهاي كوچك توليدي به حال خود، اين بنگاه ها نتوانسته اند سهم قابل توجهي در توليد ناخالص ملي و ايجاد ارزش افزوده داشته باشند.

فقدان مقياسهاي لازم از جنبه هاي مختلف سرمايه، ‌توليد و بازار، فقدان محيط هاي مناسب رشد كسب و كار از جنبه هاي مختلف حقوقي، قانوني و... ، فقدان زير ساختهاي نرم افزاري و تشكيلاتي، توليد با فناوري هاي كهنه و عدم دسترسي به تكنولوژي هاي نوين، فقدان ارتباط منسجم با شبكه هاي بانكي و مالي كشور، عدم وجود شبكه هاي همكاري ميان بنگاهي و عدم شناخت از بازارهاي هدف به عنوان مهمترین مشکلات پیش روی صنایع کوچک استان مرکزی برای افزایش سهم ناخالص ملی است.

به گفته مدیرعامل شرکت شهرکتهای صنعتی استان مرکزی خوشه هاي صنعتي يكي از الگوهاي موفق سازماندهي صنايع كوچك و متوسط هستند كه كاستي هاي صنايع كوچك و متوسط را رفع و مزيتهاي مختلف صنايع كوچك، چون انعطاف پذيري و تنوع را تقويت مي بخشند.

خوشه صنعتي مجموعه اي از بنگاه هاي توليدي و خدماتي در يك رشته صنعتي است كه با تكيه بر سرمايه هاي قوام يافته اجتماعي در مناطق مختلف جغرافيايي در كنار نهادهاي پشتيبان و از طريق روابط متراكم ميان بنگاهي شكل مي گيرد.

نقش خوشه های صنعتی در افزایش تولیدات ملی

حامد یحیی در ادامه با اشاره به نقش خوشه های صنعتی در افزایش تولیدات ملی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: خوشه‌های صنعتی موتور محرکه افزایش کیفیت تولیدات ملی و منطقه‌ای اند، چرا که در نتیجه توسعه خوشه‌های صنعتی، بنگاه‌های درون خوشه با بازدهی بیشتر و استفاده تخصصی‌تر از امکانات و اولویت‌های موجود کار می‌کنند.

وی با بیان این که امروزه توسعه خوشه‌های صنعتی نقش محوری و بارزی در سیاست‌های اقتصادی دارد گفت: بر خلاف گذشته که رویکردها بر مبنای تمرکز بر اقتصاد کلان بوده‌اند اینک کسب و کارهای کوچک و تقویت خوشه‌ها مورد تاکید و توجه قرار گرفته‌اند.

معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی استان مرکزی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر از ایجاد خوشه های صنعتی جدید در استان مرکزی خبر داد و گفت: تاکنون هشت خوشه صنعتی اعم از صنایع ریلی اراک، صنایع سنگ محلات، ایزوگام دلیجان، تجهیزات نفت و گاز و پتروشیمی، پروفیل آلومینیوم، تریکو محلات، گل تزئینی و قطعات خودروشناسایی شده است که توسعه تعدادی از آنها در اولویت کاری استان قراردارد.

پریدری با اشاره به خوشه های صنعتی توسعه یافته در استان مرکزی گفت: خوشه صنایع ریلی اراک، خوشه صنعتی صنایع سنگ محلات و خوشه صنعتی ایزوگام دلیجان سه خوشه از مجموع 8 خوشه صنعتی شناسایی شده در استان مرکزی تا توسعه بیشتری یافته اند.

وی ادامه داد: با توجه به تغییرات الگوی مصرف، قدرت بالا در جذب و بومی کردن تکنولوژی و چابکی در برابر تغییرات تکنولوژی، در صرفه جویی در مقیاس تولید، قابلیت تراکم دانش بیشتری در فرآیند تولید، قدرت بالا در تربیت کارآفرینان و مدیران اقتصادی، کاهش عدم تعادلهای بخشی و منطقه ای در اقتصادی، ایجاد محیط رقابت در اقتصاد و افزایش کارایی، استفاده از امکانات در نیل به خوداتکایی اقتصادی، قدرت تصمیم گیری سریع و انعطاف پذیری بالا در مدیریت، ایجاد شبکه اقماری صنایع با صنایع بزرگ در جهت بهم پیوستگی بیشتر صنعتی تلاش درجهت توسعه خوشه های صنعتی استان مرکزی ضروری است.

دولت با توسعه خوشه‌های صنعتی محدودیت‌های پیش روی صنایع کوچک را برطرف کند

پریدری تعادل‌بخشی منطقه‌ای را از کارکردهای مثبت این صنایع برشمرد و گفت: باید با توسعه و تقویت صنایع کوچک و متوسط به تعادل منطقه‌ای دست یابیم.

معاون صنایع کوچک شرکت شهرکهای صنعتی استان مرکزی در ادامه با تاکید بر ضرورت توجه به شکل گیری خوشه های صنعتی گفت: دولت باید با نظام فکری منسجم به نام خوشه‌های صنعتی گامی مهم در راستای برطرف ساختن محدودیت‌های پیش روی صنایع کوچک بردارد.

پریدری مشکل تهیه مواد اولیه خوب با نرخ مناسب، مشکلات دسترسی به منابع مالی، روشهای قدیمی و تکنیک های کهنه تولید، فقدان بازاریابی مناسب، رقابت صنایع با صنایع کوچک به جای مشارکت و پیوند بین آنها،  ظرفیت های استفاده نشده، عدم وجود بخش های تحقیق و توسعه R&D را از جمله دلایل سهم ناچیز صنایع در تولید ناخالص ملی می داند.

زمینه رشد و توسعه فعالیت های صنعتی در استان فراهم کنیم

وی ضعف مدیریت(اکثرا مالک مدیریتی هستند)، مسائل کارگری ( عموما کارگران آنها فاقد مهارت و یا تحصیلات پایین تر از دیپلم هستند)، عدم حمایت دولتها از صنایع کوچک، نداشتن قانون خاص حمایت و توسعه صنایع کوچک، نداشتن قانون خاص حمایت و توسعه صنایع کوچک، ضعف نهادهای جمعی و تشکل های حرفه ای، عدم دسترسی به اطلاعات صحیح و کافی در زمینه های مختلف از جمله نوع و میزان سرمایه گذاری، انتخاب امکان و ماشین آلات، اطلاع از قراردادهای فرعی و پیمانکاری با واحدهای بزرگ را از مشکلات فراروی صنایع کوچک را برشمرد و گفت: باید با حل مشکلات فوق زمینه رشد و توسعه فعالیت های صنعتی را در استان فراهم کرد.

وی تاکید کرد: خوشه هاي صنعتي يكي از الگوهاي موفق سازماندهي صنايع كوچك و متوسط هستند كه كاستي هاي صنايع كوچك و متوسط را رفع می کند و مزيتهاي مختلف صنايع كوچك، چون انعطاف پذيري و تنوع را تقويت مي بخشند.

......

گزارش: فاطمه عسگری نیا