به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «تاریخ ادبیات قرن بیستم روسیه» ترجمه یک کتاب درسی است که برای تدریس در مقطع کلاس یازدهم مدارس روسی زبان اوکراین تدوین شده است. سطح مطالب این کتاب در حدی هستند که در دانشگاه های این کشور نیز تدریس می شود. این اثر به قلم جمعی از اساتید دانشگاه های اوکراین نوشته شده است که هر یک در مورد جریان های یا شخصیت های ادبی معین، صاحب نظر هستند.
کتاب پیش رو، پس از فروپاشی اتحاد شوروی نوشته است. به همین دلیل بسیاری از نام های ممنوع و موضوعاتی که تا پیش از دوره پروسترویکا در شوروی امکان مطرح شدن شان وجود نداشت، در آن گنجانده شده است. موضع گیری سیاسی نویسندگان در قبال بسیاری از رخدادهای تاریخی دوره اتحاد شوروی نیز در اغلب موارد، منفی و انتقادآمیز است. ادبیات روسیه در سده بیستم شاید بیش از هر دوره دیگر با سیاست گره خورده باشد. از این رو نوشتن تاریخ ادبیات این دوره بدون موضع گیری صریح سیاسی غیرممکن یا دست کم بسیار دشوار به نظر می رسد.
عناوین این کتاب به ترتیب عبارت اند از:
ادبیات اواخر سده نوزدهم _ اوایل سده بیستم میلادی، سرنوشت رئالیسم در ادبیات اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم میلادی، ایوان بونین، آلکساندر کوپرین، ماکسیم گورکی، سمبولیسم، آلکساندر بلوک، آکمئیسم، نیکالای گومیلیوف، آنا آخماتوا، فوتوریسم، ولادیمیر مایاکوفسکی، ادبیات دهه ۱۹۲۰، یوگنی زامیاتین، میخاییل زوشنکو، سرگی یسنین، مارینا تسوتایوا، آسیپ ماندلشتام، میخاییل بولگاکوف، آندری پلاتونوف، ادبیات دهه ۱۹۳۰، میخاییل شولوخوف، باریس پاسترناک، نیکالای زابالوتسکی، ادبیات دهه ۱۹۴۰ _ اواسط دهه ۱۹۵۰، آلکساندر تواردوفسکی، ادبیات اواسط دهه ۱۹۵۰ _ دهه ۱۹۶۰، آلکساندر سالژنیتسین، ادبیات دهه های ۱۹۸۰ _ ۱۹۷۰، واسیلی شوکشین، ایوسیف برودسکی، ویکتور آستافیف، والنتین راسپوتین، ادبیات روسی خارج از مرز، برخی از ویژگی های جریان ادبی معاصر.
در قسمتی از این کتاب می خوانیم:
اگر قهرمانان پلاتونوف در نثر دهه ۱۹۲۰ او ترجیح می دادند بیشتر در جست و جوی نامیرایی شخص خودشان باشند تا خوشبختی، در سال های بعد خود این «ایده خوشبختی» دگرگون می شود: قهرمان ناگزیر است از خودخواهی و منفعت شخصی دست بردارد و خود را کاملا در زندگی درونی شخص دیگری غرق کند. درباره قهرمان داستان بازگشت او چنین می خوانیم: «او قبلا زندگی را از آن سوی مانع خودخواهی و نفع شخصی تجربه می کرد، ولی حالا ناگهان با قلبی عریان با این زن تماس پیدا کرده است.» در داستان های عاشقانه پلاتونوف زندگی «براساس قلب» و از خودگذشتگی برای شخصی که دوستش دارید، در تقابل با زندگی حسابگرانه قرار می گیرد: هر چه عشق ضعیف تر باشد، قدرت دوام آوردن در جهانی که پر از خطرهای گوناگون است، افزایش می یابد. قهرمان زن داستان رودخانه پاتودان درباره شوهر ضعیفش چنین فکر می کند: «زمانی او مرا کمتر دوست خواهد داشت و آن وقت قوی خواهد شد.»
این کتاب با ۶۹۷ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۴۵۰ هزار ریال منتشر شده است.