به گزارش خبرنگار مهر، دو کتاب جدید درباره آلبر کامو نویسنده فرانسوی بهتازگی توسط دو نشر چشمه و نو منتشر و در بازار نشر عرضه شدهاند.
یکی از این کتابها «وقایعنگاریهای الجزایر» است که به قلم این نویسنده نوشته و توسط هانیه رجبی ترجمه شده است. این کتاب دهمین عنوان از مجموعه «ناداستان» است که نشر چشمه چاپ میکند.
این کتاب مجموعهای از مقالات و نوشتههای کامو را درباره الجزایر (موطن اصلیاش) در بر میگیرد که از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۵۸ نوشته شدهاند. او در این نوشتهها تلاش کرده راوی روح الجزایر در دورهای باشد که کشورش دچار فقر، جنگهای داخلی و اختلافات سیاسی است. بسیاری از نوشتههای این کتاب پیش از چاپ در قالب این مجموعه، در روزنامهها منتشر شدند و ناشر اثر در سال ۱۹۵۸ از کامو خواست آنها را گردآوری و تدوین کند.
کتاب مورد نظر ۵ فصل دارد که هرکدام از کتاب اول تا پنجم نامگذاری شدهاند: «کتاب اول: وقایعنگاریهای الجزایر ۲۳»، «کتاب دوم: بحران در الجزایر ۷۳»، «کتاب سوم: الجزایر ازهمگسیخته ۱۰۳»، «کتاب چهارم: ماجراهای مزونسول ۱۳۹» و «کتاب پنجم: الجزایر ۱۹۵۸ ۱۴۹»
کامو در مقدمه کتاب درباره دوطرف درگیر در مجادلات الجزایر نوشته است: «آنگونه که خواننده این اثر بهزودی متوجه خواهد شد، بارها و موکدا تکرار کردهام که _اگر گوش شنوایی باشد _ هر دو طرف مخاصمه باید محکوم شوند. از همین بحث نتیجه گرفتهام که سخن گفتن در مذمت شکنجههای فرانسویها، میان جماعت منتقدی که هیچ حرفی درباره ملوزه یا مثلهکردن کودکان اروپایی ندارند، سخت اشتباه است. بر همین اساس، محکوم کردن تروریسم نیز در مقابل مردمی که در اعماق وجودشان معتقدند باید شکنجه را تحمل کرد هم امری بیهوده است. متاسفانه واقعیت این است که بخشی از آرای عمومی در فرانسه، بهشکلی نهچندان صریح، معتقدند که آدمکشی و مثلهکردن حق اعراب است، در حالی که گروه دیگر نیز حاضرند برای توجیه افراطیگری علیه اعراب به هر دستاویزی چنگ بیاندازند. در نتیجه هریک از طرفین، با استناد به جنایتهای دیگری، پی توجیه اعمال خود است.»
عناوین بخش اول این کتاب به اینترتیباند: فقر، فقر (ادامه از فصل قبل)، دستمزدها، آموزش، آینده سیاسی، آینده اقتصادی و اجتماعی، نتیجهگیری. در «کتاب دوم: بحران در الجزایر» هم مخاطب با این فصول روبرو میشود: بحران در الجزایر، قحطی در الجزایر، کشتیها و عدالت، رخوت سیاسی، جنبش دوستداران بیانیه و آزادی، نامهای به یک الجزایری بیمار، نتیجه.
فقدان، میزگرد، وجدان آسوده، تسلیم حقیقی، استدلالهای دشمن، اول نوامبر، آتشبسِ موقت برای غیرنظامیان، طرف آتشبس، فراخوانی برای آتشبس در الجزایر هم عناوین سومین بخش کتاب «وقایعنگاریهای الجزایر» هستند. در بخش چهارم هم دو فصل نامهای به لوموند و ممکلت را اداره کنید! درج شده و در بخش پنجم هم دو فصل الجزایر ۱۹۵۸ و الجزایر نوین چاپ شدهاند.
این کتاب با ۱۶۰ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۲۴ هزار تومان منتشر شده است.
کتاب بعدی که با محوریت این نویسنده الجزایریالاصل فرانسوی منتشر شده، «خطاب به عشق» شامل نامههای عاشقانه آلبر کامو و ماریا کاسارس است که توسط زهرا خانلو ترجمه شده است. این کتاب یکی از عناوین مجموعه «کتابخانه یادها و خاطرهها» است که نشر نو چاپ میکند.
نسخه اصلی این ترجمه در سال ۲۰۱۸ توسط انتشارات گالیمار در پاریس چاپ شده و نامههای سال ۱۹۴۴ تا ۱۹۵۹ کامو به کاسارس را در بر میگیرد. مترجم کتاب در معرفی آن میگوید: «در این مکتوبات با زوایایی پنهانپیدا از جهان آلبر کامو و ماریا کاسارس آشنا میشویم. توالی نامهها فضایی رمانگونه پدید میآورد با دو راوی یا دو شخصیتِ پایاپای؛ نامههایی که میتوان آنها را مانند اوراقی از یک رمان مکاتبهای خواند. لابهلای سطرها میشود بارقههایی از تاریخ فرهنگی و اجتماعی سده بیستم فرانسه را ردگیری کرد و به نکات گاه جذاب و مهمی رسید. نام بسیاری از نویسندگان و کارگردانان و بازیگران فرانسوی و غیرفرانسوی فراخور رویدادهای گوناگون در کتاب مطرح میشود، از بسیاری مکانها نام برده میشود و مخاطب به این واسطه با نوعی تاریخ غیررسمی رو در رو میشود. کامو و کاسارس از کتابهایی هم نام میبرند و دربارهشان حرف میزنند. خواننده میتواند برداشت و موضع نویسنده را در مورد این آثار بداند؛ موضعی که شاید هیچکدام هیچگاه در هیچ مصاحبهای مطرح نکرده باشند.»
آلبر کامو در ایران نویسنده و متفکری نامآشنا و تاثیرگذار است اما ماریا کاسارس، بازیگری کمتر شناخته شده است؛ زنی اسپانیایی با عشقی جانانه به کامو. عشق آنها با فراز و نشیبهای بسیاری جلو رفت و چون گیاهی بالید تا ۱۲ سال رشد کرده و به بلوغ برسد. این گیاه با مرگ کامو از بر و بار دادن باز ماند.
زهرا خانلو کتاب پیش رو را به ۳ دلیل ترجمه کرده است: مواجهه با شخصیترین لایههای زیستی و روانی کامو؛ نیاز جامعه کنونی ما به عشق و آشنایی بیشتر با تاریخ فرهنگی و اجتماعی سده بیستم فرانسه. این مترجم مینویسد: از آنجا که حجم کتاب در زبان فارسی زیاد میشد و بخش چشمگیری از خوانندگان توانایی خریدش را نمیداشتند، این نامهنگاری به چهار جلد تقسیم شده است. تقسیم جلدها براساس سال نامهنگاری بوده است. جلد اول: نامههای سال ۱۹۴۴ تا آخر سال ۱۹۴۹، جلد دوم: نامههای سال ۱۹۵۰، جلد سوم: نامههای سال ۱۹۵۱ تا آخر سال ۱۹۵۴ و جلد چهارم: نامههای سال ۱۹۵۵ تا آخر سال ۱۹۵۹.
در یکی از نامههای کاسارس به کامو میخوانیم:
پدرم بهتر شده است. کمتر تب میکند، اما مشکلات تنفسیاش بیشتر شده و باید بگویم که این هوا چیزی را درست نکرده است.
اما خودم ذوقزدهام. الآن خبرهای تو مرتب میرسد و هر نامهای که میگیرم مرا در دنیایی از خوشبختی ذوب میکند که تا چند روز دوام مییابد.
زندگیام همانطور است و پرجنب و جوشتر شده از وقتی که «سوءتفاهمات پستی» پایان یافته و تو دوباره کنار خودم هستی. با تو حرف میزنم، نامههایت را یکباره و چندباره میخوانم، من طرحهای فوقالعادهای ریختهام و در این سر کوچکم برنامهای برای این زمستان دارم که خوب است، خیلی خوب، میتوانم تو را از این بابت مطمئن کنم، از آنجا که قبلاً، بارها و بارها، نمیدانم چندبار، زندگیاش کردهام. از طرفی، در طرحهای من تو خوشحال هستی و به من لبخند میزنی… پس تا آن موقع!
این کتاب هم با ۲۶۳ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۴۳ هزار تومان به چاپ رسیده است.