از الك دولك تا " نيد فور اسپيد " *

 يادش به خير آن روزهايي كه  تنها سرگرمي پسر بچه ها" لي لي" و" الك دولك" و"تيله بازي" و در نهايت  بازي با يك توپ پلاستيكي بود و دختربچه ها با يك عروسك كوچولو و خاله بازي و تاب سرسره ، شيرين ترين روزهاي عمر خود را مي گذراندند ، اما اينك انواع بازيهاي الكترونيكي و كامپيوتري  دغدغه همه كودكان و نوجوانان و خانواده ها شده است . 

 با پشرفت علوم كامپيوتري ، امروزه بچه ها ديگر حاضر نيستند وقت خود را صرف بازيهاي از نوع پيش پا افتاده نمايند و همواره به دنبال جديدترين بازي هاي الكترونيكي و كامپيوتري روز دنيا مي گردند. روند رو به گسترش اين  پديده سبب شده كه امروزه شاهد آسيب هاي قابل توجه ذهني ، فكري و رواني كودكان و نوجوانان باشيم كه بتدريج آنها را به ورطه اعتياد الكترونيكي  مي كشاند.

 امروزه بازيهاي كامپيوتري والكترونيكي در بين كودكان  نوجوانان دنيا به خصوص  دركشورهاي در حال توسعه كه از  قافله علوم كاميوتري نيز تا حدودي عقب مانده اند،  طرفداران بي شماري  پيدا كرده است .

 كشور ما نيز در سالهاي اخير به خصوص طي 5 سال گذشته روند رو به رشدي را در اين زمينه دنبال كرده و امروزدر مرحله اي قرار گرفته ايم  كه كودك و نوجوان جامعه شهري ايران كه امكانات و منابع مالي خانواده اش اجازه مي دهد به اين سيستم دسترسي پيدا كند سعي مي كند حداقل فرصت روزانه اش را به نوعي پاي اين سيستم صرف كند .

به اعتقاد جامعه شناسان و متخصصان علوم روان شناسي اعتياد الكترونيكي در كنار اعتياد به مواد مخدر در بسياري از كشورهاي دنيا از جمله ايران شيوع پيدا كرده و مي بايست همان گونه كه پيرامون معضلات و پيامدهاي مواد مخدر اظهار نگراني مي كنيم نسبت به عواقب رسوخ  اعتياد الكترونيكي نيز هوشيار و گوش به زنگ باشيم .

در حال حاضر اين وضعيت از سوي كشورهاي اروپايي و امريكايي به شدت دنبال شده و كارشناسان تحقيقات خود را در اين خصوص آغاز كرده  و به نتايجي نيز دست يافته اند به گونه اي كه در يكي از همين تحقيقات كه شركت سوني به عنوان يكي از بزرگترين شركت هاي سازنده لوازم صوتي و تصويري و الكترونيكي كه در حال حاضر بازي هاي الكترونيكي اين شركت موسوم به PLay station  در كشورهاي مختلف دنيا طرفداران بي شماري پيدا كرده است ،  نشان مي دهد كه مدت زمان صرف شده براي انجام بازي هاي ويدئويي از مدت زمان تماشاي برنامه هاي تلويزيوني پيشي گرفته است.

نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه در ماه فوريه معمولا تماشاگران برنامه هاي تلويزيوني در اروپا و امريكا بيشتر از ديگر ماههاي سال است و حدود 65 درصد از افراد 18 تا 34 ساله وقت خود را صرف انجام بازيهاي ويدئويي در ساعت هاي اوج توجه به تلويزيون يعني 8 تا 11 شب كرده اند و اين در حالي است كه  تنها 6/2 ميليون نفر از كاربران كنسول هاي شركت سوني در امريكايي شمالي طي ساعات ياد شده مشغول تلويزيون بوده اند.

اعتياد الكترونيكي ، بيماريهاي رواني جوانان را افزايش مي دهد

يك روانشناس در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر در اين خصوص مي گويد : امروزه گسترش بازيهاي الكترونيكي و كامپيوتري به تهديدي بزرگ براي قشر جوان تبديل شده است و اين امر مي تواند به بروز بيماريهاي رواني و افسردگي در قشر جوان نيز منجر شود .

دكتر شيوا دولت آبادي در ادامه مي افزايد : امروزه  دسترسي كودكان و قشر جوان به بازيهاي الكترونيكي بسادگي امكان پذير است در حالي كه اكثر والدين نسبت به خطرات استفاده بيش از حد از اين بازيها بي اطلاع هستند.

وي تصريح مي كند : در گذشته بازيها از طريق ارتباط كودكان با يكديگر انجام مي شد اما امروزه كودكان از  زمان  درك و فهم اين بازيها بيشترين ساعات روز را صرف اينگونه بازيها مي كنند،  در حالي كه اين ارتباط هيچگونه رابطه عاطفي و انساني ايجاد نمي كند و در صورتي كه اگر بازيها به صورت فكري نيز نباشد تاثير گذاري نامطلوب بر روحيات كودك خواهد داشت .

وي مي گويد : برخي خانواده ها  مانع  انجام بازيهاي الكترونيكي از سوي فرزندان خود مي شوند و در واقع با مخالفت كردن،  فرزندان خود را نسبت به استفاده از اين بازيها حريص تر مي كنند و از طرفي  كودكان از هر فرصتي حتي پنهاني سعي در استفاده از اين بازيها دارند  .

وي در ادامه مي افزايد : استفاده از بازيهاي الكترونيكي از دوران كودكي باعث خواهد شد تا فرد در دوران نوجواني و جواني تمايل بيشتري به استفاده از اين وسايل پيدا كند  و با توجه به اينكه اكثر بازيهاي الكترونيكي خشونت آميز است،  به نحوي باعث بروز رفتارهاي خشن در قشر جوان مي شود .

دولت آبادي خاطر نشان مي كند : با توجه به اينكه اعتياد الكترونيكي بيشتر قشر جوان را تهديد مي كند والدين بايد در مدت زمان استفاده  فرزندان خود از بازيهاي الكترونيكي حساسيت بيشتري داشته باشند ، چراكه استفاده بيش از حد از بازيهاي خشن مي تواند تاثير گذاري نامطلوبي بر رفتار و روحيات نوجوان  داشته باشد .

اعتياد الكترونيكي سلامت كودكان را تهديد مي كند

رييس سازمان روانشناسي و مشاوره جمهوري اسلامي ايران در اين زمينه مي گويد : در حال  حاضر ورود بازيهاي الكترونيكي و كامپيوتري به بازار موجب كم تحركي و آسيب هاي قابل توجه ذهني ، فكري و رواني كودكان و نوجوانان جامعه شده و بتدريج آنها را با نوعي دچار اعتياد الكترونيكي درگير كرده است .

 دكترغلامعلي افروز  مي افزايد :  متاسفانه اعتياد الكترونيكي در كنار اعتياد به مواد مخدر در  بسياري  از كشورهاي دنيا و از جمله كشور ما مورد توجه است ، بنابراين درمان اصلي اعتياد در بعد روانشناختي بر عهده مشاوران و روانشناسان متخصص و مجرب است و  سازمان روانشناسي و  مشاوره  در اين خصوص مي تواند دخالت موثري داشته باشد.