حراج‌ها همچنان هیجان دارند ولی قیمت‌ها رو به ثبات هستند

به گزارش خبرنگار مهر، اهالی هنرهای تجسمی به یاد دارند وقتی اولین حراج‌های خارجی به سمت خرید آثار هنرمندان ایرانی اقبال پیدا کردند، هیجانی در داخل کشور برپا شد. نه تنها هنرمندان و رسانه‌ها به یک باره متوجه اهمیت آثار تجسمی شدند بلکه مردم عادی نیز با شنیدن این اخبار تمایل پیدا کردند به دیدن نگارخانه‌ها بروند و اگر از عهده خرید برمی‌آیند، اثری بخرند.

برخی از هنرمندان و نگارخانه‌هادارها هم درفضای هیجان‌آور آن روزها به یک باره به مقایسه قیمت آثار در حراج‌ها و نمایشگاه‌های داخلی پرداختند و این توقع پیش آمد که قیمت‌های داخلی بسیار نازل‌تر است. بنابراین به سرعت قیمت‌ها در داخل کشور بالا رفت و مجموعه‌داران و مردمی که باید خریداران اصلی آثار می‌شدند از اینکه دیگر نمی‌توانند از عهده این کار برآیند، دلسرد شدند.

با شروع بحران اقتصاد جهانی، همه موضوع‌ها تحت الشعاع این مسئله قرار گرفت و به همان نسبت باعث شد میزان فروش و نرخ قیمت‌ها در حراج‌ها پایین بیاید. همین امر بر بازار داخلی آثار تجسمی تاثیر گذاشت و ادامه آن باعث شد تا برخی از دست‌اندرکاران اقتصاد هنر مانند مدیران نگارخانه‌ها براین امر تاکید کنند که باید به دنبال تعدیل قیمت آثار باشیم و به بهانه رکود اقتصاد جهانی بتوانیم هنرمندان را متوجه کنیم که قیمت آثارشان باید با قدرت خرید مردم متناسب باشد.

 در همین شرایط، حراج کریستی سه شنبه، هفتم اردیبهشت در هتل جمیرا دبی آغاز به کار کرد. این بار نیز ۳۴ هنرمند ایرانی در میان هنرمندان دیگری از کشورهای آسیایی و آفریقایی حضور داشتند.

آمارهای فروش نشان داد آثار ایرانیان هنوز مورد استقبال محافل هنری است تاآنجا که آثاری از پرویز تناولی برای دومین‌بار از مرز یک میلیون دلار عبور کرد و آثار افشین پیرهاشمی توانست رکورد جدیدی به‌نام خودش ثبت کند. فروش‌ها نیز حکایت از آن داشت که تاثیر بحران اقتصاد جهانی کم شده و اقبال خریداران خارجی به آثار هنرمندان ایرانی باردیگر رونق گرفته است. 

وقتی حراج‌ها خارجی برگزار می‌شوند، روی بازار داخلی تاثیر می‌گذارند و شور و هیجانی برای دیدن و خرید  ایجاد می‌شود.

لیلی گلستان

با این‌حال ازآنجاکه هنوز بازار خرید و فروش آثار تجسمی در داخل کشور به ثبات نرسیده است، این پرسش وجود دارد که ممکن است بار دیگر قیمت‌های داخلی تحت تاثیر حراج‌های خارجی به طور سرسام آوری بالا رود یا اینکه جامعه هنری به سمتی از آگاهی رفته که بتواند این مسئله را کنترل کند.

لیلی گلستان، مدیر نگارخانه گلستان از جمله کسانی است که بارها نسبت به افزایش بی‌رویه قیمت‌ها هشدار داده بود. او در مورد تاثیر بازارهای خارجی بر قیمت‌های داخلی به خبرنگار مهر گفت: بهرحال وقتی حراج‌ها خارجی برگزار می‌شوند، روی بازار داخلی تاثیر می‌گذارند و شور و هیجانی برای دیدن و خرید کارها ایجاد می‌شود. نمی‌توان مانع این هیجان شد ولی فکر می‌کنم ایندفعه قیمت‌ها خیلی تکان نخورند و بالا نروند. به نظرم قیمت‌ها به ثبات نسبتا متعادلی رسیده است و در همین حد باقی می‌ماند.

وی در مورد قیمت‌های عرضه شده در این دوره حراج کریستی گفت: وقتی کاتالوگ را نگاه می‌کردم، قیمت‌هایی که برای آثار انتخاب شده بود خیلی خوب و از تعادل برخوردار بود ،اما خیلی از آثار در مقایسه با دوره‌های قبل، ضعیف بودند و کارهایی از هنرمندان ناشناس و گمنام هم زیاد دیده می‌شد.

گلستان با بیان اینکه در دوره‌های قبل در حراج کریستی آثار باکیفیت‌تری ارائه می‌شد، افزود: در میان آثار هنرمندان ایرانی از تابلوی کوروش شیشه‌گران که رنگ‌های شاد و تندی داشت، بسیار خوشم آمد. فکر می‌کنم جز یکی از بهترین کارهایی بود که از سوی ایران نمایش داده ‌شد اما قیمت آن به نسبت کیفیتی که داشت پایین بود.

 مدیر نگارخانه گلستان در نتیجه‌گیری نهایی خود از تاثیر حراج‌ها عنوان کرد: حراج‌ها شور و هیجانی ایجاد می‌کنند که اتفاقا بسیار خوب است چون باعث توجه مردم به آثار هنری می‌شوند و چون قیمت‌ها به سمت ثبات می‌روند نباید خیلی نگران باشیم. نگارخانه‌ها در سال جدید تازه کار خود را شروع کرده‌اند و تاکنون از نظر بازدیدکننده و خرید شرایط خیلی خوبی داشته‌ایم.

قیمت‌ها رو به ثبات هستند

آریا اقبال، مدیر نگارخانه آریا که قبلا در حراج‌های خارجی حضور داشته، مثل گلستان معتقد است قیمت‌های ارائه شده در این دوره متعادل‌تر بودند: من به صورت On Line  حراج را دنبال می‌کردم. بیشتر کارهای ایرانی براساس همان قیمت‌های پایه‌ای که درنظر گرفته شده بود، به فروش رفت و خیلی بالاتر از آن قیمت‌ها نبود. قیمت‌های پایه‌ای هم که انتخاب شده بود، نسبتا متعادل بود. 

هنرمندان نباید دچار هیجان شوند و مدیران نگارخانه‌ها نیز باید تمام سعی خود را انجام دهند تا آنها را براین مسئله واقف کنند که  با بالارفتن بی‌رویه قیمت‌ها مشتری‌های خودشان را از دست می‌دهند.

آریا اقبال

وی ادامه داد: بیشتر کارهای ایرانیان به فروش رفت. کارهای ارائه شده جذابیت خریدار و بازار را به همراه داشت. به این ترتیب فکر می‌کنم حراج این دوره کمک کرد نگارخانه‌ها و هنرمندان بدانند موظف هستند قیمت را کنترل کنند.

اقبال در مورد تاثیر حراجی‌های خارجی بر بازار داخلی اظهار داشت: حراج‌ها بشدت بازار داخلی را به هم زدند. برخی هنرمندان و مجموعه‌داران روی قیمت‌های نجومی تمرکز کرده بودند و دیدیم به محض اینکه هنرمندان قیمت‌ها را بالا بردند، بیشتر مشتری‌های خود را از دست دادند.

وی نیزمانند گلستان براین عقیده است که حراج این دوره نمی‌تواند تاثیری در بالارفتن یکباره قیمت‌ها داشته باشد: درحال حاضر قیمت‌ها رو به ثبات هستند و امیدوارم این روند ادامه پیدا کند. هنرمندان نباید دچار هیجان شوند و مدیران نگارخانه‌ها نیز باید تمام سعی خود را انجام دهند تا آنها را براین مسئله واقف کنند که  با بالارفتن بی‌رویه قیمت‌ها مشتری‌های خودشان را از دست می‌دهند.

کنترل هیجان حراج‌ها

همچنین الهه جواهری،  مدیرنگارخانه الهه و یکی از دیگر از افرادی که از این حراج‌ها بازدید کرده است، تاکید کرد که باید هیجان ناشی از فروش آثار را کنترل کرد: در شرایط فعلی باید مراقب باشیم تا دچار هیجان نشویم. به حراج‌ها از دو رویکرد می‌توان نگاه کرد.

وی سپس به تاثیر مثبت این حراج‌ها اشاره کرد: بسیاری از آثار هنرمندان ایرانی در این حراج‌ها فروخته شدند که از این بابت جای خوشحالی دارد چون علاوه‌بر معرفی هنرمندان تجسمی به نوعی بازار اقتصادی آنها رونق گرفت. شاید قبل از حراج‌ها کسی به نیاز اقتصادی هنرمندان توجه نمی‌کرد ولی حراج‌ها توانستند جنبه اقتصادی هنرهای تجسمی  را در کشور پررنگ کنند. 

ممکن است در یک حراجی قیمت یک اثر با قیمتی که در حالت عادی در یک نمایشگاه نشان داده می‌شود، فرق کند چون حراج‌ها بیشتر از یک یا دو بار در سال اتفاق نمی‌افتند.

الهه جواهری

جواهری در مورد جنبه دیگر حراج‌ها ابراز داشت: در نگاهی دیگر حراج‌ها باعث شدند، یک نوع تب و هیجان در جامعه ایجاد شود و قیمت‌ها به طور نامتعادلی بالا رفت. برخی از هنرمندان که عمدتا در حراج‌ها نیز شرکت نکرده بودند، قیمت‌های داخلی و خارجی را مقایسه و کارهای خود را با قیمت‌های بالا عرضه کردند.

وی افزود: باید به این نکته توجه کنیم که این نمایشگاه‌ها حراج هستند. ممکن است در یک حراجی قیمت یک اثر با قیمتی که در حالت عادی در یک نمایشگاه نشان داده می‌شود، فرق کند چون حراج‌ها بیشتر از یک یا دو بار در سال اتفاق نمی‌افتند.