هفدهمین سالگرد ارتحال آیت الله گلپایگانی برگزار می‌شود

به گزارش خبرنگار مهر در قم، بیت مرحوم آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: همزمان با هفدهمین سالگرد درگذشت این فقیه اهل بیت عصمت و طهارت (ع)، مراسم گرامیداشتی در ساعت 19 روز سه‌شنبه 25 جمادی الثانی برابر با 18 خرداد ماه در مسجد اعظم قم برگزار می‌شود.

مرحوم آیت الله گلپایگانی در هشتمین روز ماه ذیقعده 1316 ق در بخش «گوگد» گلپایگان، پا به عرصه وجود نهاد که به مناسبت تقارن ولادتش با سالروز ولادت امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا ـ علیه السلام ـ نامش را «محمد رضا» و کنیه‎اش را ابوالحسن نهادند. پدرش آقا سید محمد باقر امام، عالمی معروف به زهد و تقوا، و پایبند به آداب و مستحبات دینی و کوشا در امر به معروف و نهی از منکر بود که هم اینک مرقدش مورد احترام و زیارت مردم است.

محمدرضا در سه سالگی مادر و در 9 سالگی پدرش را از دست داد و دوران کودکی را با مشکلات و سختی‌های فراوان و از دست دادن پدر سپری کرد و تحصیلات ابتدایی را در مکتب خانه گذراند.

مرحوم گلپایگانی نوجوانی بیش نبود که شوق تحصیل علوم اسلامی او را مشتاق آیت الله محمدتقی گوگدی (م1353 ق) گردانید و نزد ایشان ادبیات عرب را فراگرفت. سپس نزد آیت الله سید محمد حسن خوانساری (م 1337 ق) زانوی ادب به زمین زد و ادبیات و بخشی از سطوح را نزد وی آموخت.

وی 19 ساله بود که به سوی اراک شتافت و در مدرسه آقا سید ضیاء الدین به تکمیل سطوح عالیه پرداخت و در 1337 ق. شایستگی حضور در درس خارج فقه و اصول حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (م 1355 ق) را پیدا کرد و تا سال 1340 ق در آن شهر از آن مرجع بزرگ بهره برد.

آیت الله گلپایگانی در بیست و چهار سالگی در پی مهاجرت استادش آیت الله حائری به قم و تأسیس حوزه علمیه در این شهر مقدس، به قم آمده و در مدرسه فیضیه سکونت گزید و درس‌ها را با آیت الله سید احمد خوانساری به مباحثه نشست. استاد با مشاهده استعداد و فهم شاگرد سخت کوش خود بدو بسیار علاقه مند شد او را در شمار اصحاب خاص و هیئت استفتا قرار داد و «تصحیح کتاب الصلاه» خود را به او و آیت الله اراکی واگذار نمود. ایشان نیز تا پایان عمر استاد (1355 ق) ملازم درس ایشان بود.

وی از آیت الله حائری اجازه اجتهاد و از مرحوم شیخ عباس محدّث قمی و آقا شیخ محمد رضا اصفهانی اجازه نقل روایت اخذ کرده است.

تدریس

از آغاز ورود به قم در سال 1340 ق. به تدریس کتابهای رسائل، مکاسب و کفایه اشتغال ورزید و پس از وفات استادش آیت الله حائری تدریس خارج فقه و اصول را شروع نمود ایشان در طول بیش از هفتاد سال تعلیم دانش اهل بیت، صدها تن از ستارگان درخشان آسمان علم را به جامعه اسلامی تحویل داده است.

برخی از زبده‎ترین شاگردان ایشان عبارتند از: حضرات آیات و حجج اسلام مرتضی حائری یزدی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، مرتضی مطهری، محمد علی قاضی طباطبایی، سید اسدالله مدنی، محمد مفتح، سید محمد حسینی بهشتی، علی مشکینی، ناصر مکارم شیرازی، سید محمدعلی علوی گرگانی، علی احمدی میانجی، جعفر سبحانی، لطف الله صافی گلپایگانی، حسن حسن زاده آملی، محمد مؤمن، رضا استادی، سید محسن خزاری، علی کریمی جهرمی، احمد صابری همدانی، حسین شب زنده دار، علی افتخاری گلپایگانی، سید مهدی یثربی کاشانی، مجد الدین محلاتی، احمد جنتی، مرتضی مقتدائی ـ علی پناه اشتهاری، محسن حرم پناهی، جلال طاهر شمس گلپایگانی، محمد واعظ زادة خراسان، سید محمد باقر ابطحی، احمد آذری قمی، محمد تقی ستوده، غلامرضا صلواتی، علی نیری همدانی و علی ثابتی همدانی.

مبارزات سیاسی

آیت الله العظمی گلپایگانی از بدو حرکت شجاعانه روحانیت به رهبری امام راحل به مبارزات پیگیر و بی‎امان خویش با دیو استبداد پرداخت و نخستین اعلامیه اعتراض به لایحه ننگین «انجمن‎های ایالتی و ولایتی» در مهرماه 1341 ش از سوی ایشان صادر شد و به دنبال آن بود که پیام‌ها و بیانیه‎های ایشان تا سقوط رژیم پهلوی ادامه یافت (بسیاری از آنها در جلد اول کتاب «اسناد انقلاب اسلامی» گرد آمده است.)

برخی از اقدامات آن جناب در برابر رژیم منحوس شاه عبارتند از: سرباز زدن از ملاقات با شاه و نخست وزیران و فرستادگان دربار، تحریم برنامه اوقاف و اعلامیه علیه معاملات و همکاری با سازمان اوقاف، قطع شهریه کسانی که با اوقاف همکاری می‎نمودند و تحریم امامت جماعت و گوش دادن به سخنرانی آنان، حرام شمردن خرید و فروش و مصرف و توزیع گوشت‌های وارداتی از خارج و قبول نکردن وجوهات فروشندگان آنان (هر چند می‎شد تحت عنوان مال مخلوط به حرام خمس آن را پذیرفت)، اعتراض شدید و پیام کوبنده علیه تغییر تاریخ هجری به تاریخ منحوس شاهنشاهی، مخالفت صریح با حزب رستاخیز و تحریم شرکت مسلمانان در آن، مخالفت صریح با طرح امتحان دولت از طلاب و انکار صلاحیت آنان برای این امر که باعث عقب نشینی دولت وقت و مصون ماندن حوزه از این طرح ننگین شد.
 
اعتراض شدید علیه گسترش بی بند و باری و فساد و فحشا و رواج منکرات و فرستادن نامه سرگشاده به شاه و تذکر عواقب وخیم آن، اعتراض و مخالفت بسیار شدید علیه سینما در شهر قم و تعطیل نمودن درس و نماز جماعت خویش به مدت یک هفته، مخالفت و اعتراض علیه تاجگذاری شاه و انتخاب ولیعهد، پیام در جهت تجلیل از مقام شهید سعیدی و اعلام مجلس ختم برای ایشان در مسجد امام، تجلیل از مقام مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی و تشکیل دو مجلس ختم در مسجد اعظم و شکستن سدّ رعب و ممنوعیت برپایی مجالس بزرگداشت و مطرح شدن نام حضرت امام در آن مراسم، پی جویی حال تبعید شدگان و سرکشی به خانواده‎های آنان، حمایت از مقام و موقعیت حضرت امام خمینی و به ویژه در برابر اهانت روزنامه اطلاعات به امام راحل و تأکید بر مقاومت روحانیت و پیگیری اعتراض‌ها و راهپیمایی‌ها و صدور اعلامیه‎های روشنگرانه و کوبنده در لحظات حساس (به گونه‎ای که امام بدیشان فرموده بودند: اعلامیه‎هایی که حضرت عالی به تنهایی صادر می‎کنید، نقش بسزایی در پیشبرد مبارزات ملت مسلمان دارد) و دلجویی و تأیید علمای مبارز شهرستانها.

این اقدامات باعث شد که مزدوران رژیم برای لطمه زدن به ساحت ایشان از هیچ کاری فرو گذار نکنند و دو بار (سوم فروردین 1342 در مدرسه فیضیه و 19 اردیبهشت 1357 ش) به سوی ایشان حمله کرده، قصد ضرب و جرح آن مرجع بزرگوار را داشتند که لطف خدا و جانفشانیهای اطرافیان باعث حفظ ایشان شد.

تقویت نظام جمهوری اسلامی

پس از پیروزی انقلاب نیز همواره در جهت تأیید کامل مواضع حضرت امام و تقویت موقعیت ایشان به عنوان رهبر نظام و فرا خواندن مردم به پیروی کامل از حضرت امام، توصیه به افراد صالح برای شرکت در مناصب دولتی، طرح مباحث مورد نیاز حکومت اسلامی در درس خارج فقه (قضا، حدود و شهادات)، شرکت در مراسم انتخابات صدور پیام‌های گوناگون مبنی بر شرکت مردم در انتخابات، تقویت دولت اسلامی و حرام شمردن مخالفت با دستورها و مقررات دولت و نهی از فروش اجناس قاچاق، حمایت مادی و معنوی از رزمندگان اسلام در طول جنگ تحمیلی و ارسال هیألتهای مختلف به جبهه‎های نبرد و اجازه مصرف ثلث در مصرف جبهه‎ها و برعهده گرفتند ساختمان مراکز درمانی و بهداشتی استان‌های زلزله زده در زلزله خرداد 1369 و ده‌ها اقدام دیگر فعال بودند.

آیت الله گلپایگانی نخستین کسی است که بحث ولایت فقیه را در قانون اساسی مطرح کرد و پس از آنکه پیش نویس قانون اساسی در اختیارش قرار گرفت، در حاشیه‌ای بر این پیش نویس به بحث ولایت فقیه تاکید کرد.

روح بلند این مرجع تقلید شیعیان پس از سال‌ها مجاهدت و تلاش در شامگاه پنج‌شنبه 18 آذر 1372 به اوج ملکوت پرکشید‌.