سهروردی آشناترین فیلسوف اسلامی با قرآن است

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی نخستین سخنران علمی همایش بزرگداشت سهروردی بود که با موضوع " نور و ظلمت در فلسفه سهروردی" در دانشگاه زنجان سخنرانی کرد.

استاد فلسفه دانشگاه تهران گفت: در ظاهر به نظر می رسد یکجا با جای دیگر فرقی نمی کند در حالی که نقطه به نقطه عالم با هم فرق می کند بنابراین حتما زنجان چیزی داشته که سهروردی در آن متولد شده است.

وی افزود: شاید بتوان گفت مهجورترین فیلسوف در تاریخ ما سهروردی باشد متأسفانه یکی از ایرادهای ما ایرانی ها این است که تاریخ نمی دانیم وقتی که او را در حلب از سن 36 تا 38 سالگی شهید کردند فقهای خشک حلب به وی صفت مقتول را دادند و وی را شهید ننامیدند .

 دینانی تصریح کرد: سهرودی می گوید من احیاء کننده حکمت خسروانی ام  یعنی "حکمت کیخسرو المبارک" . پادشاه ایران باستان با دیکتاتور فرق دارد چرا که حکمت اصلیش در ایران است.

دبیر علمی همایش بزرگداشت سهروردی ادامه داد: غربیها لحظه به لحظه و قدم به قدم با تاریخ خود جلو می روند ما اما تاریخ خود را رها کرده ایم .

دینانی گفت: هگل در یک سخنرانی رسمی گفته است معنویت در جهان نخستین بار با طرح مسئله نور از طریق ایران مطرح شد. سهروردی فیلسوف نور است اما وی با اینکه احیاء کننده حکمت ایرانی است به جرأت می توان گفت در بین همه فیلسوفان اسلامی هیچ فیلسوفی در تاریخ فلسفه اسلامی به اندازه او با قرآن آشنا نیست .

مدیر گروه فلسفه اسلامی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در تشریح نظر سهروردی در تفسیر کلمه نور گفت: منظور سهروردی از کلمه نور ، نور حسی نیست . به نظر من مقصود وی از نور، ظهور است و وی نور را عقل می داند اما نه تنها عقل نور است بلکه خداوند نیز نور است. نور یعنی ظهور و حضور که در مقابل آن غیبت ، ظلمت، پراکندگی و تکثر را می توان قرار داد.

وی یادآور شد: همانطور که وجود را نمی توان تعریف کرد نور نیز قابل تعریف نیست . نور در عین ظهور ، باطن است. نور در خلأ دیده نمی شود. شما هر چیزی را می بینید توسط نور روشن می شود اما سئوال این است که خود نور چی؟ مثلا شما با چشم خودتان همه چیز را می بینید اما آیا دیدن خودتان را هم می توانید ببینید؟ بنابراین نور ظاهر کننده است اما خودش را نمی توان دید.

دینانی در ادامه به دو خاصیت نور اشاره کرد و گفت: حرکت و حرارت دو ویژگی نور است که هر دو معلول آن هستند. اوج حرکت و حرارت در آتش آشکار می شود. این گونه است که سهروردی در آثار خود می گوید آتش خلیفه صغرای خداوند است.

مؤلف کتاب " شعاع اندیشه و شهود در اندیشه سهروردی" در پایان تأکید کرد:  با اینکه سهروردی احیاگر حکمت خسروانی بوده اما هرگز منکر حکمت یونانی نیست. وی از سوی دیگر می گوید من حکمت اشراق را از آنجا شروع کردم که ابن سینا کارش را تمام کرد. بنابراین باید توجه داشت که سهروردی اصالت ماهوی نیست بلکه اصالت نوری است.