۱۵ آذر ۱۳۸۹، ۹:۲۳

گفتار تحلیلی مهر/

سفره آرایی ضیافتهای ایرانی با سموم غیر استاندارد چینی

کرمان - خبرگزاری مهر: هر چند استفاده از خیار، گوجه فرنگی و توت فرنگی در سفره های ایرانی به عنوان مهمترین عنصر سفره آرایی مرسوم است اما استفاده لجام گسیخته از سموم خطرناک و غیر استاندارد چینی در این محصولات سلامت جامعه را با چالش جدی مواجه کرده است.

به گزارش خبرنگار مهر در کرمان، استفاده غیر کارشناسی و بدون برنامه از سموم به ویژه سموم غیراستاندارد و غیر مجاز چینی که هم اکنون به وفور در بازار یافت می شود و گرایش روز افزون کشاورزان به استفاده از این سموم سلامت محصولات کشاورزی را تهدید می کند و درنهایت استفاده از این محصولات در سفره های رنگین توسط مصرف کنندگان آنها در معرض بیماریهای گوناگون قرار می دهد.

هر چند که با برداشتن پوشش حمایتی و یارانه های از سموم و کودهای شیمایی استفاده از سموم و کودهای استاندارد مورد تائید کارشناسان کشاورزی در بسیاری از مزارع کاهش یافته است اما گویی فرهنگ استفاده از سم در مزارع به خصوص در گلخانه ها همچنان در برخی مناطق ادامه دارد تا جایی که کشاورزان به استفاده از سموم قاچاق چینی روی آورده اند و علیرغم هشدارهای کارشناسان کشاورزی و برگزاری کارگاههای آموزشی همچنان سموم غیر استاندارد در این بخش استفاده می شوند.

سموم چینی سلامت جامعه را تهدید می کند

نکته قابل توجه در خصوص افزایش استفاده از این سموم قیمت بسیار پائین سم تقلبی از یک سو و افزایش قیمت سمهای مجاز از سوی دیگر است.

افزایش روز افزون استفاده از این سموم به خصوص در گلخانه ها و تولید محصولاتی همچون خیار، گوجه فرنگی، فلفل، سبزیجات، بادمجان و به ویژه توت فرنگی در حالی رو به افزایش است که کمتر می توان در بازار مصرف این محصولات را به صورت کشت ارگانیک یافت.

ماندگاری بسیار بالایی این سموم به خصوص سم "ددت" که می تواند در دراز مدت منجر به بروز بیماریهای بسیاری به خصوص سرطان برای مصرف کننده شود خطر استفاده از این ماده غیر استاندارد را افزایش داده است.

استفاده از "ددت" در محصولات جالیزی افزایش یافته است

یک کارشناس گیاه پزشکی در خصوص استفاده از این سموم در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان اظهارداشت: برنامه ریزی در راستای مبارزه با آفات باید به سمت روشهای بیولوژیکی سوق داده شود و در بسیاری از کشورهای مختلف جهان ارزش مواد غذایی به خصوص محصولات کشاورزی به عدم استفاده از سموم و کودهای شیمیایی در تولید محصول است اما متاسفانه این روند در برخی از مزارع انجام نمی شود.

استفاده از "ددت" در دنیا منسوخ شده است

احمد صدیق در این خصوص افزود: هم اکنون در بسیاری از مزارع به ویژه گلخانه ها شاهد استفاده بی رویه از سمومی هستیم که عمدتا استفاده از آنها در دنیا منسوخ شده است و هیچ کارخانه ای هم به صورت رسمی این سموم را برای استفاده کشاورزی تولید نمی کند.

وی به استفاده گلخانه داران از سم خطرناک "ددت" اشاره کرد و گفت: این سم در دراز مدت می تواند موجب بروز مشکلات فراوانی در مصرف کننده شود.

پوست محصولات جالیزی آغشته به سم است

صدیق گفت: به خصوص در گلخانه ها که برداشت بسیار سریع و در بازه های زمانی کوتاه مدت چهار روزه و یا کمتر انجام می شود باید از سموم استاندارد با ماندگاری کم استفاده شود که زمانی به دست مصرف کننده می رسند آلودگی سم و خطر آن برای فرد مصرف کننده از بین رفته باشد اما ماندگاری اکثر سمهای غیر استانداردی که مورد استفاده قرار می گیرند بیش از 15 روز است و این مدت از زمان مصرف میوه بسیار بیشتر است و در نتیجه سطح میوه مملو از سم است.

وی به مردم توصیه کرد در صورتیکه از استفاده از سم غیر استاندارد در محصولات کشاورزی به خصوص خیار، گوجه، سبزیجات و سایر محصولات سیفی مطمئن هستند از مصرف آنها جدا خود داری کنند.

سم "ددت" سرطان زا است

یک کارشناس تغذیه نیز در این خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان اظهارداشت: سم "ددت" که هم اکنون به صورت وسیع و غیر قانونی در مزارع استفاده می شود به دلیل تاثیر بلند مدت روی محصول در نهایت پس از مصرف وارد بدن مصرف کننده می شود.

فاطمه ایرانمنش ادامه داد: استفاده طولانی مدت از این محصولات موجب می شود سم در دراز مدت و به تدریج در بدن فرد مصرف کننده جمع شود و درنهایت بیماریهای مختلف به ویژه سرطان در بدن فرد مصرف کننده بروز می کند.

وی بهترین راه برای دور ماندن از خطر را کنترل کردن این مصولات قبل از ورود به بازار مصرف توسط واحدهای بهداشتی دانست و افزود: هم اکنون این اقدام انجام نمی شود و به نظر می رسد بهترین راه برای دور ماندن از مضررات این سموم عدم استفاده محصولات آغشته به "ددت" است.

سموم غیر مجاز به سادگی جذب میوه می شوند

ایرانمنش خاطرنشان کرد: با این حال توصیه می شود مصرف کننده قبل از استفاده از این میوه ها آنها را به دقت با مایع های تمیز کننده شتشو دهد اما نکته نگران کننده این است که این سموم به سادگی جذب پوست محصول به خصوص در خیار، توت فرنگی، گوجه و سبزی می شوند و حتی با شستن آنها سم در محصول همچنان وجود دارد.

وی ادامه داد: بسیاری از کشاورزانی که در مزارع خود از سم های غیر مجاز استفاده می کنند خودشان به هیچ وجه حاضر به استفاده از این محصولات نیستند و معمولا در گوشه ای از مزرعه و یا گلخانه محصول خانگی خود را هم پرورش می دهند.

هر چند که برداشتن یارانه از سموم کشاورزی موجب بالا رفتن قیمت سموم شده است و کشاورزان کمتر قادر به استفاده بیش از حد مجاز از سموم استاندارد هستند اما ورود سمهای قاچاق به خصوص سمهای چینی به کشور موجب شده است بسیاری از کشاورزان از این سموم استفاده کنند.

11 میلیون هکتار زمین کشاورزی از روش شیمیایی دفع آفات استفاده می کنند

معاون فنی سازمان حفظ نباتات کشور در این خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان اظهارداشت: هم اکنون با مدیریت مصرف سموم مجاز در کشور استفاده از سموم در کشاورزی 50 درصد کاهش یافته است.

محمد جواد سروش افزود: در راستای افزایش سلامت محصولات کشاورزی برنامه ریزی لازم برای کاهش استفاده از سموم درحال اجرا است با این وجود 11 میلیون هکتار از زمینهای کشاورزی کشور هم اکنون با روشهای شیمیایی آفت زدایی می شوند.

سروش اضافه کرد: طبق برنامه ریزی صورت گرفته در برنامه پنج ساله باید تعداد شبکه های مراقبت بخش خصوصی به 15 هزار شبکه افزایش یابد و واحدهای گیاه پزشکی نیز از 700 واحد کنونی به هزار و 700 واحد برسد.

وی ادامه داد: طی دو سال گذشته نیز پنج نوع سم از خط تولید و واردات خارج شده اند.

وی همچنین بر مشارکت جدی مراکز تحقیقاتی در خصوص مبارزه با آفت بخصوص در زمینه راه های بیولوژیک تاکید کرد.

قاچاق سموم غیرمجاز باید برچیده شود

استاندار کرمان نیز چندی پیش در جلسه شورای سلامت استان کرمان استفاده از این سموم را موجب لطمه به سلامت جامعه و محیط زیست دانست و خواستار برخورد با استفاده کنندگان از این سموم شد.

اسماعیل نجار تصریح کرد: باید استفاده از سموم کم شود و در بخشهایی از سم استفاده شود که با تایید کارشناسان بهداشتی و نیاز گیاه باشد تا به رشد طبیعی خود برسد ولی بهتراست به شکل طبیعی آفتهای محصولات کشاورزی را از بین ببریم و نیاز به سم نباشد.

وی تصریح کرد: امروز در کشورهای اروپایی توجه خاصی به پرورش محصولات ارگانیک می شود و از حشرات برای دفع آفات نباتی به جای سم و کودها استفاده می شود و افزایش قیمت میوه ارگانیک نیز دلیل بر سلامت کامل این نوع میوه ها است.

وی افزود: استفاده از سموم و مواد نگهدارنده در غذاها و میوه جات بر سلامت انسان تاثیر منفی می گذارد و باید با فکر اساسی نسبت به حل این مشکل اقدام کنیم.

نجار خاطرنشان کرد: کارشناسان بهداشت و محیط و دیگر مسئولان ذیربط باید با تحقیق درباره تاثیرات منفی و سویی که این مواد برسلامتی انسان می گذارند مردم را نسبت به استفاده از میوه طبیعی که سالم تر از میوه های درشت و دارای زیبایی ظاهری هستند آگاه کنند.

وی افزود: باید قاچاق کود و سموم که این مواد را با قیمت کم و راحت تر از هر کالایی به دست کشاورز می رساند برچیده شود و در حوزه فرهنگ سازی و توجه کشاورزان به استفاده از حشرات به جای کودها از شرکتهای مروج سلامت و بخش خصوصی کمک گرفت.

استاندار کرمان یادآورشد: نمی توان گلخانه ها و مزارع کشاورزان را به دلیل خطر ساز بودن تعطیل کرد چرا که حوزه اشتغال لنگ می ماند از سوی دیگر بحث سلامت انسان مطرح می شود پس باید با کار کارشناسی شده درباره مصرف سوء سموم کشاورزان را آگاه کرد و مصرف سموم را به صفر رسانید.

وی تاکید کرد: جهاد کشاورزی مسئول نظارت بر استفاده از کودهای نباتی است که در حال حاضر به راحتی در اختیار کشاورزان قرار می گیرد وباید با کمک گرفتن از مهندسین و فارغ التحصیلان کشاورزی که تعدادشان در استان زیاد است نسبت به حل معضل استفاده نابجا و بی رویه از سموم کشاورزی که عامل گسترش بیماریهای گوارشی هستند اقدام کنیم.

نجار ضرورت توجیه و آگاهی بخشی به کشاورزان را در بحث اثرات بسیار سوء کودها و سموم کشاورزی خواستار شد و افزود: باید میوه کشاورزان را با قیمت مناسب خرید و به کشاورزانی که بتوانند میوه سالم تری بدون استفاده از سموم خطرناک شیمیایی به دست مردم برسانند جایزه داد.

سموم کشاورزی بر دستگاه گوارشی تاثیر منفی دارد

مدیرکل حوزه اجتماعی استانداری کرمان نیز در خصوص استفاده از سموم غیر مجاز گفت: استفاده بی رویه از سموم کشاورزی در سطح مزارع کرمان در گسترش بیماریهای گوارشی به ویژه سرطانهای گوارشی تاثیر دارد

حسین شمس الدینی با اشاره به اینکه نتیجه تحقیقات یک گروه کارشناس سلامت در استان کرمان بر تاثیر بسیار منفی و خطرناک سموم بر دستگاه گوارش تاکید دارد گفت: استان کرمان یکی از استانهایی است که با رشد سرطان از نوع گوارشی در آن مواجه هستیم که در صورت بی توجهی سونامی سرطان را در آینده در این استان شاهد خواهیم بود.

وی تصریح کرد: سرطانهای دستگاه گوارش در استان کرمان رو به افزایش دارد که بخش زیادی از آن می تواند به استفاده از سموم و آفت کشها در محصولات کشاورزی و باقیماندن سم در میوه در هنگام استفاده مصرف کننده ارتباط داشته باشد.

شمس الدینی تاکید کرد: با توجه به وجود یک چهارم باغات کشور در استان کرمان از کودها و سموم و آفت کشها استفاده بی رویه ای می شود هر چند حذف یارانه سموم کشاورزی استفاده کشاورزان از کودها را محدود کرد ولی متاسفانه استفاده از کودهایی که ممنوع و از طریق قاچاق به کشور و استان وارد می شود جایگزین کودها و سموم گران قیمت تر شده است.

برخی از سموم چندین سال است که از رده خارج شده اند

وی با انتقاد از بی توجهی مسئولین به نظارت بر استفاده کشاورزان از کودها و سموم گیاهی گفت: برخی از این سمها نظیر "ددت" چندین دهه است که در دنیا ممنوع و استفاده از آن منسوخ شده ولی کشاورزان تصور می کنند این سم همان سم گذشته با همان کیفیت قبلی است و از آن استفاده می کنند.

شمس الدینی یادآورشد: یکی از نتایجی که در این تحقیق به آن دست یافته ایم ایجاد خانه های پرورش حشرات و جایگزینی حشرات به جای کودها و سموم است که کار آفت کشی میوه و سبزیجات را به طور طبیعی انجام می دهند.

وی تصریح کرد: بایستی دستگاه تعیین باقی مانده سموم در سراسر استان و در پایانه های فروش میوه و محصولات کشاورزی نصب شود و قبل از تایید کارشناسان بهداشت و ارائه گواهی سلامت محصول از هیچ کشاورز یا واسطه فروشی میوه و سبزی خریداری نشود.

وی یادآورشد: با توجه به تولید بخش زیادی از میوه های و محصولات در معرض سموم در گلخانه ها، باید نسبت به استفاده گلخانه داران از کود و سموم آموزشهای لازم داده شود و فروشگاههای فاقد مجوز فروش سموم نیز تعطیل شوند.

مدیرکل امور اجتماعی استانداری کرمان گفت: بخش دیگری از کار شورای سلامت نیز توجه دادن مردم و کشاورزان به عواقب استفاده نابجا از زمین و کودهاست و از هر چیزی که اکوسیستم و سلامت انسان را به خطر می اندازد و تهدیدی برای سلامت است دوری جست.

وی افزود: در صورتی که راه حل اساسی برای این مشکل پیدا نشود در چند سال آینده آمار مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی و گوارشی در سطح استان بیش از تصادفات خواهد شد.

کد خبر 1204803