به گزارش مهر، به دنبال ابلاغ سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی و تاکید ویژه این اصل بر ارتقاء و افزایش سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی به میزان 25 درصد تا پایان برنامه پنجم توسعه، 3 کارگروه مامور جمع آوری اطلاعات و داده های آماری ویژه بخش تعاون شده اند.
در این راستا و برای پایان دادن به همه گمانه زنی ها و تخمین های صورت گرفته از میزان سهم تعاون در اقتصاد ملی و تاثیر گذاری این بخش در صادرات غیر نفتی کشور که هنوز هم ادامه دارد، طی اسفند ماه 88 بین وزارت تعاون و مرکز آمار ایران تفاهم نامه ای منعقد شد.
انعقاد تفاهم‌نامه
بر مبنای این تفاهم نامه قرار است تا ابتدای سال آینده جمع آوری داده ها و اطلاعات مربوط به عملکرد بخش تعاون در اقتصاد کشور مشخص و از این طریق محاسبه سهم تعاونی ها از اقتصاد کشور صورت پذیرد.
البته پیش تر نیز دولت در سال 87 مصوبه ای را مبنی بر لزوم جداسازی و تفکیک آمارهای بخش تعاون از دو بخش دولتی و خصوصی داشته است که در قالب آن برخی مراکز موظف به همکاری با وزارت تعاون برای دستیابی به این هدف شده بودند.
با این حال طی دهه های گذشته عملکرد تعاونی ها در اقتصاد کشور در دو حساب بخش خصوصی و دولتی محاسبه شده است و در این رابطه تفکیک آماری صورت نپذیرفته است که قرار است این موضوع برای اولین بار محقق شود.
دستیابی به آمار عملکرد تعاونی ها در اقتصاد به صورت دقیق سهم آنها از فعالیت های اقتصادی را به نسبت دو بخش دولتی و خصوصی مشخص خواهد کرد.
تعیین سهم واقعی تعاون از اقتصاد
سید نعمت‌الله نصیری در گفتگوی مشروح با مهر در خصوص آخرین اقدامات و برنامه ریزی های صورت گرفته برای تفکیک آمار و حساب های بخش تعاون از دو بخش دولتی و خصوصی که طی مصوبه دولت از سال گذشته با همکاری مرکز آمار ایران و وزارت تعاون آغاز شده است، گفت: مطابق قانون یک سهمی برای بخش تعاون پیش بینی شده است که باید به آن هدف برسد.
مدیرکل دفتر آمار و فناوری وزارت تعاون با اعلام اینکه این موضوع در برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده است، اظهار داشت: برای دستیابی به سهم واقعی بخش تعاون در حساب های ملی نیاز است تا پایش دقیقی از وضعیت تعاونی ها صورت گیرد.
نصیری به تولید ناخالص داخلی در بخش تعاون و محاسبه این سهم برای تعیین دقیق تاثیرگذاری تعاونی ها در اقتصاد اشاره کرد و ادامه داد: برای این هدف نیاز به داده های آماری است چون تعاونی ها در تمام زیربخش های مختلف فعالیت دارند.
وی خاطر نشان کرد: البته تعاونی ها در بخش عملکردی با برخی دستگاه های دیگر متفاوت هستند به نحوی که برخی دستگاه ها فقط یک بخش مانند صنعت و یا کشاورزی را پوشش می دهند ولی وزارت تعاون ماموریت دارد تا در تمام بخش های مختلف فعالیت داشته باشد.
ماموریت دستگاهها
این مقام مسئول در وزارت تعاون، افزود: در این ارتباط هدایت و نظارت در گرایش های مختلف تعاونی از جمله ماموریت های وزارت تعاون است. هم اکنون مرکز آمار برای محاسبه تولید ناخالص ملی در تمام بخش ها مطالعاتی را انجام می دهد که ما هم نیاز به این کار داریم.
مدیر کل دفتر آمار و فناوری وزار تعاون، ادامه داد: به هر حال از سال گذشته این کار را دنبال می کنیم و برای دستیابی به آن به دو شکل برنامه ریزی شده است که یکی به روش استفاده از آمارهای ثبتی است و در این زمینه نیاز به کمک دستگاه های اجرایی است.
نصیری تاکید کرد: روش دیگر نیز به صورت انجام کار میدانی است که روش متعارفی نیز است و همه سازمان های آماری کشور آن را انجام می دهند. بنابراین ما نیاز داریم ببینیم که جداسازی آمار تعاونی ها در دستگاه های اجرایی صورت گرفته است و یا خیر.
وی خاطر نشان کرد: در قالب تفاهم نامه ای که با مرکز آمار ایران داریم یک سری اقداماتی صورت گرفته و این جداسازی ها هم اکنون در حال انجام است. اینکه کم هزینه و زودتر به داده های آماری برسیم نیز مورد توجه داریم.
برنامه جامع امسال
این مقام مسئول در وزارت تعاون، افزود: همچنین آن بخش از عملکرد تعاونی ها که پوشش داده نمی شود را نیز با کمک مرکز آمار ایران انجام خواهیم داد و آمارها را جمع آوری می کنیم.
مدیر کل دفتر آمار و فناوری وزارت تعاون، اظهار داشت: در اسفند ماه سال 88 موافقت نامه ای با مرکز آمار ایران مبادله شد که در این راستا این مرکز به بخش تعاون در تفکیک حساب ها کمک خواهد کرد.
نصیری بیان داشت: بر این اساس، امسال برنامه ریزی جامعی صورت داده ایم و از این طریق شروع کرده ایم به تعریف حساب های اقتصادی و یا اقماری بخش تعاون که در همه دنیا متعارف است.
وی تصریح کرد: حتی در این زمینه از تجارب کشورهای دیگر نیز استفاده می شود اما در سال جاری تصمیم بر این است که آمارهای همه زیربخش های اقتصادی تعاونی ها مشخص شود تا بتوانیم برای همه گرایش های تعاونی آمار جمع آوری کنیم.
جداسازی آمار در 6 بخش
این مقام مسئول در وزارت تعاون با اشاره به اینکه برنامه ریزی به نحوی است که در قالب 6 بخش عمده بتوانیم این ماموریت را انجام دهیم، افزود: البته مرکز آمار ایران این موضوع را به صورت تخصصی دنبال می کند.
مدیر کل دفتر آمار و فناوری وزارت تعاون، اظهار داشت: وزارت تعاون نیز کار پیگیری و نظارت را در این بخش دنبال می کند تا بتوان سهم تعاونی ها را به تفکیک 6 بخش در اقتصاد ملی مشخص کرد.
نصیری با بیان این مطلب که سهم کل بخش تعاون پس از تکمیل پروژه جداسازی و تفکیک آمار به صورت دقیق روشن می شود، تاکید کرد: تاکنون همه بحث هایی که وجود داشته است به صورت تخمینی و حدس و گمان بود به نحوی که این میزان تا 10 درصد نیز گمانه زنی شده است.
وی ادامه داد: ولی این موارد با انجام تفکیک آماری کارشناسی خواهد شد. در گمانه زنی ها با استفاده از شاخص های کمکی صحبت می شود مانند اینکه گفته می شود حدود 23 میلیون نفر در کشور شاغل داریم که سهم تعاون کمی بیشتر از 2 میلیون نفر است و از این طریق سهم تعاون در اقتصاد ملی حدود 10 درصد است.
سهم حدسی تعاون؛ 10درصد
به گفته این مقام مسئول در وزارت تعاون، کاری که هم اکنون با کمک مرکز آمار ایران دنبال می شود با استفاده از روش علمی است و این کار قابلیت مقایسه بین المللی نیز خواهد داشت. بنابراین با استفاده از استانداردهای بین المللی می توان سهم دقیق تعاونی ها را مشخص کرد.
مدیر کل دفتر آمار و فناوری وزارت تعاون، گفت: وقتی جامعه اقتصادی اروپا نیز سال 2012 را سال بین المللی تعاون اعلام می کند نشانگر این موضوع است که خودشان هم به این جمع بندی رسیده اند که اگر تعاون جدی گرفته شود می تواند در جهت عدالت اجتماعی، اقتصادی و توزیع ثروت نقش مهمی داشته باشند.
نصیری تصریح کرد: در این راستا به 5 کشور عضو جامعه اقتصادی اروپا بودجه ای تخصیص یافته است که آنها بتوانند در این زمینه بررسی کنند. 2 کشور مقدونیه و صربستان تاکنون اینگونه اقدامات (تفکیک آماری عملکرد تعاون) را انجام داده اند که با استفاده از روش های توسعه ای بوده است.
اقدامات بینالمللی
این مقام مسئول در وزارت تعاون با اعلام اینکه ما نیز در این زمینه از تجربه این کشورها استفاده خواهیم کرد، بیان داشت: با این اقدام، سهم تعاون در اقتصاد ملی مشخص می شود.
وی ادامه داد: اگر داده ها به صورت دقیقی جمع آوری شود یکی از اقلامی که در آن به دست خواهد آمد میزان صادرات غیرنفتی در بخش تعاون است که می توان به مشخص شدن وضعیت سرمایه گذاری و اشتغال نیز به صورت دقیق اشاره کرد. البته ممکن است کمی خطا نیز به همراه داشته باشد.
مدیر کل دفتر آمار و فناوری وزارت تعاون در زمینه روند پیشرفت کار تفکیک آمارهای بخش تعاون هم توضیح داد و گفت: براین این منظور 3 کارگروه ایجاد کرده ایم که این کارگروه ها اقدامات جداگانه ای را برای جمع آوری داده ها انجام می دهند.
نصیری با بیان اینکه یک گروه مطالعات نظری و محاسبه سهم تعاون را دنبال می کند و کارگروه دیگر نیز جمع آوری داده های جمعی را به صورت کار ثبتی و میدانی دنبال می کند، اظهار داشت: گروه دیگر نیز به طراحی های سیستم و پردازش داده ها می پردازد که هر 3 گروه در چند ماه گذشته فعالیت داشته اند و به صورت مستمر نیز جلسات کارشناسی برگزار می کنند.
زمان اعلام سهم تعاون؛ ابتدای 91
به گفته وی، در این کارگروه یک ستادی نیز وجود دارد که رئیس مرکز آمار ایران مدیریت آن را بر عهده دارد و معاونین مرکز آمار، وزارت تعاون و تعدادی از مدیران تخصصی از جمله دفتر فناوری نیز آن را همراهی می کنند. به صورت کلی کار در حال پیگیری است و جلسات نیز برگزار می شود و ما امیدواریم بتوانیم سهم بخش تعاون را محاسبه و اعلام کنیم.
این مقام مسئول در وزارت تعاون در پاسخ به این سوال که زمانبندی اجرای پروژه به چه صورت است؟ گفت: در تفاهم نامه زمانبندی وجود ندارد ولی طبق توافق نامه امیدواریم که جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز تا پایان سال جاری به اتمام برسد و کار وارد مرحله محاسبه شود تا ما بتوانیم اوایل سال 91 سهم بخش تعاون از اقتصاد ملی را به صورت تفکیکی اعلام کنیم.
نصیری با اشاره به اینکه این کار در وزارت تعاون در حال نهادینه شدن است، افزود: همچنین داده ها به نحوی قرار است جمع آوری شود که در یک سیکل چند ساله نیز بتوان با کمک مرکز آمار جدیری را هم به انجام رساند.
وی در زمینه کمک بانک مرکزی و سایر دستگاه های مرتبط با تولید آمار نیز بیان داشت: در این زمینه یک مصوبه ای در سال 87 از سوی دولت بوده است که همه دستگاه ها این کار را انجام دهند که بر همکاری معاونت نظارت و راهبردی ریاست جمهوری و بانک مرکزی نیز تاکید شده بود.
همکاری بانک مرکزی
مدیر کل دفتر آمار و فناوری وزارت تعاون، تصریح کرد: البته به دلیل اینکه مرکز آمار ایران زیر نظر معاونت نظارت راهبردی کار می کند و بانک مرکزی نیز به این دلیل که از مراکز تولید رسمی آمار است، مورد تاکید واقع شده بودند.
به گفته نصیری، اما بانک مرکزی به دلیل اینکه کار جداسازی آمار بخش تعاون در همه زیربخش ها کار سنگین و زمانبری است نتوانسته است به آن صورت در این بخش وارد شود البته ما تعاملاتی را داریم که حداقل در بخش هایی که خودشان کار میدانی انجام داده اند جداسازی آمارهای بخش تعاون صورت پذیرد.
این مقام مسئول در وزارت تعاون با اشاره به اینکه بانک مرکزی به صورت سالیانه آمارگیری انجام می دهد، بیان داشت: اما قول داده اند در بخش هایی که بتوانند پوشش آماری لازم را بدهند اما مرکز آمار ایران جدی تر وارد این بحث شده است که البته از جایگاه قانونی نیز برخوردار است.
وی در این زمینه که با توجه به اینکه قرار است از طریق اجرای این طرح دیگر گمانه زنی و تخمینی از سهم بخش تعاون صورت نپذیرد، در زمینه دستیابی کارگروه ها به نتایج قابل اعلام، گفت: جمع آوری داده ها هنوز به حدی نرسیده است که ما بتوانیم به یک جمع بندی برسیم اما به صورت جدی کار دنبال می شود که بتوانیم در نیمه اول امسال جمع آوری داده ها را به پایان برسانیم.
نظر شما