به گزارش خبرنگار مهر در رشت، حوزه آبخیز ماسوله رودخان با سطحی معادل 21 هزار و 623 هکتار در منتهی الیه منطقه کوهستانی ناحیه خزری که بخشی از سلسله جبال البرز محسوب می شود، در شمال غربی استان گیلان و در فاصله 35 کیلومتری فومن واقع شده است.
این رود از ارتفاعات ماسوله سرچشمه مى گیرد و در منطقه سرایان به " زیگل " و " لیکوند " تغییر نام مى دهد، حداکثر ارتفاع حوزه رود ماسوله سه هزار متر است، ماسوله رود در " چومثقال " وارد تالاب بین المللی انزلى مى شود.
با پیشرفت فناوری و صنعت، انسان پیوسته برای تامین مواد غذایی و مایحتاج خود ناگزیر به بهره برداری از محیط و طبیعت بوده و با دخالت های خود در قالب فعالیت های کشاورزی تعادل اکوسیستم را بر هم زده است، بطوری که سطوح قابل توجهی از اراضی را از بین برده و محیط زیست را به شدت آلوده کرده است.
شیوه های نادرست بهره برداری طبیعت منطقه ماسوله باید شناسایی شود
تغییر نوع استفاده از عرصه های طبیعی کشور روند تخریب و فرسایش خاک را در آنها افزایش داده است، شناخت شیوه های نادرست بهره برداری از سرزمین برنامه ریزان را برای طراحی برنامه های مناسب هدایت کرده و با اعمال روش های مناسب می توان ضمن تغییر کلی و یا اصلاحی وضعیت موجود به استفاده مستمر و بهینه از اراضی دست یافت.
عدم رعایت الگوهای صحیح کاربری اراضی، آسیب پذیری مناطق مسکونی را به هنگام بروز حوادثی مانند زمین لغزش (رانش زمین )، سیل، زلزله و جریانات واریزه ای افزایش می دهد.
زمانی عقیده بر این بود که چون زمین های جنگلی در دسترس است به سهولت می توان آنها را به زمین های کشاورزی تبدیل کرد، امروزه این عقیده تغییر پیدا کرده است زیرا زمانی که پوشش گیاهی طبیعی حذف شود، مشکلات زیست محیطی زیادی به وجود می آید.
پوشش گیاهی و شیوه درست بهره وری از زمین به لحاظ کاهش جریان آب، تقلیل سرعت برخورد قطرات باران با سطح خاک، چسبندگی بین ذرات خاک و بهبود ساختمان آن موجب حفاظت خاک و کاهش میزان شستشو و انتقال آن می شود، پس جا دارد که علاوه بر رعایت موارد ضروری برای ممانعت از ایجاد فرسایش، شیوه های مناسب با وضعیت کشور را استنباط و مورد بهره برداری صحیح قرار داد.
مدیریت عوامل مخرب سیل در ماسوله ضروری است
در جریان سیل سال 1377 که به قسمتی از شهرک توریستی ماسوله خسارت وارد آمد و ده ها نفر ناپدید شدند، بعد از وقوع سیل ازمنطقه بازدید و دلایلی برای این واقعه ذکر شد.
جریان گلی به قدری مخرب بود که خسارت حاصل از سیل را چند برابر کرد، دلیل این مساله این بوده که مواد معلق و بارکف حمل شده توسط آب در اثر فرسایش منطقه بالادست قدرت تخریبی سیل، قدرت حمل آن و حجم گلی آن را افزایش می دهند، بنابراین مطالعه دقیق فرسایش خاک عامل مهمی در مدیریت صحیح این منطقه محسوب می شود.
در این ارتباط مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان اجرای طرح ساماندهی و قرق مناطق بالادستی ماسوله را ضروری دانست و افزود: تخریب عرصه های مرتعی و کاهش پوشش گیاهی در ارتفاعات حوزه ماسوله نگرانی احتمال وقوع سیل را افزایش می دهد.
رحمت الله رحمانی با اشاره به اجرای طرح های جنگلکاری و آبخیزداری در ماسوله اظهار داشت: این طرح ها باید در سطح وسیعتر از حوضه آبخیز ماسوله گسترش یابد.
وی همچنین برطرف کردن نگرانی های سیل خیزی در ماسوله را حیاتی دانست و افزود: شهرک تاریخی ماسوله برای هر ایرانی به ویژه گیلانی ها اهمیت و جایگاه ویژه ای دارد.
مدیرکل منابع طبیعی گیلان گفت: با حساسیت و دیدگاه علمی تر و کارشناسی تر باید به پدیده سیل خیز بودن منطقه نگریسته شود و برای برطرف کردن بحران و جلوگیری از حوادث احتمالی انجام مطالعات جامع، همراهی و همگامی تمام دستگاههای اجرایی استان ضروری است.
طرح جنگلکاری در سطح وسیعی از مناطق بالادستی ماسوله در حال انجام است
وی با اشاره به اجرای طرح های ساماندهی خروج دام از منطقه یادآور شد: این طرح با هدف کنترل روان آب‌های سطحی و طرح های جنگلکاری در سطح وسیعی از منطقه با استفاده از گونه های بومی منطقه به اجرا در آمده است.
به هر حال ماسوله در ۵۵ کیلومتری رشت در استان گیلان قرار دارد، این شهر در ناحیه ای کوهستانی و جنگلی در دامنه ای صخره ای با وسعت ۱۶ هکتار و ارتفاع هزار و ۵۰ متر از سطح دریای آزاد ساخته شده است، ماسوله در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن قرار دارد و از غرب به خلخال، از شمال به ماسال و از جنوب به طارم محدود است.
این شهرک طی شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی به عنوان میراث فرهنگی و طبیعی به ثبت رسیده است و هم اکنون در معرض مسائلی مانند ریزش سنگ، سیل، رانش زمین، زمین لرزه، تخریب و ... قرار دارد.
نظر شما