به گزارش خبرنگار مهر، عاشقان کوی دوست، اندرون را از طعام و شراب تهی داشتند تا در آن نور خیره کننده میزبان را مشاهده کنند و با دوست فارغ از قیل و قال عالم ملک و زد و بندهای حیوانی خلوت کنند و از خرمن معرفت الهی خوشه هایی را برگرفته و توشه و آذوقه بقیه سال خود قرار دهند.
در قدیم آنگاه که عرب نام ماه های خود را تعیین می کرده، دقت داشته که آن ماه با چه زمانی مقارن است و به آن مناسبت نامگذاری می کرد.
آنان زمانی ماه رمضان را نام نهادند که اوج گرمای تابستان همراه با تابش مستقیم خورشید بر زمین بود وبه این دلیل، آن را رمضان خواندند چون رمض یعنی تابش شدید خورشید بر زمین و صلاه الرمضان یعنی نماز ظهر.
ماه رمضان و شبهای قدر رمز و رازهای بسیار دارد که برای بهره مندی از اسرار این شبها و روزهای ربوبی و الهی از اهل فن بهره می گیریم.
ماه رمضان ماه پاکی
یک کارشناس مسائل دینی در مورد ماه رمضان اظهار داشت: ماه رمضان ماه با مسمایی است، زیرا محور نامگذاری این ماه توسط عرب، با توجه به شدت گرما و سوختن و داغی زمین بوده است، در ماه رمضان سوختن از گناه و پاک شدن انسان از آن تبلور می یابد.
حجت الاسلام سید ابراهیم حسینی افزود: از پیامبر خدا (ص) پرسیدند: چرا به ماه رمضان، ماه رمضان گفته اند؟ فرمود: زیرا “ امرض الله فیه ذنوب العباد ” یعنی خدا در آن ماه گناهان بندگانش را می سوزاند و می ریزد به طوری که بنده با خروج از ماه مبارک رمضان آنگونه پاک می شود که گویا تازه از مادر متولد شده است.
ماه رمضان ماه صبر
وی افزود: ماه رمضان ماه صبر خوانده شده است زیرا مسلمانان با روزه داری صبر و استقامت خود را در این ماه به نمایش می گذارند و یکی از مصادیق صبر در قرآن کریم روزه است.
حسینی ادامه داد: رمضان یکی از اسماء الهی نیز هست. در آداب خواندن این ماه تأکید شده است که به ماه رمضان نگویید "رمضان" چون نام خدا را در اذهان تداعی می کند و به صورت کامل "ماه رمضان" بگویید.
شناخت ماه خدا
حسینی یادآور شد: نخستین کاری که باید در ارتباط با ماه مبارک انجام گیرد بدست آوردن نگاه صحیح نسبت به آن است، نگاهی برگرفته از آنچه که کتاب خدا و پیشوایان راستین الهی به انسان ارائه کرده اند و بدین ترتیب انسان مومن در آغاز و پیش از انجام هر گونه رفتار و برخورد با این ماه در تب و تاب به دست آوردن آگاهی از چیستی ماه رمضان و کسب معرفت لازم درباره مقام و موقعیت و جایگاه آن است، آنگونه که امام زین العابدین این آگاهی و معرفت را ملتمسانه از پروردگارش طلب می کند: "اللهم صل علی محمد و آل محمد و الهمنا معرفه فضله و اجلال حرمته" (خدایا بر محمد و آلش درود فرست و شناخت فضیلت ماه رمضان و بزرگداشت حرمتش را به ما الهام فرما).
استقبال شایسته از ماه خدا
پی بردن به ماهیت و موقعیت ماه مبارک رمضان و آگاهی از چیستی آن ضمن آنکه خود نعمتی بزرگ و موهبتی سترگ است، راهگشای کیفیت برخورد و چگونگی رفتار با آن نیز هست، در پرتو شناسایی موقعیت و شناخت جایگاه ماه خداست که انسان مومن هنگام حلول و تشریف فرمایی آن می تواند استقبال شایسته از آن به عمل آورد در حقیقت با این شناسایی و شناخت راه چگونگی برخورد با این ماه و نوع رفتار با آن هموار می شود و در این باره این گزارش انس ابن مالک شنیدنی است: "لما حضر شهر رمضان قال النبی (ص) سبحان الله ماذا تستقبلون و ماذا یستقبلکم قالها ثلاث مرات" (هنگامی که ماه رمضان فرا می رسید پیامبر می فرمود منزه است خدا بنگرید که به استقبال چه می روید و چه به شما روی می آورد) و این جمله را سه بار تکرار فرمود.
در سایه این شناخت و شناسایی است که نقش بی بدیل و تأثیر شگرف و آثار و فواید ارجمند آن هویدا می شود و تلاش و تقلای انسان مومن، برای شرف یابی به محضر آن رعایت وظایف و آداب بهره مندی از برکات و کوشش برای نگهداری و از دست نرفتن لحظات و ساعت آن را بر می انگیزد، چنانچه در روایت ابی مسعود انصاری از پیامبر اکرم (ص) می خوانیم "لو یعلم العبد ما فی رمضان لودّ ان یکون رمضان السنه" (اگر بنده از آنچه که در ماه رمضان قرار داده شده آگاهی داشت با تمام وجود دوست می داشت که همه سال ماه رمضان باشد).
شناخت و درک ماه رمضان موجب شکر پروردگار
برخورداری از درک درست از ماه مبارک رمضان زمینه و موجبات به دست آوردن مواهب و برکات الهی و هدایا و عطایای ربانی در این ماه را فراهم می کند و این نعمت، نعمتی بسیار بزرگ و موهبتی بسیار عظیم است که بی تردید هر کس با بهره مندی از آن نیکبختی خود را رقم زده، قله سعادت و ظفرمندی را فتح کرده و مدال پر افتخار رستگاری را نصیب خود می کند، نعمتی که از شدت گران قدری و ارجمندی نمی توان برای آن قیمت و بهایی تعیین کرد و از این رو سزاوار است کسی که از این نعمت بزرگ بهره‌مند شد، خداوند را شکر فراوان و سپاس بسیار گوید.
ماه رمضان ماه مبارک
یکی از اوصاف ماه رمضان که در برخی از روایات و ادعیه بدان تصریح شده است، صفت مبارک است اینکه تعدادی از آنها را با هم مرور می کنیم: قال رسول الله (ص) : "قد جائکم شهر رمضان شهر مبارک" عن الامام علی (ع) قال: "ان رسول الله (ص) خطبنا ذات یوم فقال ایها الناس انه قد اقبل الیکم شهر الله بالبرکه و الرحمه و المغفره" عن رسول الله (ص) : "انه کان یدعو اول لیله من شهر رمضان الحمدلله الذی اکرمنا بک ایها الشهر المبارک"
معنی برکت و ماه مبارک
امام جمعه ابرکوه در مورد کاربرد واژه برکت و مبارک در قرآن افزود: آنچه که در آن خیر فراوان و نفع و فایده بسیار داشته باشد و از آن به دیگران خیر برسد مبارک نامیده می شود، بدین ترتیب عنوان "با برکت" و "مبارک" در آیات قرآن کریم در این مورد به کار رفته است.
وی افزود: ذات اقدس الهی که خیر محض و برکت ناب است "تبارک الله رب العالمین" "فتبارک الله الحسن الخالقین" و"تبارک الذی نزل الفرقان علی عبده".
راز مبارکی ماه رمضان
حسینی بیان داشت: بی تردید مبارکی و نامبارکی و سودمندی و زیان باری هر چیزی که به انسان منتسب می شود با حیات آدمی و ابعاد وجودی او رابطه ای تنگاتنگ و گسست ناپذیر داشته و با مصالح و مفاسد حیات و جنبه های مختلف وجود او ارتباط کامل دارد، به همین علت برای پی بردن به مبارکی ماه رمضان و برکت زایی آن برای انسان، توجه و تأمل در نکات زیر ضروری است.
روشن است که آدمی علاوه بر جنبه های مادی و زندگی حیوانی از جبنه های معنوی و زندگی انسانی نیز برخوردار است، این جنبه معنوی و انسانی در پرتو اعطای وجودی برتر به او بخشیده شده است.
این وجود برتر و حقیقت فراتر که اساس هستی و گوهر حیات انسان را تشکیل می دهد، همان روح آدمی و جان انسانی است که دیگر موجودات از آن بهره ای ندارند و در صورت نبود این گوهر ارجمند، آدمی از حیات انسانی تهی شده و در ردیف دیگر حیوانات قرار خواهد گرفت.
همان گونه که برای حیات حیوانی و جنبه مادی انسان، نیازمندیها و خواسته هایی متناسب با آن وجود دارد و در صورت تأمین نشدن و پاسخ ندادن به آنها حفظ و بقای آن ناممکن است، برای حیات انسانی و معنوی نیز نیازها و تمایلاتی وجود دارد که حفظ و بقای آن تنها در پرتو تامین و بر آورده کردن آنها امکان پذیرخواهد بود.
پیداست که نیازمندیها و خواسته های این دو جنبه وجود و دو بعد حیات انسانی، متناسب با تفاوت و اختلاف آنها متفاوت و مختلف خواهد بود.
روزه؛ پرورش دهنده روح و جان انسان
تغذیه رشد بالندگی و نشاط بعد حیوانی و جنبه مادی انسان به امور مادی و تأمین خواسته های حیوانی وابسته است و از امور مورد نیاز انسانی و معنوی بیگانه و بی خبر است اما برای تغذیه، فربهی، شادابی و پرورش بعد انسانی و جنبه معنوی و روحی انسان موجبات و نیازمندیهای دیگری وجود دارد و اینگونه نیست که با به دست آوردن عوامل و زمینه های شادابی، فربهی و آسایش تنی، زمینه تنومندی، رشد نشاط و آرامش جان نیز فراهم شود.
بنابراین برای پرورش و رشد و بالندگی جان و تأمین خواسته های آن باید به سراغ اموری غیر از عوامل تأمین کننده نیازهای تن شتافت.
هدف اساسی و نتیجه نهایی و دستاورد اصلی روزه که برجسته ترین وظایف مسلمانان در ماه مبارک رمضان است تقواست، تقوا که همان نگهداری، کنترل و مهار تمایلات حیوانی وخواسته های نفسانی است، یک امر واقعی و عینی است که در سایه روزه و روزه داری در وجود انسان محقق می شود.
رمضان گوهر اصلی وجود انسان را به نمایش می کشد
ماه رمضان با همه آنچه که به همراه دارد در صدد کنترل انسان و مهار تمایلات تنی و ایجاد تقویت روحیه مقاومت در برابر جاذبه های نفسانی است تا بتواند بعد حقیقی و گوهر اصلی وجود انسان را سر زنده، بالنده و بانشاط کند.
انسان برای تأمین حیات معنوی خود و تقویت، پرورش و نشاط روح خویش به این ماه الهی نیازمند است گرچه این فریضه الهی مانند دیگر فرایض و تکالیف اسلامی تنها با یک بعد وجود انسان سروکار ندارد و فواید و آثار آن به حیات روحی انسان محدود نمی شود و ضمن تامین نیازهای روحی و درپی داشتن آثار و نتایج معنوی بهره ها و برکات مادی و دنیایی را هم برای انسان و جامعه به همراه دارد ولی هدف اصلی نقش اساسی و تأثیر عمده ماه رمضان به حیات معنوی و روان انسانی مربوط می‌شود و آدمی برای بالندگی، رشد و چالاکی به امساک، منع و محدودیتی که ماه رمضان برای بعد حیوانی انسانی ایجاد می کند نیازمند است.
رهایی نفس، اندوه همیشگی برای انسان به ارمغان می آورد
این امساک هرگز به معنای محرومیت و از دست دادن توانایی ها و گرفتار ضعف و ناتوانی شدن نیست. روزه برای پیشگیری از محرومیت انسان و ایجاد قدرت کنترل در برابر شهوات نفس و تمایلات تن و برخوردار ساختن جان انسان از گوهر و کمالات انسانی بسیار لازم و ضروری است. چه بسیار افرادی که با رها کردن نفس و تن دادن به شهوات آنی و هوسهای زودگذر، در حسرت از دست دادن گوهر انسانیت نشسته و گرفتار اندوهی همیشگی شده اند.
با به خاطر سپردن این نکات، اکنون می توان چهره مبارک و سیمای پر خیر و برکت ماه رمضان را مشاهده کرد و به برکت آفرینی آن برای انسان پی برد، البته این چهره زیبا و سیمای نورانی آنگاه قابل مشاهده است که پرده از دیدگان آدمی برداشته شود و غبار تن، حجاب رخسار زیبای جان نگردد و خواهشهای نفسانی مانع رؤیت ارتباط میان نیازهای جان آدمی با حقیقت و ماهیت روح پرور ماه رمضان نباشد و نگاه صحیح نسبت به این ماه، رابطه آن با جان انسانی و نیازهای او بدست آید در این صورت، لحظه لحظه این ماه و همه آنچه که به همراه دارد موجب خیر، برکت و مبارکی برای انسانی است که آن را درک کرده و در آستانش بستر افکنده است.
شب قدر؛ شب فرصتهای دست نیافتنی
چه شنیدنی است این گزارش محمد بن مسلم از امام محمد باقر (ع) : "خداوند دارای ملائکه ای است که وظیفه استغفار کردن برای روزه داران در هر روزه از ماه رمضان تا پایان این ماه است و در هر شب هنگام افطار، به روزه داران بشارت می دهند ای بندگان خداوند، اندکی گرسنگی را چشیدید و به زودی سیر می گردید شما و آنچه که در شماست مبارک گردید".
با این نگاه و معرفت، انسان مومن هرگز به از دست دادن ماه رمضان راضی نمی شود و در صورت از دست رفتن آن، سخت نگران و بسیار آزرده خاطر و ملول می شود آنگونه که در زمزمه های عارفانه آن روح آگاه و شیدا در واپسین ساعات ماه مبارک می خوانیم: "فنحن مودعوه وداع من عز فراقه علینا و غمّنا و أوحشنا انصرافه عنّا" ما با این ماه خداحافظی می کنیم، خداحافظی کسی که جدایی اش برای ما سخت است و این جدایی ما را اندوهگین و با رفتنش تنها می شویم.
اما این روزها و شبها زیباترین و بی نظیرترین شبهای سال است، شبهای قدر، شبهایی که در با برکت ترین ماه خدا قرار دارد.
شبهای قدر فرصت است، فرصتی برای زیستنی دوباره، وصلتی عاشقانه، قربی دوستانه، راز و نیازی ملتمسانه و امید که همگان به قدر وسع خویش روزی بگیرند از این شبهای بی مثال.
نظر شما