۶ آذر ۱۳۹۰، ۸:۱۳

استقبال از محرم با مراسم مشکی پوشان/ تغزیه ماندگارترین آیین عاشورایی

استقبال از محرم با مراسم مشکی پوشان/ تغزیه ماندگارترین آیین عاشورایی

اراک - خبرگزاری مهر: محرم ماه اندوه برای شهادت امامی است که در اوج مظلومیت به همراه 72 یار وفادارش به شهادت رسید. سالها بعد از واقعه عاشورا، شیعیان همه ساله در رثای مظلومیت آنان آیینهای مختلف برگزار می کنند از مشکی پوشان گرفته تا اشک و نذری و تعزیه.

به گزارش خبرنگار مهر، محرم در استان مرکزی که در مرکز کشورمان قرار دارد حال و هوای خاصی دارد و مردم هر شهرستان استان با مراسم مخصوص خود وارد این ماه عزیز می شوند.

مردم در این روزها در حال برپا کردن تکایا در کنار خانه ها هستند و در کنار ایجاد تکایا، حسینیه ها و مساجد برای دهه محرم آماده و آب و جارو می شوند.

مراسم مشکی پوشان

لباس مشکی نزد عزاداران حسینی از ارج و منزلتی برخوردار است و مشکی پوشیدن برای امام حسین(ع) را لیاقت داشتن فرد و طلبیده شدن فرد برای عزاداری می دانند. از این رو در استان مرکزی مراسم مشکی پوشان برگزار می شود.

مشکی‌پوشان از سنت‌های بومی و قدیمی منطقه برای خبردار کردن و آماده کردن مردم برای استقبال از ماه محرم، سه چهار روز مانده به آغاز ماه محرم در مساجد و تکایای اراک و برخی شهرهای استان برگزار می‌شود.

در این مراسم اعضای هیئت های عزاداری در مسجد محله خود جمع می شوند و ضمن برگزاری آئین سوگواری، پیراهن های مشکی را از سوی هیئت دریافت می کنند. 

رسم بر این است که اعضای هیئت از این لباس تا پایان عزاداری حسینی استفاده می کنند و بعد از روزهای عزاداری به مسجد بازمی گردانند.

پیراهن هایی که بوی کربلا می دهد

جواد رفیعی یکی از مداحان اراکی در این خصوص گفت: هیئت‌های قدیمی و با سابقه اراک از دهم ذی‌الحجه روز عرفه که آغاز حزن و ماتم و آغاز حرکت امام حسین(ع) به سمت کربلا است، پیراهن‌های مشکی عزاداران را جمع‌آوری کرده، شسته و اتوکشی می‌کنند و سپس در تکایا، حسینه‌ها و مساجد  بر آنها زیارت عاشورا می‌خوانند.

وی افزود: برپایی ختم قرآن و قرائت حدیث کسا بر لباسها، از دیگر مراسم است و وقتی لباس با این مراسم بوی معنویت و کربلا گرفته برای و برگزاری آئینهای عزاداری آماده می شود.

این مراسم زیبا و معنوی که جمعی را مشکی‌پوش می‌کند و در میان دیگران قرار می‌دهد اعلام ورود به ماه محرم و عزاداری امام حسین(ع) و یارانش است به جمعی که خبر از رسیدن ایام محرم را ندارند.

مراسمی برای دوری از گناه

یک کارشناس مسائل مذهبی با بیان اینکه این مراسم به منظور آماده شدن برای ورود به محرم است گفت: گذشتگان ما هدفشان فراتر از ورود به این ماه با پوشیدن لباس مشکی است و آنان اهداف دینی و اخلاقی را دنبال می کردند.

علی محمودی افزود: آنان در پی این بودند که در قالب این مراسم و آماده شدن، مردم به سمت معنویت و اصلاح شدن بروند و از گناه و ناهنجاری دور شوند.

آئین جغحغه زنی در روستای انجدان

یکی از آئین های مرسوم جغجغه زنی روستای انجدان اراک است که در فهرست آثار معنوی کشور نیز به ثبت رسیده است.

مدیر تحقیقات و باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی درباره آئین معنوی جغجغه زنی انجدان گفت: قدمت این آیین کهن به دوره تیموری و صفویه می رسد و مردم عزادار این روستا در روزهای نهم و یازدهم محرم آن را اجرا می کنند. 
 
 
اسماعیل شراهی افزود: در روز نهم محرم مردم محله پایین انجدان با آیین های سوگ و عزا به سمت محله بالا حرکت می کنند و درحالیکه ابزاری چوبی و خراطی شده به نام جغجغه را در دست دارند با نوایی موزون به جای کوبیدن بر سینه، آن را به هم می کوبند.
  
وی گفت: این آیین یک مرشد و رهبر دارد که نوحه های اصیل و خاصی را قرائت می کند و مردم در پاسخ به نوحه ها با اشک و مویه جغجغه می زنند.
 
شراهی افزود: تمام طبقات اجتماعی و افراد روستا در این آیین معنوی محرم دخیل هستند و شرکت دارند.
 
وی گفت: نمونه هایی از آیین جغجغه زنی در مناطق روستایی کاشان، ابیانه و نطنز نیز مشاهده شده و استان مرکزی به عنوان پیشتاز ثبت این آیین معنوی اسناد معتبر و جزئیات آن را جمع آوری کرده و به ثبت آثار معنوی کشور درآورده است.
 
تعزیه با شکوهترین نوع عزاداری برای امام حسین و یارانش
 
تغزیه با شکوهترین نوع عزاداری برای امام حسین و یارانش است که توسط گروهی با نام تعزیه خوان و مردمی که به تماشا آمده اند، برگزار می شود.
 
این نوع عزاداری که گونه ای از هنر بومی و نمایشی نیز نام دارد سابقه بلندی در استان مرکزی به مرکزیت تفرش دارد و اکنون بیش از یک هزار تغزیه خوان حرفه ای در جای جای استان مرکزی به انتظار روزهای پر هیاهوی محرم و صفر نشسته اند تا حقایق روایت های اسلامی و دینی را برای مردم به زبان هنر بازخوانی کنند.
 
مسجد شش ناوه تفرش تنها مسجد چوبی ایران
 
مسجد شش ناوه تفرش به عنوان تنها مسجد چوبی کشور مهد تعزیه ایران و استان مرکزی است. تفرش را مهد تعزیه می دانند و اکنون بسیاری از تعزیه خوانان این شهر در سراسر ایران به هنر نمایی مشغولند و در ایام محرم و صفر کمتر خانه ای در روستاهای تفرش است که تعزیه برگزار نشود.
 
 
آئین های محرم هر چه باشد و هر گونه برگزار شود نشان از ارادت مردم به دین، مکتب و امامان راستین خویش است که برای رستگاری و سعادت آنها از جان خویش و فرزندان خویش گذشتند.
 
به راستی آنچه که امام حسین (ع) را به قیام واداشت چه بود؟ رزم آوری، نام آوری، تشکیل حکومت یا...و  البته که هیچ کدام از اینها نیست.
 
اگر متوجه اصل قیام امام حسین (ع) که همانا برقراری آئین اسلام بود، شویم هر دلیل منطقی و زیبایی در آن می گنجد و اگر متوجه اصل نشویم هر دلیل دیگری رنگ حقیقت را مکدر می کند.
کد خبر 1470233

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha