پایین شهر و بالاشهر در خانه آخرت!/ فقیر و غنی در گورستان هم فرق دارند

به گزارش خبرنگار مهر، وادی رحمت به عنوان اصلی ترین گورستان تبریز مانند خود این کلانشهر، محله های شمال شهر یا بالاشهر و جنوب شهر یا پائین شهر دارد بطوری که ‌قبرهای واقع در قطعات قدیمی وادی رحمت به خاطر وجود سایه درختان، فضای سبز بیشتر و در دسترس بودن به "ولیعصر" (بالاشهر تبریز) شهرت یافته ولی قطعات جدید این گورستان لقب پایین شهر را یدک می کشند.

هم اکنون در نقاط مرغوب و قطعات در دسترس وادی رحمت و به تناسب دو یا سه بر بودن، برخورداری از فضای سبز مناسب، خانواده ای بودن، عبور آب و یا قرار گرفتن در زیر سایه درختان، قیمت قبر 15 برابر بیشتر از قطعات تازه ساخته شده است.

در این شرایط، اغنیا ترجیح می دهند با پرداخت هزینه ای میلیونی متوفی خود را در قبور محله های بالاشهر دفن کنند و فقرا از سر نداری مجبور می شوند پس از تحمل فشار زندگی در این دنیای فانی، حتی در اختیار کردن خانه آخرت هم دغدغه داشته باشند.

رواج اصطلاح بالاشهر و پائین شهر وادی رحمت در بین مردم

نایب رئیس شورای اسلامی شهر تبریز با بیان اینکه نباید پایین شهر و بالاشهر در گورستان "وادی رحمت" وجود داشته باشد، گفت: با همه این اوصاف اصطلاح بالاشهر و پایین شهر در بین مردم رایج شده است.

جواد ششگلانی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: وادی رحمت هم مانند خود تبریز بالاشهر و پایین شهر دارد؛ خانواده متوفیان ساکن در مناطق مرفه شهر، قبری در قطعات مرغوب و در دسترس که بالاشهر نامیده می شود، خریداری کرده و عزیز خود را در آن به خاک می سپارند اما خانواده متوفیانی که تمکن مالی مناسب ندارند قبری در قطعات جدیدالاحداث خریداری و تازه گذشته خود را در آن دفن می کنند.

وی با بیان اینکه نرخ واگذاری قبر در وادی رحمت متغیر است، تصریح کرد: در پیش خریدها و با توجه به طبقات قبرها، موقعیت مناسب جغرافیایی، داشتن فضای سبز، قرار گرفتن در سایه، خانواده ای بودن، عبور آب از کنار قبر و ... قیمت ها افزایش می یابد که این تعرفه های بالا پوشش قبرهای رایگانی است که گاهی واگذار می شود.

این عضو کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی کلانشهر تبریز درباره چگونگی تصویب نرخ قیمت واگذاری قبر در وادی رحمت نیز گفت: تعرفه ها به صورت پیشنهاد به شورا واصل می شود و اعضای شورا با استماع توضیح و توجیهات نماینده سازمان آرامستان ها، پیشنهاد را تصویب و یا با اعمال تغییراتی، نهایی می کند.

ششگلانی اضافه کرد: قیمت واگذاری قبر در وادی رحمت نسبت به سال گذشته افزایشی نداشته بلکه امسال کاهش هم داشته است.

دفن در قطعات برخوردار، مستلزم هزینه زیاد

رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی کلانشهر تبریز هم گفت: اگر فردی بخواهد برای 10 یا 20 سال بعد زمین قبر را رزرو کند یا قبری با شرایط خاص مانند قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی مناسب و در دسترس، دو یا سه بر بودن و برخورداری از فضای سبز مناسب خریداری کند به صورت طبیعی باید متحمل هزینه بالا شود.

حجت الاسلام سیدصالح هاشمی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: قیمت اضافی ناشی از پیش فروش قبور وادی رحمت به نوعی پوشش هزینه قبور اعطا شده به صورت رایگان است.

وی اظهار داشت: در عین حال مسئولان سازمان آرامستان ها اگر پی ببرند که متوفی یا خانواده او جزو افراد بی بضاعت و تحت پوشش سازمان های حمایتی مانند بهزیستی و کمیته امداد است واگذاری قبر به صورت رایگان صورت می گیرد.

تامین هزینه های وادی رحمت با فروش میلیونی قبور

"با وجود اینکه ارائه خدمت به یک میت تازه گذشته از حمل و شست‌وشو گرفته تا غسل و دفن هزینه زیادی روی دست سازمان آرامستان های شهرداری تبریز می‌گذارد اما فقط 100 تا 160 هزار تومان از صاحبان عزا دریافت می‌شود. علاوه بر اینکه اگر کسانی از پرداختن این میزان هزینه نیز دچار مشکل می شوند، همین مقدار هم از صاحبان عزا گرفته نمی شود"؛ اینها را فرخ جلالی، مدیرعامل سازمان آرامستان های شهرداری تبریز می گوید و ادامه می دهد: بر اساس آمار، روزانه به طور متوسط 22 متوفی در وادی رحمت پذیرش می شود که تقریباً نیمی از آنها را متوفیان بانو و نیم دیگر را متوفیان آقا تشکیل می دهند.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر ادامه داد: در این میان درصد بسیار زیادی از متوفیان در قبور معمولی به خاک سپرده می شوند ضمن اینکه عده معدودی در قبور پیش فروش شده دفن می گردند. طی سال گذشته هم 518 متوفی به صورت رایگان در وادی رحمت دفن شدند.

جلالی درباره بالاشهر و پایین شهر آرامستان وادی رحمت گفت: وادی رحمت بر اساس یک تصور ذهنی نادرست که از سال ها قبل در اذهان عمومی ایجاد شده دو محله دارد که یکی محله ای با قطعات جدید و دیگری محله ای با قطعه‌های قدیم و قبرهای گران قیمت تر است زیرا هم فضای سبز و درخت در اطرافشان زیاد است و هم جای بهتری از نظر قطعه و دسترسی دارند.

در حالیکه برخی می گویند قیمت قبرهای به اصطلاح "ولیعصر" وادی رحمت توافقی است و گاهی به پنج میلیون تومان هم فروخته می شود اما فرخ جلالی می گوید: بالاترین قیمت قبر در وادی رحمت یک میلیون و 400 هزار تومان است که اگر این قبور پیش فروش شوند تنها 100 هزار تومان به این مبلغ اضافه می شود اما در محله های جدید، قیمت قبر تنها 100 تا 160 هزار تومان است.

فرخ جلالی اضافه کرد: ‌تنها با فروش این قبور است که هزینه‌های وادی رحمت تامین می‌شود چرا که هیچ سودی از قطعه‌های جدید به دست سازمان نمی‌رسد و از آنجا که خودکفاست چاره‌ای نیست تا بخشی از هزینه‌های موجود از این راه تامین شود.

جلالی گفت: سازمان آرامستان ها از لحاظ اداری وابسته به شهرداری تبریز و از لحاظ مالی کاملا مستقل است؛ بنابراین سازمان ناچار است برخی قبرها را در قطعات قدیمی تر به خانواده های مرفه که خود متقاضی خرید این قبرها هستند، بفروشد.

وی با بیان اینکه دفن فرد فوت شده در قطعات مختلف هیچ تفاوتی ندارد و ترویج مسایلی مانند بالاشهری و پایین شهری به نوعی ترویج تشریفات است، اظهار داشت: ما برای تغییر این ذهنیت مردم و از بین بردن شائبه هایی در خصوص ترویج فاصله طبقاتی در وادی رحمت، اسامی خیابان های این آرامستان را که قبلاً از توحید به عنوان خیابان نخست شروع می شد و تا معاد به عنوان آخرین خیابان ادامه می یافت را تغییر داده و همگی را به نام "گلستان" نامگذاری و برای تفکیک خیابان ها از شماره گذاری استفاده کردیم.

مدیرعامل آرامستان های شهرداری تبریز اضافه کرد: از سال های قبل همچنین بسیاری از تشریفات زائد مانند استفاده از سنگ های طبقاتی و بکارگیری سنگ های بالای سر قبر به شل صلیبی و یا حک آیه های قرآن روی سنگ قبرها حذف شده است.

این مقام مسئول در واکنش به برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه قیمت واگذاری قبر در وادی رحمت بیشتر از سایر آرامستان های تبریز است، گفت: پایین بودن قیمت قبر در آرامستان های دیگر غالباً به خاطر وقفی بودن زمین این آرامستان هاست و بر همین اساس از بابت واگذاری قبر هزینه ای دریافت نمی شود.

وی با بیان اینکه شهرداری تبریز زمین وادی رحمت را خریداری کرده است، افزود: علاوه بر ضرورت تامین هزینه کرد شهرداری برای خرید زمین وادی رحمت باید هزینه مصرف برق، آب و گاز به همراه هزینه پرسنل و همچنین هزینه نگهداری هر یک از قبرها به مدت 33 سال تامین شود.

مدیرعامل آرامستان های شهرداری تبریز اضافه کرد: در چنین شرایطی نه تنها قیمت قبر در وادی رحمت افزایشی نداشته بلکه قیمت ها 100 هزار تومان نیز نسبت به سال گذشته کاهش یافت که اقدامی بی سابقه محسوب می شود.

جلالی گفت: علاوه بر اینها باید به کمتر بودن قیمت واگذاری قبر در تبریز در مقایسه با سایر کلانشهرها هم اشاره کرد که با وجود ارائه خدمات بیشتر هزینه کمتری دریافت می شود.

وی با اشاره به تعهد وادی رحمت و سایر آرامستان ها برای نگهداری 33ساله قبرها، پیشنهاد کرد که متوفیان جدید در قبور متوفیان سال 57 این آرامستان دفن شوند.

وی در توجیه این یشنهادش اظهار داشت: در کنار قبور وادی رحمت، دو هزار و 500 گل پرپر شده در مزار شهدای این آرامستان آرمیده اند که منشاء تقویت معنویت در وادی رحمت هستند و لذا ایجاد یک گورستان جدید در تبریز با هزینه های گزاف تاسیسات و تجهیزات مورد نیاز نمی تواند چندان جالب باشد.

***

این روزها علاوه بر نگرانی عمومی از گرفتار شدن در دنیای پردردسر فانی، دغدغه اختیار کردن منزل آخرت هم دامنگیر مردم شده است.

در این وانفسا،‌ درحالیکه عده ای نگران تامین هزینه های سرسام آور کفن و دفن عزیزانشان هستند، شهروندانی هم رویای خواب ابدی در مناطق خوش آب و هوا و زیر سایه درختان "محله ولصیعر وادی رحمت" را در سر می پرورانند!

عجب روزگاری! تفاوت بین فقیر و غنی از خوابگاه ابدی انسان هم دست بر نمی دارد...

.......................................

گزارش: حامد عاطفی فر