به گزارش خبرنگار مهر، بیستم دی ماه سالروز قتل ناجوانمردانه و مظلومانه مؤثرترین و ماندگارترین دولتمرد در تاریخ ایران معاصر، مرحوم میرزا تقی خان امیرکبیر است.
بزرگمردی که یادگارهای ارزشمند برجای مانده از روش، منش، خوی و خصلت هایش و نیز حاصل زحمات و خدماتش هیچگاه از ذهن مردمان و حافظه تاریخ ایران محو نخواهد شد.
امیرکبیر را به راستی و شایستگی می توان بزرگترین منادی اصلاح نظام اداری و قهرمان مواجهه با فساد اخلاقی و دیوانی در ایران معاصر دانست که خالصانه جان شریفش را نیز بر سر این کار نهاد و بدین سان راه روشن و نام نیکش را ماندگار کرد.
لزوم مطالعه در زند گی امیرکبیر
مطالعه در زمان و زندگانی میرزا تقی خان و به ویژه ماجراهای منجر به قتل فجیع او اگر چه جانسوز اما ضروری و عبرت آموز است زیرا تا حد زیادی خلقیات و روحیات مردمان و حکومت گران ایرانی را معرفی می کند.
گفتگو با یکی از محققان ابرکوهی بهانه ای شد تا گامی کوچک برای بزرگداشت نام نیک مردی بزرگ برداشته شود و از منظری تحلیلی به بزرگترین ثمره خدمات امیر کبیر و نیز عمده ترین دلایل مقابله با وی و قتلش پرداخته شود.
امیرکبیر؛ احیاگر اعتماد، افتخار و امید
علی اکبر قیومی ابرقویی در گفتگو با خبرنگار مهر در ابرکوه اظهار داشت: جامعه ای که حس افتخار و اعتماد ملی در آن مرده باشد و "امید" به افق های روشن آینده در آن رنگ باخته است، جامعه ای مرده محسوب می شود که هیچ امیدی به تعالی و ترقی آن نمی رود.
وی افزود: امیر کبیر در اوج روزگار تحقیر و تسلیم تاریخ و تمدن ایران در عهد ناصری عهده دار صدارت دولت ایران شد.
قیومی ادامه داد: او به خوبی دریافته بود که با یک ملت ضعیف و زبون و دولت مردانی مرعوب و تسلیم نمی توان تصویری روشن از آینده ترسیم کرد.
 دایر کردن روزنامه، اصلاح ساختار ارتش، ایجاد مدرسه دارالفنون، اعزام دانشجویان برای تحصیل به خارج از کشور و ... از اقدامات ماندگار امیرکبیر است  |
| قیومی |
وی یادآور شد: امیرکبیر در همین دوران سیاه، سفرای بریتانیای کبیر و امپراطوری روسیه تزاری را به عمد تحقیر می کرد و حتی نمایندگان ایشان را به چوب بست و یا آنکه بی ملاحظه با فرقه مجعول بابیت و بهائیت که ساخته و پرداخته بیگانگان بود به مبارزه برخواست.
قیومی افزود: صدر اعظم، در همین روزگار رکود روزنامه دایر کرد، به اصلاح ساختار ارتش و دربار و نظامات مالی مملکت همت گماشت، نخستین کارخانه های صنعتی را در کشور راه اندازی کرد، دارالفنون را دایر کرد، دانشجویانی را برای تحصیل فنون نوین به اروپا گسیل داشت و در امر اقتصاد، کنترل واردات و انتظام گمرکات، قوانین بسیار تسهیل کننده ای برای حمایت از تجار ایرانی و رواج و رونق تولید و تجارت وضع کرد.
امیرکبیر چهره ای ماندگار
گرچه توطئه قتل امیر، بخش بزرگی از اصلاحات او را ناقص و ناتمام گذاشت اما بدون تردید مؤثرترین و ماندگارترین ثمره اقدامات و ابتکارات صدر اعظم، احیای امید به آینده، ایمان به توانمندی ها و بازیابی حس افتخار و اعتماد ملی در میان دولتمردان، عالمان، مبارزان و آزادی خواهان کشور در نسلهای بعد بوده است.
به همین دلیل، الگوی رفتاری و آمال ترقی خواهانه امیر، درس آموز بسیاری کسان در تاریخ معاصر و نیز راه گشای بسیاری از جنبش ها و جریانات اصلاح گرایانه در ایران بوده است به گونه ای که در تمام حرکت های اجتماعی و آزادی خواهانه پس از امیر کبیر و فارغ از اهداف، ساختارها و ایدئولوژها، همواره از وی به نیکی و بزرگی یاد شده است.
چرا امیرکبیر کشته شد
خدمات امیرکبیر به ملت و کشور ایران، دودمان قاجار و در راس آن شخص ناصرالدین شاه برجسته و بی نظیر است.
اما سئوال آنجاست که با وجود تمام شایستگی و دولتخواهی این صدر اعظم باکفایت، طراحی و اجرای قتل وی توسط ایادی جلاد نادری را چگونه باید توجیه کرد و به چه دلیل سلطان قاجار باید دستور دهد تا شاهرگ حیاتی شایسته ترین دولتمردش را در حالی که او را برکنار کرده و به تبعید فرستاه است، قطع کنند؟
بزرگی و برجستگی افراد موجب مقابله و حتی قتل آنها بوده است
قیومی در پاسخ به این سئوال اظهار داشت: اگر در سیر تاریخ بشر، سرنوشت بسیاری از انسان های بزرگ و دوران ساز را مورد بررسی و دقت نظر قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که دقیقا همان دلایل بزرگی و برجستگی آنها، موجب مقابله، مواجهه و حتی قتل آنان بوده است.
وی افزود: آنچه باعث کشته شدن امیرکبیر شد، نقاط ضعف و نواقص او نبود، بلکه دقیقا کمالات و فضایل وی بود که او را مورد حسادت عنصران دربار ناصری قرار داد.
قیومی ادامه داد: نخبه کشی و فضیلت ستیزی از جمله ویژگیهای افراد ضعیف النفس و زبون و از جمله مشخصات جوامع دچار انحطاط و ابتذال است.
وی یادآور شد: در چنین جوامعی چون غالب مقدرات امور به دست افراد میان مایه و عاری از فضیلت است، ظهور شخصیت های بزرگ و برجسته و اقبال مردم به آنها، خطری برای جایگاه اجتماعی و پایگاه پوشالی اینان محسوب می شود.
|
دانایی امیر کبیر مهمترین دلیل قتل وی بود و افراد بزرگ و برجسته که مورد اقبال مردم هستند، خطری برای جایگاه اجتماعی و پوشالی افراد عاری از فضلیت بودند |
| قیومی |
قیومی افزود: میانمایگان، اهل فضیلت را دشمنان خود می دانند و از هر حربه و خدعه ای در مقابله و مواجهه با آنان استفاده خواهند کرد و از سعدی بشنویم که خوش فرمود: "صد چندان که دانا را از نادان نفرت است، نادان را از دانا وحشت است" و دقیقا همین عنصر شیطانی، یعنی "وحشت از دانایی و توانایی" دلیل قتل رجالی همچون امیر کبیر و بسیاری از دیگر بزرگان در طول تاریخ است.
امیرکبیر اگرچه یک آشپززاده بود اما به مدد توفیق و استعداد، مدارج ترقی را طی کرد و بهتر از هرکسی با درد مردمان، هزار توی فاسد دیوان سالاری ایران و خاندان قاجار آشنا بود و سعی در اصلاح امور داشت.
بدیهی است ظهور این بزرگمرد برای دولتمردان بی مایه و درباریان فاسد قاجار خطری بزرگ و بی مانند بود و هیچ چیز جز کشتن مظلومانه امیر، عطش قدرت خواهی و کام جویی آنها را سیراب نمی کرد.
20 دی ماه، شاید بهانه ای باشد تا به خدمات این بزرگمرد تاریخ معاصر ایران بیشتر پرداخته شود تا وجود چنین انسانهایی، قامت افتخار ایران و ایرانی را افراشته تر کند.
نظر شما