فرزام شیرزادی، نویسنده، روزنامهنگار و منتقد حوزه ادبیات در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به رواج سطحینگری در تولیدات ادبی کشور گفت: بخش وسیعی از داستاننویسی امروز ما شامل آثار نویسندگان کتاب اولی و یا آثار داستانی نحیف و لاغر و کممایهای شده است که در آن به طور عمده از دغدغههای انسان معاصر خبری نیست.
وی ادامه داد: شاید به لحاظ فرمی و زبانی بتوانیم این داستانها را شسته و رفته و تمیز بدانیم، اما عمده آنها قائم به ذات نیست و در آنها انگیزه روایت دیده نمیشود؛ در حالی که در بسیاری از آثار شاخص نویسندگان ایران دغدغهمندی و نیز مقطع سیاسی زیست آنها و حتی دغدغههای اجتماعی آنها نیز دیده میشود.
شیرزادی افزود: دغدغه برای گفتن و نوشتن در داستاننویسی این روزهای کشور گم شده است. نویسندگان به طور عمده تجربههای شخصی غیرعمومی خود را قلمی میکنند و روی آن نام داستان میگذارند و تاسف انگیزتر اینکه برای انتشار آنها به ناشر هم پول پرداخت میکنند که به نظر من این یک نوع تجاوز فرهنگی است.
نویسنده مجموعه داستان «سهشنبه قرقی» افزود: شاید برخی گمان کنند که این آثار به هر شکل میفروشد و بازار خوبی دارد، اما آیا شمارگان 1500 نسخه که هزار نسخه آن را هم خود نویسنده بخرد را باید فروش بنامیم. فروش زمانی معنا دارد که نویسنده خودش در این موضوع دخالت نکند؛ وگرنه آثار حسینقلی مستعان هم خوب می فروخت.
شیرزادی در ادامه با اشاره به اینکه در ادبیات نباید تعریف و تمجید بیخود از اثری به وجود آورد، گفت: دغدغههای شخصی خط محور داستاننویسی معاصر ما شده و چیزی از قصه و داستان در آن دیده نمیشود. بازتاب سیاسی و اجتماعی و اقتصادی جامعه ما در آن نیست و جهانبینی مشخصی در آن دیده نمیشود، اما حرف اول نویسندگی تجربه کردن است. دو سال سربازی کردن و چند ماهی در دفتر یک اداره کار کردن که نویسنده نمیسازد.
وی افزود: این موضوع زمانی بیشتر خودش را نشان میدهد که میبینی ادعاهای این دسته از افراد سر به فلک میکشد، ولی آثار 10 نفر از آنها اعتبار یک جلد از رمانهای احمد محمود هم نمیشود. بسیاری از این آثار اساساً داستان نیست و به نظر من گزارش توصیفی است و خب وقتی نوشتن بر مبنای چیزی جز ادبیات شکل بگیرد، بهتر از این هم نمیشود.
نظر شما