به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان خلخال یکی از قدیمی ترین شهرهای وابسته به آذربایجان است که وجود جاده خلخال - اسالم پل ارتباطی آن را به شهرها شمالی کشور نیز فراهم کرده است.
قدمت خلخال که تا سال 58 به نام "هرو آباد" خوانده می شد به استناد یافته های باستان شناسی به نیمه دوم هزاره اول قبل از میلاد می رسد و در کتب تاریخی بارها از ویژگیهای منحصر به فرد اقلیمی، اجتماعی و تاریخی آن یاد شده است.
زبان مردم بخش مرکزی و عمده روستاهای این شهرستان ترکی آذربایجانی بوده در برخی از روستاها و بخشها، زبانهای تاتی، تالشی و کردی نیز رواج دارد. باید گفت که یکی از مهمترین دلایل تمایز این شهرستان وجود آثار تاریخی و باستان شناسی و همچینی آثار طبیعی است که هر ساله گردشگران بسیاری را مجذوب خود می کند.
روستای "کزج"؛ ماسوله استان اردبیل
یکی از مهمترین آثار گردشگری خلخال روستای گردشگری "کزج" است. نام این روستا از واژه " کزه" یا چوب دستی اتخاذ شده و جزو آثار طبیعی منحصر به فرد شمال غرب کشور است. این روستا جزو بخش خورش رستم شهرستان خلخال بوده و در ساحل شرقی و در دامنه کوه مشرف به رودخانه قزل اوزن واقع شده است.
به علت نزدیکی این روستا به ماسوله و شباهت زیاد بافت این دو روستا و بر اساس نظر کارشناسان معماری تاریخی و بر اساس شواهد مستدل و مشابهت ساخت و ساز و نیز معماری خانه‌ها، طریقه آرایش و سلیقه به کار رفته در ساخت و ساز ابینه، اهالی روستای گردشگری ماسوله از سکنه این روستا هستند که در گذشته های دور به علت کوچ مردم این روستا و استفاده از منطقه ماسوله به عنوان ییلاق، بخشی از جمعیت روستای کزج در آن منطقه ساکن شده و روستای ماسوله را به روش روستای کزج بوجود آورده اند.
به مانند ماسوله پشت بام اکثر خانه‌های این روستا کاهگلی بوده و به علت شیب تند محل ساخت و استقرار روستا پشت بام هر خانه‌ای حیاط خانه بالاتر است، اما به علت کوتاهی در معرفی این روستا با وجود قدمت تاریخی افزون تر به نسبت روستای ماسوله در میان ایرانیان شناخته شده نیست.
موزه خلخال با قدمت بیش از یک قرن
حمام نصر خلخال، یکی از آثار به جا مانده از دوران قاجار با قدمتی بیش از150 سال پس از مرمت و بازسازی در سال 86 به شکل موزه مردم شناسی درآمده است که به دلیل برخورداری از آثار بسیار غنی و باستانی منطقه جزو موزه های مطرح شمال غرب کشور بوده و آئینه ای تمام نما از تاریخ این منطقه است.
فرم معماری این موزه که پیش از این حمام بوده، از اصول حمامهای تاریخی ایران پیروی می کند و حمام از طریق یک ورودی به هشتی و از آن جا به پیشخوان منتهی می شود. سربینه با نقشه مربع و چهار بازوی کناری از حمامهای تاریخی تبعیت می کند. بخش گرمخانه به فرم هشت ضلعی و در ارتباط با فضاهای خدماتی و خزینه است.
این حمام در قسمت سربینه دارای نقاشیهای بسیار زیبایی است، اما در سالهای اخیر مرمت و بازسازی معماری اصیل آن را تغییر داده و حمام به شکل متفاوتی احیا و بازسازی شده است.
علاوه بر این حمام می توان به دو حمام دیگر خلخال، "شهر حامامی" با 800 سال قدمت و حمام بازار متعلق به دوره صفویه اشاره کرد که به عدم رسیدگی و مرمت و احیا تخریب شده و بقایای ناچیزی از آن باقی مانده است.
کرامات نوادگان امام موسی کاظم در خلخال
خلخال به لحاظ گردشگری مذهبی نیز از غنای خاصی برخوردار است، چنانچه بقعه متبرکه امامزاده سید دانیال (ع) در روستاى خانقاه سادات بالاى تپه کم ارتفاعى در پنج کیلومترى شمال شهرستان خلخال واقع شده و طبق روایت اهالى امامزاده سید دانیال از نوادگان امام موسى کاظم (ع) بوده و به روایت ریش سفیدان و اهالى روستا کرامات زیادى در حق مردم روا داشته است.
بناى زیارتگاه در دو طبقه با نماى اصلى سنگ مرمریت سفید که در طبقه همکف بنا انبارى و در طبقه اول ضریح فلزى طلا کارى شده و شبستان مردانه و زنانه و زائر سرا قرارگرفته است.
ساختمان قدیمى این امامزاده کوچک بوده و دو ساختمان جدید در زمان هاى متفاوت بر آن اضافه شده است این امامزاده در اعیاد مذهبى داراى بیشترین زائر مى باشد.
امامزاده دیگر خلخال امام زاده سید عبدالله از نوادگان امام موسی الکاظم (ع) است که در یک کیلومتری شهر کلور در کنار چشمه جیگیزات و رودخانه پرخروش شاهرود در دل کوههای بلند منطقه قرار گرفته است.
ساختمان این امامزاده نوساز بوده و بــا الگوگیری از معماری اسلامی به صورت چهار ضلعی با پنجره های مشبک ساخته شده است.
آبشارها و آبگرمهای خلخال
آبگرم خلخال در 22 کیلومتری شمال باختری هروآباد و به فاصله 96 کیلومتری میانه از دل زمین خارج می شود. اطراف چشمه را سنگ آهکی و آذرین از نوع آندزیت پورفیزیک پوشانده است.
خروج آب از زمین در چند مظهر نزدیک به هم به فاصله چند صد متری جاده است. آبگرم خلخال از دسته آبهای بیکربناته سدیک گرم و گازدار است که در درمان بیماریهای مفصلی، روماتیسم و عصبی موثر است.
آبگرم گرمخانه در روستای گرمخانه و حدود 18 کیلومتری جنوب غربی خلخال، چندین چشمه آبگرم معدنی وجود دارد که درجه حرارت آنها از 30 تا 50 درجه سانتیگراد متغیر است.
آبشار "نره گر" در روستای "اسبو" از توابع بخش شاهرود شهرستان خلخال و آبشار و چشمه آق بلاغ در محدوده منطقه حفاظت شده آق داغ که مهمترین زیستگاه حیات وحش در استان اردبیل است، قرار دارد و نزدیکترین راه ارتباطی به آق بلاغ از طریق یک راه پیاده رو از روستای لرد بخش شاهرود خلخال است.
چشمه فنارود در جنوب شرقی روستای خوجین در دامنه کوه چهل خانی و مالان خوجین شهرستان خلخال قرار داشته که اطراف آنرا چمنزار و جنگلهای استپی فرا گرفته و در پایین دست آن سد خاکی فنارود واقع شده است.
تفرجگاه اندبیل؛ جلوه زیبای طبیعت
تفرجگاه اندبیل که بیشتر به چشمه میر عدیل (میرعدیل بولاغی) معروف است در پنج کیلومتری شرق مرکز شهرستان خلخال، در محدوده روستای اندبیل و در کوهپایه های تالش قرار گرفته و همه ساله در فصول مساعد سال بویژه ایام تابستان پذیرای مسافران و گردشگران است.
چشمه میرعدیل به خاطر ظرفیت بالایی آبدهی سرچشمه رودخانه ای با همین عنوان است که در پایین دست چشمه با ایجاد سدهای مختلف و همچنین استخرهایی پرورش ماهی قزل آلا نیز در آن رونق دارد.
جنگلهای بلوط و ممرز و بوته‌های تمشک که به صورت متراکم در شمال روستای اندبیل گسترده شده‌اند یکی از جلوه‌های بسیار زیبای طبیعی روستا به شمار می‌روند و به دلیل این جاذبه تفرجگاه اندبیل دو سال است که میزبان فستیوال سراسری بازیها و ورزشهای زمستانی می باشد.
در روستای اندبیل پوشش مردان و زنان معمولا لباس بلند سفید گلدار یا به رنگ روشن است. زنان و دختران روستا از چادر استفاده نمی‌کنند، مگر اینکه بخواهند به مراسم رسمی عزاداری بروند و یا در ایام خاصی برای مراسم ویژه عازم مسجد شوند.
چشمه "ازناو" گوارای وجود گردشگران
منطقه گردشگری ازناو در جنوب شهر خلخال و چشمه ازناو در فاصله پنج کیلومتری از آن و در نزدیکی جاده اسالم قرار دارد و شامل کوه ازناو، چشمه ازناو و باغهای مفرح بوده و همه ساله پذیرای خیل عظیمی از گردشگران است.
بلندترین نقطه این منطقه قله ازناو است که ارتفاعی حدود 2350 متر از سطح دریا دارد که از پای این قله و در شمال شرقی آن چشمه آب خارج می شود که به چشمه ازناو شهرت دارد. وجود این چشمه و ظرفیت آبدهی بالا و دائمی آن در طول سال باعث پدید آمدن باغهای مفرح در امتداد آن شده است.
به سبب وجود تعداد پنج غار طبیعی بزرگ و کوچک در سازه های آهکی، شرایط زیستگاهی بسیار مناسبی در این منطقه برای زندگی انواع حیوانات و پرندگان وحشی از جمله کل و بز وحشی و کبک و ... بوجود آمده که برای منطقه را به مکان گردشگری تبدیل می کند.
جاده خلخال – اسالم؛ تکه ای از بهشت
جاده خلخال – اسالم که از شهر خلخال آغاز و تا سه راه اسالم در جاده رشت – آستارا در استان گیلان امتداد دارد، بیش از 70 کیلومتر طول داشته و به لحاظ طبیعی یکی از زیباترین مکانهای گردشگری در کشورمان محسوب می شود.
شالیزارها، آبادیها و رودخانه کنار جاده توانسته است زیبایی منحصر به فردی را به این منطقه ببخشد، بطوریکه امروزه از این مسیر 70 کیلومتری به بهشت گردشگران و مسافران یاد می شود. از مجموع این مسیر 20 کیلومتر آن در حوزه استحفاظی اردبیل و 50 کیلومتر آن در حوزه استحفاظی گیلان است.
خانه دموکراتها روایت مشارکت آزادی خواهانه در خلخال
خانه دموکراتها نیز به عنوان یکی از خانه های قدیمی و تاریخی این شهرستان در محله "قاضیلر" واقع شده و هم اکنون مالکیت آن خصوصی است.
این خانه قدیمی یکی از خانه های تاریخ ساز خلخال به حساب می آید و در سال 1324 و زمان حضور فرقه دموکراتها، محل ستاد این فرقه بوده و به آن "ایشتاپ" گفته می شد.
این خانه که سبک معماری آن به دوره قاجار برمی گردد، گویای سبک معماری منحصر به فرد این منطقه است.
۱۲:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۴
نظر شما