بیکاری پنهان زنگ خطر جدی برای کشاورزی گیلان/ لزوم تدوین راهکارهای نوین

به گزارش خبرنگار مهر، کشاورزی در گیلان به ‌دلیل سکونت حدود 45 درصد جمعیت این استان در روستاها از رونق خاصی برخوردار و بخش عظیمی از گوشت قرمز، سفید، عسل، مواد لبنی، برنج، زیتون، بادام، فندق، چای و غیره از این منطقه تامین می شود اما این بی‌ تمایلی کشاورزی استان را نیز تهدید می ‌کند.

به یقین جوانان برای فرار از بیکاری به شغل های کاذب روی می‌ آورند که دراین نوع از بیکاری نخست نیروی کار به جای فعالیت در بخش تولید به واسطه ‌گری، دلالی و مشاغل خدماتی بدون بازده روی آورده و دیگراینکه کارگران بسیاری در زمینه‌ هایی به کار گرفته می ‌شوند که در آن، شمار کارگران نسبت به کار فزونی دارد.

کشاورزی در گیلان بیکاری پنهان است

در این ارتباط نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی با اعلام اینکه کشاورزی در گیلان بیکاری پنهان است، گفت: کشاورزان استان چند ماه مشغول به کار بوده و عملا در سایر ماههای سال کاری ندارند.

حسن تامینی با اشاره به اینکه عمده مراجعات مردم به نمایندگان مجلس بیکاری است و بخش کشاورزی استان پاسخگو معیشت مردم نبوده و برای خانوادهها صرفه اقتصادی ندارد، افزود: در جوار فعالیتهای کشاورزی باید کارگاههای کوچک و زودبازده راه‌ اندازی شود.

وی همچنین توسعه صنایع تبدیلی و بسته ‌بندی در بخش کشاورزی را در استان مهم دانست و خواستار حمایت ویژه مسئولان بویژه سیستم بانکی در این زمینه شد.

نماینده مردم رشت بر لزوم تدوین راهکارهای نوین برای ایجاد اشتغال در گیلان تاکید کرد و یادآورشد: بیشتر بیکاران استان دارای مدارک تحصیلی بالایی هستند و ایجاد اشتغال برای این قشر در استان به سختی تامین می ‌شود.

پایداری فعالیت در بخش کشاورزی تضمین شود

متاسفانه بیکاری پنهان در بخش کشاورزی وجود دارد که مسئولان باید به این مهم توجه کنند، در گذشته صنعت فرش، ابریشم و صنایع دستی به عنوان مکمل بخش کشاورزی بود اما امروز این امر منسوخ شده و این صنایع به حوزههای دیگری منتقل شده اند بنابراین دولت باید راهکار روشنی برای فارغ التحصیلان کشاورزی ارائه کند.

یک کارشناس مسائل اقتصادی در این باره گفت: صنایع تبدیلی باید در محل تولید کشاورزی شکل گیرد، اشتغال وقتی مولد و پایدار می شود که خوشه های صنایع تبدیلی اجرا شود.

محمد حسین زاده به واردات بی رویه محصولات کشاورزی اشاره کرد و افزود: این موضوع باعث شده که بخشی از تولید کشور نابود شود و کارخانجات با حداقل ظرفیت کار کنند.

وی اظهارداشت: بیکاری یکی از معضلات اجتماعی است که در بسیاری از کشورهای جهان به ویژه کشورهای توسعه نیافته یک مسئله اجتماعی محسوب می شود، با توجه به تبعات و پیامدهای که بیکاری در پی دارد توجه اقتصادانان و جامعه شناسان را به خود جلب کرده است.

این کارشناس اقتصادی گفت: بیکاری به عنوان یک مسئله دشوار اقتصادی در شرایطی مطرح می شود که تعداد زیادی از افراد واقع در سن کار نتوانند برای مدت معینی، شغلی بدست آورند.

بیکاری پنهان مادر آسیبهای اجتماعی است

وی افزود: بیکاری به دو صورت آشکار و پنهان تقسیم می شود، بیکاری آشکار وضعیتی است که در آن افراد قادر و مایل هستند کار کنند ولی نتوانند شغل مناسب و درآمددار به دست آورند.

حسین زاده ادامه داد: بیکاری آشکار خود به دو نوع ارادی و غیر ارادی طبقه بندی می شود، بدین گونه که در بیکاری ارادی و اختیاری افراد از پذیرفتن شغلی که برای آنان شایستگی ندارد امتناع می کنند ولی در عین حال می توانند از راههای دیگر زندگی خود را تامین کنند اما در حالت بیکاری غیر ارادی یا غیر اختیاری جستجوگران کار تمایل دارند که کاری داشته باشند ولی شغلی برای آنان وجود ندارد.

وی یادآور شد: بیکاری پنهان وضعیتی است که در آن افراد به ظاهر در اشتغال کامل هستند اما در واقع غیر مولد هستند و یا به عبارت دیگر نیروی کار نسبت به نیاز تولید اضافه است و اگر تعدادی از افراد از کار برکنار شوند نقصانی در میزان تولید به وجود نمی آید.

به هر حال در کنار انواع بیکاری ها و با توجه به جمعیت جوان گیلان، جامعه جوان بیش از پیش با نوع بیکاری آشکار مواجه بوده و اکثریت آنان وابسته به خانواده هستند.

میزان بیکاری باسوادان در گیلان بسیار بیشتر از بیکاری بی سوادان

بررسی وضع سواد بیکاران استان نشان می دهد که میزان بیکاری باسوادان بسیار بیشتر از بیکاری بی سوادان است، دلیل اصلی پائین تر بودن نرخ بیکاری بی سوادان این است که بی سوادان دامنه انتظارات محدودتری دارند و برای کسب هر نوع شغل آمادگی لازم را از خود نشان می دهند و در نتیجه نوع کار برای آنان در درجه دوم اهمیت قرار دارد که این امر نیز به احتمال زیاد به دلیل فقر و نیاز مادی بیشتر آنان است.

در مقابل باسوادان هر اندازه که به مدرک تحصیلی بالاتری دست یابند دامنه توقعات و انتظاراتشان بالاتر رفته و هر نوع شغلی را نمی پذیرند و در نتیجه بیکار می مانند.

همچنین با توجه به افزایش جمعیت زنان در استان علاوه بر بحران بیکاری مردان جامعه با بحران قشر عظیمی از زنان تحصیلکرده مواجه شده است.

رئیس کل دادگستری گیلان پدیده بیکاری دغدغه و دل مشغولی اکثر خانوادههاست، گفت: بالا رفتن سن ازدواج، فقر، انحرافات اجتماعی، ناامیدی، افسردگی، مهاجرت به شهرها، طلاق، فحشا، دزدی، قتل و غیره از کارکردهای منفی این پدیده است.

محمد جواد حشمتی با اشاره به اینکه بیکاری می تواند زندگی انسان را تحت الشعاع خود قرار دهد، افزود: زندگی هر فرد به اقتصاد وابستگی زیادی دارد و قطع درآمد وی می تواند زندگی فرد را با مخاطره جدی مواجه کند.

بیکاری، شمار ناهنجاریهای اجتماعی را در جامعه شدت می بخشد

وی در ادامه با اشاره به اینکه بیکاری، شمار ناهنجاریهای اجتماعی را در جامعه شدت می بخشد از مسئولان امر خواست تا برای کاهش این معضل روز افزون، برنامه ‌ریزی منسجم و آینده ‌نگر ارائه کنند.

بیکار به عنوان عارضه ‌ای که باعث عدم استفاده از نیروی فعال و قابل کار است، بیماریست مزمن که همانند پدیده تورم خوشایند هیچگونه اقتصادی نیست.

خطرناکتر از مسئله بیکاری عارضه بیکاری پنهان اشتغال کاذب یا غیرمولد است که برای اقتصاد کشورهای در حال توسعه مخرب ‌تر از پدیده بیکاریست چرا که ضرری که از بیکاری یک نفر به جامعه می ‌خورد محرومیت جامعه از استفاده از نیروی کار اوست، ولی ضرری که از اشتغال این فرد در مشاغل کاذب و غیرمولد به جامعه خواهد خورد نه تنها محرومیت جامعه از نیروی کار مفید اوست بلکه ضررهایست که بواسطه فعال شدن این نیروی کار در مشاغل غیرمولد خواهد خورد.

امام جمعه پره سر شهرستان رضوانشهر در این خصوص گفت: با بهره ‌گیری از ظرفیتهای بالای کشاورزی، باغداری، گاوداری، دامداری صنعتی، آبزیان، شیلات و همچنین نیروی انسانی استان تا حدی می توان مشکلات و چالشهای پیش رو را با همکاری و مشارکت مسئولان و مردم بهبود بخشید.

حجت الاسلام محمد مهدی نژاد افزود: برای تحقق شعار دولت خدمتگزار مبنی بر محرومیت ‌زدایی و رسیدگی به مناطق محروم باید عدالت اجتماعی با همت و جدیت مسئولان تحقق پیدا کند.

لزوم پایش آمار واقعی بیکاری در گیلان

بدون شک آمارهای رسمی در زمینه نرخ بیکاری دراستان قابل قبول نیست چون بر اساس ملاکهای تعیین شده، بیکاری های پنهان، بیکاری فصلی کشاورزان و بیکاری کارگران اخراج شده که از تامین اجتماعی پول می گیرند، در آن آمارها محاسبه نمی شود، بنابراین این آمارها نمی تواند دقیق باشد.

نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی نیز با ابراز تاسف از وضعیت کشاورزی استان گفت: گیلان به دلیل شرایط اقلیمی باید سهم بالایی از نظر اشتغال در کشور داشته باشد.

مهرداد لاهوتی با اشاره به اینکه افزایش سهم اشتغال استان در بخش کشاورزی نیازمند عزم جدی همه مدیران است بر لزوم  برنامه ریزی هدفمند به منظور کاهش نرخ بیکاری و ایجاد اشتغال در جامعه تاکید کرد.

وی همچنین با بیان اینکه اشتغال پایداری در خیلی از بخش ها ایجاد نشده است، یادآورشد: از ظرفیت موجود در بخش گردشگری گیلان می توان برای افزایش سطح اشتغال در استان استفاده کرد.

به هر حال در شهرها هر روز هزاران کودک، پیر و جوان که به نوعی مشغول به کارهستند بدون اینکه در چرخه اقتصاد کشور نقش مهمی بازی کنند یا کارشان به معنای رهایی از فقر باشد.

در گوشه و کنار شهر هر روز هزاران نفر را می‌توان دید که به فروش چیزهایی مشغول هستند که یا نیاز عاجل شهروندان نیستند یا آنها را به راحتی از دیگر فروشگاهها هم می‌ توان خرید.

فقدان ایجاد اشتغال پایداری در خیلی از بخشها

از فروشندگانی که در ازدحام چهارراهها، پشت چراغ قرمز یا در معابر پر رفت و آمد فال حافظ، گل و هزار شئی دیگر به مردم عرضه می‌کنند، تا پیرمردی که چند بسته کبریت بزرگ را روی کارتن کوچکی گذاشته و به عنوان " کبریت خانواده " می ‌فروشد.

دستفروشانی که تمام سرمایه‌ آنها به چند هزار تومان نمی ‌رسد هم در کوچه‌ ها و خیابانهای فرعی و هم کنار پیاده‌ روها فراوان هستند مثل مردی که چند گلدان گل یا چند کیلو هندوانه و خربزه را با گاری از این کوچه به آن کوچه می ‌کشد.

گرچه کار برخی از این دوره‌ گردان برای شهروندان سودمند است، وسایل راحتی را فراهم می ‌کند و برخی مثلا خوراکی ‌های فصل را عرضه می‌ کنند که به هر حال تنوعی می ‌تواند باشد اما اشتغال اغلب آنها را نمی ‌توان کار نامید؛ این اشتغال نه در اقتصاد جامعه نقشی مثبت دارد و نه برای شاغلان امنیت و رفاه فراهم می ‌کند.