انتقاد از کم تحرکی دولت برای بازگرداندن نیروهای تربیت شده در خارج از کشور

از جمله مهمانان  اولین کنگره ملی زغال سنگ ایران که از 8 تا 10 شهریور در دانشگاه صنعتی شاهرود برگزار شد پرفسور نجدت عزیز بود. 

وی اهل کرکوک عراق است و سال 1962 این کشور را برای تحصیلات دانشگاهی به مقصد دانشگاه ولز انگلستان ترک نمود و تا اخذ مدرک دکترای خود در رشته معدن، استخراج زغال سنگ و تهویه ،‌ در این دانشگاه باقی ماند.

بعد از مدتی به دانشگاه الفاتح تریپولی لیبی تدریس کرد و در سال 1981 به دانشگاه WOLLGONG  استرالیا عزیمت نمود.

او از سال 1993 دانشیار گروه مهندسی معدن دانشکده عمران، معدن و مهندسی محیط زیست و دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه ولگونگ "NSW"، استرالیا بوده است.

علایق پژوهشی فعلی وی شامل زه کشی و کنترل فوران گاز معادن، کنترل زمین و سنگ ها، ایمنی معدن با تاکید بر کنترل گرد و غبار و برش سنگ، کنترل گرد و غبار در معادن زغال سنگ، مکانیک سنگ، گازهای معدن ، تکنولوژی برش سنگ، طراحی و استخراج معدن و روش های استخراج معادن زغال سنگ است.

عزیز هم اکنون رئیس هیئت مدیره و سردبیر مجموعه مقالات کنفرانس اپراتورهای زغال سنگ سالانه استرالیا، عضو کمیته برگزاری کنفرانس سالانه بین المللی کنترل زمین، در غرب ویرجینیا، ایالات متحده آمریکا، منتقد مجلات متعدد تخصصی زغال همچنین مسئول سایت WWW.LONGWALL.COM در زمینه زغال سنگ و صاحب 200 مقاله مهم در زمینه معادن و زغال سنگ از جمله جنبش زمین و کنترل مربوط به زغال سنگ " TP  c 1986" و مجموعه مقالات کنفرانس 2011 اپراتورهای ذغال سنگ زیرزمینی "COAL2011" است.

وی هم اکنون 20 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکترای معدن و زغال سنگ را نظارت می کند.

پرفسور عزیز در گفتگو با خبرنگار مهر درباره زغال سنگ گفت: زغال سنگ ماده ای غیر متجانس است که از تجزیه گیاهان و تحت شرایط مختلف از نظر رطوبت، حرارت و فشار به وجود می آید. بسته به نوع گیاه، میزان تجزیه و شرایط محیط محصولی که تولید می شود یکسان نبوده بلکه از طیف گسترده ای برخوردار است.

وی افزود: این محصولات می تواند شامل اسید هیومیک، پیت، لیگناتیک "زغال قهوه ای، لیگنایت "، ساب بیتمنوس، بیتومنوس و زغال سنگ آنتراسیت "نیمه آنتراسیت ،آنتراسیت مافوق آنتراسیت" و گرافیت باشد.

عزیز تصریح کرد: تحت شرایط یکسان از نظر رطوبت، حرارت، میزان تجزیه و نوع گیاهان اولیه، زغال سنگی که تولید می شود قاعدتا باید از ترکیب و خواص یکسانی برخوردار باشد، اما غالبا در مراحل اولیه و به هنگام انباشت و شکل گیری گیاهان یا در مراحل بعدی که به مرور زمان تحت تاثیر حرارت و فشار قرار می گیرند عوامل دیگری مانند گسل، درزه و شکاف، سنگ های در بر گیرنده که معمولا همراه زغال سنگ هستند موجب می شوند که زغال از بخش ها ی مختلف یک لایه از نظر بعضی از خواص عمدتا مقدار سولفور با یکدیگر متفاوت باشند.

عزیز اظهار داشت: آن قسمت از زغال سنگ که بیرون زدگی آن درسطح قابل رویت است به دلیل هوازدگی دارای کیفیت متفاوت از آن بخشی است که در درون زمین قرار گرفته است.

تولید انرژی و تهیه کک برای صنایع فولاد سازی مهم ترین کاربرد زغال سنگ

وی با اشاره به این که زغال سنگ، بعد از نفت، بیشترین سهم را در سبد انرژی جهان دارد بیان داشت: در گذشته های دور زغال سنگ فقط به عنوان نخستین منبع تامین انرژی کاربرد داشته است اما امروزه مصارف بسیار متعددی در دنیا پیدا نموده است و مهم ترین کاربرد آن برای تولید انرژی و تهیه کک برای صنایع فولاد سازی است.

از نظر وی بیشترین اهمیت مصرف زغال سنگ در جهان برای تامین انرژی و سوخت نیروگاه هاست.

پرفسور عزیز دیگر کاربردهای زغال سنگ را تولید گاز هیدروژن، تبدیل زغال سنگ به سوخت مایع، سوخت هواپیما، تولید قطران، تولید کربن فعال، استفاده در گل حفاری چاه های نفت، تولید مواد اولیه واکس های صنعتی، استفاده به عنوان کود جهت افزایش کیفیت خاک های کشاورزی، تولید سیم ها کار بیدا که در صنایع مختلف برای جوش کاری کاربرد دارد، تولید گاز متان شبیه گازهای طبیعی به عنوان یک منبع سوخت، تولید سرامیک های مدرن نسوز از زغال سنگ و نرمه های کک، استفاده از ضایعات زغال سنگ و نرمه کک به عنوان یک ماده ی احیا کننده در کانه آرایی معادن می داند.

وی درباره حوضه های زغال سنگ ایران تاکید کرد: حوضه های زغالی ایران اغلب در محیط های زمین ساختیِ فعال و عموما ناودیسی در عمق زمین به صورت نازک و قشری تشکیل شده اند. سنگ های دربرگیرنده زغال سنگ های این حوضه ها، کنگلومرا، ماسه سنگ، شیل، سیلت و ماسه سنگ آهکی است.

آشنایی صاحبان صنایع ایران با تکنولوژی های جدید 

 عزیز درباره اولین کنگره ملی زغال سنگ در ایران گفت: برگزاری کنگره های این چنین در ایران کمک چشمگیری به صنعت معادن به خصوص زغال سنگ در ایران می کند. اساتید، دانشجویان و صاحبان صنایع ایرانی با تکنولوژی های جدید آشنا می شوند و در توسعه و بهبود تولیدات معادن ایرانی کمک می شود. این می تواند اولین و مهمترین دستاورد این کنگره و کنگره های مشابه باشد.

وی ادامه داد: نکته مهم دیگر این که ایرانی ها خودشان قادر به آسان کردن و بهبود شرایط هستند و گزارشات و مقالات امثال من که در این کنگره ها ارائه می شود برای اهالی صنعت و دانشگاه به عنوان راهکار مورد استفاده قرار می گیرد.

ایران دانشجویان خوبی در زمینه معادن در اقصی نقاط جهان دارد

عزیز با اشاره به این که ایران دانشجویان خوبی در زمینه معادن علی الخصوص زغال سنگ در اقصی نقاط جهان دارد گفت: بسیاری از آن ها حتی به پیشرفت صنعت معدن کاری استرالیا نیز کمک کرده اند.

وی گفت: دکتر فرهنگ سرشک یکی از این افراد است که هم اکنون در دانشگاه صنعتی شاهرود فعالیت می کند و دبیر اجرایی اولین کنگره ملی زغال سنگ ایران است.

کوتاهی مسئولان در بازگرداندن عالمان و دانشمندان ایرانی به کشور

عزیز با اشاره به این که  افراد دیگری چون فریدون حسنی در کانادا، حمید ملکی در آمریکا و دکتر اروعی در اسکاتلند از اساتید به نام این رشته هستند که همگی ایرانی اند خاطر نشان کرد: ایران در زمینه تربیت نیرو مشکلی ندارد اما در بازگرداندن نیروهای موفق تربیت شده به ایران کوتاهی صورت می گیرد.

وی تصریح کرد: ایران عالمان و دانشمندان زیادی دارد که در حال خدمت به کشورهای دیگر هستند.

عزیز اظهار داشت: تلاش همه دولت ها در این است که بعد از تربیت نیروهای موفق با هر شیوه ای آنها را به کشور خود بازگردانند و از تخصص آن ها برای خود بهره برداری کنند اما در ایران این تلاش کمتر صورت می گیرد و من شاهد این موضوع هستم.

عزیز در پایان، برگزاری اولین کنگره ملی زغال سنگ ایران را راهی در جهت توانمندی هر چه بیشتر صاحبان صنایع در این زمینه دانست و ابراز امیدواری کرد: این کنگره هر سال در ایران برگزار شود و با کنگره سالانه زغال سنگ استرالیا ارتباط تنگاتنگ پیدا کند.