راز حفظ و افزایش نعم الهی/ اقسام سه گانه شکر نعمت

ترجمه حدیث: علی بن شعیب می گوید: بر ابی الحسن الرضا (ع) وارد شدم. حضرت به من فرمودند: ای علی! مصاحبت نسبت به نعمتها را نیکو بدارید، چون نعمتها وحشی هستند و فرار می کنند و این طور نیست که هر نعمتی اگر از دست قومی رفت، به سوی آنان برگردد.

 

 

شرح حدیث: انسان قدر نعمتهای الهی را بداند، زیرا همیشه در دست او نیست، بلکه مانند حیوانات وحشی یک مرتبه فرار کرده و از دست او می رود. معلوم نیست که اگر نعمتها از دست انسان فرار کرد، دوباره آن را به چنگ می آورد یا نه؟ ‌اگر هم بتواند به چنگ آورد، با زحمت و مشقّت فراوان است. حالا صحبت در این است که انسان برای باقی ماندن نعمتهای الهی در دست خودش و چگونگی افزایش نعمتها یعنی بقا و ازدیاد نعمتهای الهی چه بکند؟ هر دو آنها ریشه در یک چیز دارد و آن هم شکر نعمت است.

حضرت امام رضا(ع) فرمودند: نیکو بشمارید. چگونه؟ ‌شکر نعمت را به جا آورید و الّا آن نعمتها از دست فرار می کند. پس تو قابل نبودی که این نعمتها را به تو بدهیم، زیرا بقا و ازدیاد نعمت، بستگی به شکر دارد.

 

شکر هم برسه قسم است: قلبی، لفظی و عملی. قلبی: یعنی بفهمی خدا به تو نعمت را داده است. لفظی: ستایش و حمد الهی را به جا آوری و عملی: در راه رضای خداوند مصرف کنی نه در راه حرام. یعنی از علم و مال و مقام و... به حدّ توان و استطاعت خود در راه خدمت به بندگان خداوند استفاده کنیم. خداوند در قرآن می فرماید: "لَئِن شَکَرتُم لَأزیِدَنَّکُم وَ لَئِن کَفَرتُم إنَّ عَذَابِی لَشَدیِدٌ  " اگر شکر کنید، برنعمتهای شما می افزایم و اگر کفران کنید به عذاب شدید گرفتار می کنم.