به گزارش خبرنگار مهر، نورالله عزیز محمدی سال 1327 در تهران متولد شد و از سال 1350 زمانی که 23 سال داشت وارد دستگاه قضایی کشور شد. سال 46 وارد دانشگاه شد و لیسانس حقوق قضائی گرفت. وی زمانی که 26 ساله بود ازدواج کرد که حاصل ازدواجش چهار فرزند است. نور الله عزیز محمدی از قضات با تجربه در حوزه جرایم جنایی به خصوص پرونده های قتل است. 41 سال سابقه قضایی دارد که بیشتر آن را مشغول رسیدگی به پرونده های قتل بوده است. در طی این مدت درباره پرونده های مهمی حکم صادر کرده که آخرین پرونده ، جنایت خیابان گاندی است. او قبل از هر جسله دادگاه پرونده را به طور کامل مطالعه کرده و به راحتی تناقضات متهمان را در جلسه دادگاه مشخص می کند. با 41 سال سابقه قضایی هنوز هنگام بررسی برخی پرونده ها متاثر می شود.
او قاضی جنجالی ترین پرونده های جنایی دهه گذشته در ایران است که حرف های بسیاری درباره آن پرونده ها دارد. درهمان سال های اول قضاوتش به پرونده قتل زن جوانی در شب اول عروسی اش رسیدگی کرد که با گذشت سال های زیاد هنوز خاطره آن جنایت را از یاد نبرده است.
او درحال حاضر رئیس شعبه 71 دادگاه کیفری استان تهران است که در دفتر کارش گفتگویی با وی درباره خاطرات قضایی و انگیزه های قتل درایران انجام دادیم که درادامه می خوانید.
* خبرگزاری مهر ــ گروه اجتماعی : قبل از دادگاه های کیفری هم به پرونده های قتل رسیدگی می کردید؟
ــ نورالله عزیز محمدی در طول خدمت قضایی اغلب در دادگاه هایی بوده ام که رسیدگی به پرونده های قتل در صلاحیت آنها بوده است. مثل دادگاه های جنایی قدیم، کیفری یک، دادگاه های عمومی و از سال 82 در دادگاه کیفری استان تهران هستم.
* انگیزه های جنایت در یک دهه گذشته نسبت به قبل چه تغییری کرده است؟
ــ امروزه اکثر قتل ها انگیزه مالی و مواد مخدر دارد. زمینه قتل ها در حال حاضر فقر، بیکاری و معاملات ناشی از مواد مخدر است. هرچه تورم شدیدتر شود و فشار اقتصادی به خانواده ها افزایش یابد، جنایت بیشتر می شود. طی سالهای اخیر مواد مخدر صنعتی هم در وقوع قتل ها تاثیر داشته است.
* تا به حال شده درجلسه دادگاه متوجه شوید قاتل فرد دیگری بوده و متهم بی گناه است؟
ــ بله. چند پرونده داشتیم که شخص معرفی شده قاتل نبوده و قتل را او مرتکب نشده بود که در جریان رسیدگی به موضوع پی بردیم. در پرونده هایی هم داشتیم که قاتل به ارتکاب قتل اصرار داشته اما به دلیل اینکه اقرار او با اوضاع احوال و صحنه قتل مطابقت نداشته، پرونده را برای تحقیقات بیشتر به دادسرا باز گرداندیم.
* تا به حال شده از سوی متهمی پس از صدور حکم تهدید شوید؟
ــ چون هیچگاه از مسیر حق و عدالت خارج نشده ام و تمام احکامی که صادر کرده ام جز واقعیت نبوده، موردی پیش نیامده که تهدید شوم حتی یک مورد تهدید تلفنی هم نداشته ام. امیدوارم تا زمانیکه دراین وظیفه هستم خداوند یاری کند به همین گونه باشد.
* پرونده ای است که از دوران ابتدایی سالهای کارتان به عنوان خاطره ای همچنان درذهنتان باقی مانده باشد؟
ـــ درزمانی که بازپرس بودم یک شب قتل نوعروسی را به من اطلاع دادند. خودم را به محل قتل رساندم. نو عروسی در شب عروسی در رختخواب خفه شده بود. همسر او، خود را ناراحت نشان می داد. دربرخورد اول متوجه ظاهر سازی داماد جوان شدم. او در بازجویی ها گفت: زمانی که به دستشویی رفته بودم قاتل از پنجره وارد خانه شد و همسرش را به قتل رسانده است. او همچنین با طرح ادعاهایی قصد منحرف کردن مسیر تحقیقات را داشت. برای تحقیقات بیشتر به بررسی جسد پرداخته و کشف یک تار مو راز مرد جنایتکار را فاش کرد. تازه داماد که تصور نمی کرد اینقدر زود دروغ هایش برملا شود لب به اعتراف گشود. اوبه خاطر سوء ظن نو عروس جوان را به طرز دردناکی خفه کرده بود. هیچ گاه چهره معصوم نوعروس از ذهنم پاک نمی شود.
* با توجه به سابقه ای که در پرونده های قتل دارید بهترین راهکار برای کاهش وقوع جنایت در ایران چیست؟
ــ وقوع قتل در ایران ریشه درعوامل بسیاری دارد که مهمترین آنها، فقر مالی و فرهنگی، خرید و فروش آسان سلاح های سرد مثل قمه و چاقو، وجود محیط های جرم زا، ترویج مصرف مواد مخدر به خصوص مواد توهم زا، تعصبات غیر معقول، عدم توجه خانواده ها در تربیت فرزندان، تقلید جوانان از الگوهای مخرب غربی، نبود تفریح و سرگرمی مناسب برا ی جوانان و کمبود محیط های ورزشی ارزان برای جوانان است. در این زمینه های نیاز به فرهنگ سازی در جامعه است. در حوزه مواد مخدر و هم سلاح سرد هم باید اقدامات مقابله ای از سوی دستگاه های مسئول به خصوص پلیس صورت گیرد. خانواده ها هم نظارت بیشتر بر رفتار و دوستان فرزندان خود داشته باشند.
* تا به حال شده در جریان رسیدگی به پرونده ای متاثر شوید و این تاثر باعث گریه شما شود؟
ــ پرونده های بسیاری حزن و اندوه مرا باعث شده است و چندین مرحله به سختی خود را کنترل کرده ام. چند بار اشک همکارانم را که در دوطرفم نشسته بودند شاهد بودم. شاید صحیح نبوده من هم که رئیس دادگاه بوده ام درجلسه اشک بریزم که همان اندوه اشاره شده خود در حد گریه بود.
* چند فرزند دارید؟
سه دختر و پسر.
* آنها هم مانند شما به وکالت علاقه دارند؟
ــ متاسفانه یا خوشبختانه هیچ یک از فرزندانم راه مرا درپیش نگرفته و دخترهایم همسر قاضی انتخاب نکردند زیرا با محرومیت و محدودیت های خانواده یک قاضی آشنایی کامل داشته و دارند.
* تا به حال شده برای بازسازی صحنه یک جنایت از خانواده تان کمک بگیرد؟
ــ اصولا موقعیتی پیش نمی آید که از خانواده در صحنه جنایت استفاده شود زیرا بازسازی صحنه قتل باید از سوی متهم و در صحنه قتل انجام شود. متاسفانه صحنه قتلی که در اداره آگاهی و یا در اطاق بند زندان بازسازی می شود ارزش و اعتباری برای قاضی ندارد و هیچ مشابهتی با صحنه جنایت ندارد.
* تا به حال شده با مجرمی که برای او حکم مجازات صادر کرده اید در خیابان روبرو شوید؟ برخورد او چگونه بوده است؟
ــ بسیار پیش آمده اما این برخورد به صورت منفی و انتقام جویانه نبوده است. اگر با متهم بد رفتاری نشود و ازمرحله بیطرفی خارج نشویم، زمینه را برای شک و تردید او فراهم نکنیم وکاری کنیم که متهم بداند قصد و نیت ما اجرای قانونی و رسیدگی به واقعیت و صدورحکم خداپسندانه است، هیچ گاه او به خود اجازه نمی دهد که فکر ناپسند در مورد قاضی کند. بهتر است یک قاضی از محدوده قانون خارج نشود و توجه داشته باشد که هر مجرمی منتظر عمل مجازات قانونی می باشد.
* اگر در مقام قانونگذار بودید چه موادی از قانون را حذف می کردید؟
ــ به دلیل اینکه قوانین جزائی ما زمینه فقهی و شرعی دارد، نمی توان پیشنهاد حذف را کرد ولی با توجه به تجربه زیادی که دارم بسیاری از مواد قانونی را موثر نمی دانم و به نظرم مصلحت است که به شکلی اصلاح شود. ازجمله مجازات رجم، تبصره 2 از ماده 295 قانون مجازات اسلامی و بحث قسامه.
* مهمترین پرونده ای که دردادگاه کیفری استان تهران به آن رسیدگی کردید کدام پرونده بود؟
ــ همه پرونده ها مهم است . جنایت سعادت آباد و پل مدیریت ، قتل سریالی زنان در کرج و ورامین، اسیدپاشی بر روی آمنه و جنایت خیابان گاندی از پرونده های جنجالی بود که در این مدت رسیدگی کردم. ولی یک پرونده بود که به عنوان فجیع ترین قتل خانوادگی معروف بود. این جنایت هولناک برای اشتباه یک زن شوهردار که خود را به اشتباه دانشجو و مجرد معرفی کرده بود، رخ داد. سرانجام هم منجر به قتل چهار نفر، اعدام دو نفر و رجم یک زن شد.
در این جنایت زن جوانی به نام فاطمه در پی آشنایی با پسر جوانی که ابراهیم نام داشت خود را مجرد و دانشجو معرفی کرد. در ادامه اسماعیل شوهر زن -فاطمه- متوجه این رابطه شده و از همسرش می خواهد به بازی ادامه دهد. مرد جنایتکار خود را دایی فاطمه معرفی می کند. او همچنین از سه پسرش نیز می خواهد که مادرشان را عمه صدا کنند. متهم اصلی در ادامه نقشه، به یکی از دوستان خود پول می دهد و از او می خواهد به خواستگاری خواهر پسر غریبه ــ ابراهیم- برود. او در نخستین جنایت برای انتقامجویی خواهر ابراهیم را به خانه شان می کشاند و را به قتل می رساند. بعد هم ابراهیم را به بهانه پیدا کردن گنج به دماوند برده و با همدستی دوستش او را می کشد. او درجنایتی دیگر گلوی دو پسر خود را می برد. دو پسرش شاهد قتل خواهر ابراهیم بودند. اسماعیل- همسر فاطمه و متهم اصلی- پس از قتل دختر جوان به او تجاوز کرده و جسدش را تکه تکه کرد.
در این پرونده به خاطر دروغ فاطمه چهار نفر به قتل رسیدند. مرد جنایت کار همچنین همسرش را مجبور کرده بود با ابراهیم ازدواج کند و برای همسر خود و پسر غریبه جشن عروسی گرفته بود.
یکی دیگر از پرونده هائی که همیشه در خاطرم است، ماجرای قتل های سریالی تهران است. در این جنایت مردی با همدستی دختر جوانی سه زن خانه دار را با ضربه های چاقو به قتل رساندند. آنها در پوشش خریدار خانه، طعمه های خود را از روزنامه انتخاب کرده و سراغ زنان تنها می رفتند. زن و مرد جنایتکار ابتدا با تهدید چاقو دست و پای زنان را با طناب قرمز بسته و بعد آنها را با چاقو می کشتند. مرد جنایتکار پس از دستگیری به سه بار قصاص محکوم شد که حکم مجازات او در زندان اجرا شد.
* قصد ندارید بعد از بازنشستگی در مورد خاطرات خود کتابی منتشر کنید؟
ــ این تصمیم را دارم اما هنوز برای آن نامی انتخاب نکرده ام.
* به فیلم های جنائی علاقه ای دارید؟
ــ بله بسیاری از فیلم های جنائی را می بینم و به آن علاقه دارم.
* فیلم های جنایی ساخته شده در ایران چقدر به واقعیت نزدیک است؟
ــ بعضی از فیلم ها که زمینه واقعی دارند مسئله ندارد ولی فیلم هایی که تخیلی و ساخته تفکر نویسنده و فیلم نامه نویس است اکثرا موجب خشم و ناراحتی می شود زیرا مسائلی مطرح می شود که با قانون مطابقت ندارد و صرفا جنبه تجاری دارد.
* چرا شما در صدور حکم هم رکورددارید و بلافاصله پس از محاکمه اقدام به صدور حکم می کنید؟
ــ من مخالف اطاله دادرسی هستم و اگر پرونده دارای تحقیقات کامل باشد پس از جلسه دادگاه و شنیدن دفاعیات متهم و وکیلش می توان حکم را صادر کرد.
* رسیدگی به پرونده های قتل زندگی شخصیتان تاثیر گذاشته است؟
ــ تاثیرآنچنانی که موجب اختلال در زندگی شود نه ولی بهر حال بی تاثیر هم نبوده است.
* بعد از قضاوت وارد عرصه وکالت می شوید؟
ــ هر قاضی بعد از دوران قضاوت یا به فکر وکالت است یا مشاوره در ادارات و شرکت ها. راه من هم جز این نیست مگر دیگر توان کار نداشته باشم.
--------------------------
گفتگو از محمد غمخوار
نظر شما