ابوالفضل حری، نویسنده و محقق در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: «بوطیقای ادبیات وهمناک روایی» با عنوان فرعی «ژانر شگرف و معجزات» نام کتابی است که تدوین آن تمام شده و در انتظار چاپ به سر می‌برد. در نگارش این کتاب که به نسبت، نگاه تازه‌تری به ادبیات وهمناک دارد، سعی کردم نمونه‌های مطرح از ادبیات وهمناک جهان را با نمونه‌های معتبر موجود در ادبیات فارسی مقایسه کنم. شروع کار هم با بحث بر سر نظریاتی که تزوتان تودورف، محقق فرانسوی در این زمینه دارد، آغاز می‌شود.
وی افزود: حوزه وهم، محدوده‌ای بین خیال و واقعیت است. وقتی که مرز این دو زیاد مشخص نباشد، در قلمرویی به نام فانتاستیک به سر می‌بریم که من معادل فارسی وهمناک را برای آن انتخاب کرده‌ام. بعضی از آثار کهن ادبیات فارسی دارای چنین مشخصه و ویژگی‌هایی بوده‌اند تا بتوان آن‌ها را در حوزه ادبیات وهمناک یا فانتاستیک قرار داد. به عنوان مثال می‌توان در این حوزه از «هزار و یک شب» یا «هفت پیکر» اثر نظامی گنجوی نام برد. به ویژه گنبد یا پیکر اول که آن را در کتاب «بوطیقای ادبیات وهمناک روایی» به تفصیل بررسی کرده‌ام.
این محقق در ادامه گفت: داستان‌ها و حکایت‌های «فرج بعد از شدت» هم که در قرن چهارم نوشته شده‌اند و سبقه دین‌شناسانه هم دارند، در دایره این بحث می‌گنجند. در کتاب «بوطیقای ادبیات وهمناک روایی» همچنین این بحث را مطرح کرده‌ام که حتی در متون اسلامی و دینی‌مان، معادلی برای ادبیات وهمناک داریم که من ژانر کرامات و معجزات را روی آن می‌گذارم. البته، این ژانر در ایران چندان ناشناخته نیست ولی مسائل نظری و تئوری‌اش هنوز طبقه‌بندی نشده است.
حری گفت: ما این ژانر را در قرآن هم داریم. اگر از نام صحیح‌تر ژانر معجزات و کرامات نام ببریم، می‌توانیم به آیات سوره کهف و مطالبی که درباره اصحاف کهف یا شخصیت ذوالقرنین بیان شده، اشاره کنیم. در کل به نظرم با انتشار این کتاب، گام تاز‌ه‌ای در زمینه ادبیات وهمناک و ژانر معجزات و کرامات برداشته شود. من این کتاب را بهمن ماه سال گذشته به نشر نی تحویل دادم و تا امروز دیگر باید کارهای پیش از چاپش انجام شده باشد.
مولف کتاب «مطالعه قرآن به منزله اثر ادبی» درباره آثار دیگرش گفت: «جستارهایی در باب روایت و روایت‌شناسی» هم عنوان کتاب دیگرم است که مجموعه‌ای از مقالات تحقیقی و پژوهشی را در بر می‌گیرد و قرار است توسط خانه کتاب چاپ شود. این کتاب شامل 12 مقاله در زمینه روایت‌شناسی است. در این زمینه در کشورمان مباحثی بیان شده، اما پرداختن به این موضوع در قالب مقالات کمتر صورت گرفته است. کتاب مذکور مجموعه‌ای از مقالات تالیفی و ترجمه‌ای در این زمینه هست که تعدادی از آن‌ها از تالیفات من هستند.
وی در پایان گفت: این کتاب را هم به خانه کتاب تحویل داده‌ام و قرار است توسط این ناشر منتشر شود. تا جایی که اطلاع دارم این کتاب مراحل آماده‌سازی برای انتشار را طی می‌کند.
نظر شما