پاییز؛ فصل "ورزا چمر" در جنگل های گلستان

مرال یا گوزن به عنوان یک گونه بومی و منحصر به فرد از پستانداران حمایت شده‎ای است که با تهدیدات پیش رو در معرض انقراض بوده و گاوبامکی فرصتی برای تجدید نسل این گونه از وحوش است.

 

مرال یا گوزن که در جنگل‎های خزری زیست می‎کند در فصل ورزا چمر رفتارهای خاصی از خود بروز داده و با نعره‎هایی که سر می‎دهد اقدام به ایجاد قلمرو برای خود می‎کند که به آن گاوبانگی می‎گویند.

 

فصل گاوبانکی از ابتدای شهریور تا اواسط پاییز ادامه دارد و در این برهه، فصل جدیدی در زندگی گوزنها پدید می‌آید که در اصطلاح محلی (وَرزا چُمِر‌) یا گاو بانکی شهرت دارد.

 

 

در این فصل گوزن‌های نر و ماده با صدای بلند در جنگل فریاد می‌زنند و با این صدا یکدیگر را می‌جویند. ورزا به معنی گاو نر و چمر به معنای صدا و آوای فراخوان این حیوان به کار رفته و گاو بانکی اصطلاح خاص کارشناسان محیط زیست و حیات وحش است.

 

در گلستان، پارک جنگلی قرق گرگان، زیستگاه گوزن قرمز از گونه های حمایت شده و یکی از مناطق مهم زیست محیطی جانواران ایران است و  در حال حاضر 33 راس گوزن قرمز در پارک جنگلی قرق گرگان زیست و زادآوری می کنند.

 

در این پارک جنگلی، گونه های حمایت شده گوزن نگهداری و تکثیر می شوند و به دیگر مناطق کشور برای زیست و زادآوری منتقل می شوند.

 

به گفته یکی از محیطبانان گلستانی، یکی از راه‌هایی که شکارچیان غیر‌مجاز در گذشته از آن برای فریب گوزن‌ها و شناسایی مکان آنها در  فصل گاو بانکی استفاده می‌کردند، استفاده از لوله شیشه‌ای چراغ نفتی و دمیدن در آن است که صدایی شبیه به آوای گوزن نر یا ماده از آن خارج می‌شود و گوزن‌های ماده و نر با شنیدن این آوای آشنا و معروف به گاو بانکی به سوی صدا شتاب می‌کنند و مورد هدف گلوله شکارچیان غیر‌مجاز قرار می‌گرفتند.

 

 

این محیط بان با سابقه اظهار داشت: البته در این فصل گوزن‌ها برای دیدار یکدیگر که در خاتمه جفت گیری را به دنبال دارد، علاقه و شتاب نشان می‌دهند و به همین سبب از طرق ساده و راحت هم می‌توان آنها را فریب داد.

 

در فصل گاو بانکی در استان گلستان نیز  27 چادر گاو بانگی ثابت و 21 چادر گاوبانگی سیار در مناطق استان دایر شده است.

 

محمد ممشتی مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: این اداره کل بمنظور جلوگیری از دسترسی شکارچیان به این گونه ارزشمند در فصل گاوبانگی با کاربرد  اصول حفاظتی و بررسی راههای ورودی به مناطق و برقراری گشتهای سیار و ایجاد چادرهای گاوبانگی همراه با سکونت دائمی و شبانه روزی مأموران در این چادرها امکان حفظ و حراست از این گونه را در استان فراهم می آورد در این رابطه 27 چادر گاوبانگی ثابت و 21 چادر گاوبانگی سیار درمناطق جنگلی اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان زده شده است.
 
مدیرکل محیط زیست گلستان افزود: همچنین 15 گروه سیار کارشناسی از مرکز اداره کل در طول دوره گاوبانگ از چادر ها سرکشی و وضعیت حفاظت از این گونه منحصر به فرد را بررسی می کنند.
 

 به گزارش مهر، جنگلهای استان گلستان زیستگاه گونه های جانوری مختلفی است که مرال به عنوان یک گونه بومی و منحصر به فرد از پستانداران حمایت شده ای است که در جنگلهای خزری زیست می کند.

وجود تنوع زیستی گیاهی و جانوری فراوان در استان گلستان این استان را جزو استانهای منحصر به فرد در زمینه های گردشگری وجذب توریست و همچنین مورد توجه محققان و پژوهشگران داخلی و خارجی قرار داده است.