به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از تازه‌ترین رمان مجید قیصری با عنوان «سه کاهن» عصر روز شنبه 27 آبان در سرای داستان بنیاد ادبیات داستانی و با حضور نویسنده و بلقیس سلیمانی، سیدعلی موسوی گرمارودی و... برگزار شد.
در ابتدای مراسم، بلقیس سلیمانی در سخنانی با طرح این سئوال که آیا ادبیات دینی وجود دارد یا خیر؟ گفت: بسیاری معتقدند رمان دینی وجود ندارد. این البته با ادبیات دینی فرق دارد. خیلی‌ها اعتقاد دارند در ایران ادبیات دینی هست و اساسا ادبیات کهن ما تحت تاثیر قرآن و سیره پیامبر (ص) شکل گرفته است، اما این سئوال همواره مطرح بوده است که آیا رمان به عنوان یک تولید بیانی جدید قالب دینی می‌پذیرد یا خیر؟
وی افزود: بسیاری معتقدند بعضی از گونه‌های بیانی ادبیات با ذات دین همخوانی ندارند و همین حرف را در مورد رسانه هم گفته‌اند. در مورد رمان بسیار شنیده‌ایم که فرآورده و محصول انسان امروز غربی و زندگی صنعتی اوست و فرزند فلسفه نسبیت به شمار می‌رود و نمی‌تواند با دین خویشاوند باشد. گفتند خرد رمان خرد نسبت‌گرا و تکثرگراست و مغایر با یقین جهتی است که قابلیت دستیابی به آن جزو دین است. در رمان همه شخصیت‌ها باید فهم و درک شود و همه آنها در حد خودشان در رمان صاحب حق هستند؛ حق و باطل سیاه و سفید نداریم و خواننده باید همه شخصیت‌های رمان را در جایگاه خودش درک کند. اینطور نیست که در رمان شخصیت دینی را تعریف کنیم که تنها او بر حق باشد. همه در رمان به حق هستند، اما به نسبت خودشان.
نویسنده رمان «بازی عروس و داماد» ادامه داد: در مقابل این اعتقادات بسیاری معتقدند رمان دینی هم می‌شود داشت؛ چنانکه افلاطون در یکی از رسانه‌های خود عنوان کرده هرجا خیر باشد، حقیقت و زیبایی هم هست و وقتی صحبت از خیر می‌شود می‌توان هر امر متعالی را در آن جای داد. در رمان دینی خیر، کانون است و این باعث می‌شود خودبه‌خود این رمان تکنیک‌های زیبایی‌شناسی را هم با خود داشته باشد، اما در مقابل این هم گفته شده که این آثار معمولا کسل کننده و بدون تکنیک هستند و اهداف اخلاقی و تعلیمی صرف را دنبال می‌کنند و تاکید دارند که ادبیات باید بیش از هر چیز به خودش و عناصر داستان متعهد باشد. با این حال در تاریخ ادبیات داستانی، نمونه‌های فراوانی از آثار شاخص را می‌توان دید که بر پایه دین نوشته شده‌اند و حتی جایزه نوبل ادبیات را هم برده‌اند.
سلیمانی تاکید کرد: با وجود تقابل تمام این نظریات ادبیات دینی امروزه به شدت مورد توجه است و این توجه در غرب هم خیلی خوب دیده می‌شود. از باخ تا اگزوپری شدت و اوج دارد و افزایش استفاده از آن را امروز هم می‌توان دید.
برگزیده جایزه ادبی مهرگان در ادامه با اشاره به رمان سه کاهن گفت: در ایران ادبیات دینی خوشخوان کم داریم. این ادبیات به شدت ایدئولوژیک و سیاست زده و سفارشی بوده و جایگاهش را نتوانسته باز کند، اما رمان قیصری را می‌توان طلیعه پیدایش رمان دینی در ایران دانست که 24 ساعت از زندگی پیامبر (ص) را در چهار سالگی روایت می‌کند.
وی افزود: اینکه نویسنده بتواند با شخصیت فردی چون پیامبر (ص) چنین بازی فرمی را انجام دهد، بسیار مهم است. من قبلا هم گفته بودم داستان برای عالم انسان است نه معصومین (ع) و فرشتگان؛ آدم اشتباه دارد، انتخاب می‌کند و گاهی هم سرگردانی دارد، نقص و تمایل به بدی در او است، اما فرشتگان و معصومین چون این صفات را ندارند، نمی‌توانند محور داستان باشند، ولی قیصری برای خلق این رمان از ترفند زیبایی استفاده می‌کنند که این اصل را به هم می‌زند. او میدانی ایجاد می‌کند که در آن آدم‌هایی دور یک میدان مغناطیسی به محوریت رسول اکرم (ص) می‌گردند و درواقع آنهایند که داستان می‌گویند نه پیامبر (ص).
سلیمانی ادامه داد: قهرمان اصلی داستان قیصری از زاویه روایت دیگر شناخته می‌شود و کلام دیگران است که این کشش را در مخاطب ایجاد می‌کند. هنر دیگر نویسنده این است که او با جزیی‌نگری‌های خودش ما را به هول و ولا می‌اندازد. با اینکه می‌دانیم پایان ماجرا چیست، اما او هنری دارد که ما را در طول این ماجرا با خود همراه می‌کند. عناصر داستان را می‌بیند و در کنار هم می‌چیند و حاصل آن داستان دینی می‌شود که خوشخوان است و خسته کننده نیست.
وی همچنین با اشاره به تم ماجرایی این رمان گفت: وقتی می‌خواهیم داستان ماجرایی بنویسیم، باید ضرباهنگ آن قرص باشد تا ریتم ایجاد کند و قیصری این کار را با جملات کوتاه و سرضرب خود به خوبی انجام داده است.
نظر شما