به گزارش خبرگزاری مهر، موضوع دین یکی از مهمترین مباحث علوم اجتماعی و بالاخص جامعه شناسی بوده است. آنچه که در تاریخ جامعهشناسی و بالاخص جامعه شناسی دین وجود دارد، محوریت پروبلماتیک های ناشی از دنیای مدرن و پیامدهای شهرنشینی مدرن است.
این مسأله سبب شده که جامعه شناسی، دین را به مثابه یک پدیده و یا نهادی شهری مبنای نظریه پردازی های خودش قرار دهد. از سوی دیگر انسانشناسی به دلیل تأکید بر جوامع قبیله ای، بیش از همه معطوف بوده به دین قبیله ای و ادیان ابتدایی. به عبارت دیگر در این دو شاخه اصلی علوم اجتماعی ، دین در شهر، قبیله و جامعه ابتدایی مورد بررسی بوده است. آنچه که مابین قبیله و شهر، مورد غفلت قرار گرفته، جامعه روستایی است.
در این مقاله با نگاهی انسان شناختی به اهمیت جامعه روستایی در تاریخ فرهنگی بشر پرداخته خواهد شد و بر این مبنا به دین روستایی به مثابه فرمی مستقل و فی نفسه مهم از اشکال اجتماعی دین پرداخته شده است. روستا و دین روستایی مبنای فرهنگ و دین قبایل دامپرور و شهرنشینان مدرن و سنتی است.
به همین سبب به دلایل جامعه شناختی و انسانشناختی متعددی، لازم است تفکیکی میان دین در اشکال اصلی جامعه، یعنی شکارگر و گردآورنده، روستایی و یکجانشین، جامعه کوچنده دامدار، و جامعه شهری (سنتی و مدرن) و در نهایت تفکیکی میان دین در هرکدام از این جوامع قائل شد. دین، دینداری و ایمان به مثابه پدیده هایی اجتماعی ومبتنی بر زمینه فرهنگی و تاریخی، صورتبندی خاص خود را بسته به جامعه ای که در آن هستند، پیدا می کنند. نظریات دین برخاسته از شهر و قبیله کفایت لازم را برای بررسی دین روستایی ندارند .بر این اساس لازم است دین روستایی هم به عنوان فرمی مستقل از دین و همچنین به عنوان مبنای تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران و سایر جوامع مورد تأکید قرار گرفته و نظریه جامعه شناختی و انسانشناختی در مورد آن، بر مبنای مطالعات میدانی روستایی شکل گیرد.
به همت گروه فرهنگ و جامعه انجمن جامعهشناسی ایران با همکاری انسانشناسی و فرهنگ نشست «مفهوم دین روستایی در علوم اجتماعی» با سخنرانی دکتر جبار رحمانی (دکترای انسانشناسی، عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی)برگزار می شود.
همچنین این نشست همراه با نمایش فیلم مستند و نقد و بررسی آنها خواهد بود:
1- روژگیران (اثر: مهرداد اسکویی و ابراهیم سعیدی)
خلاصه موضوع: باورها و اعتقادات مردم روستایی در کردستان به نام نِگِل به هنگام خورشیدگرفتگی که سعی میکنند با خواندن نماز آیات و نیز اجرای موسیقی و مراسم دراویش و... با طبیعت همراهی کنند.
نظر شما