جلال ذکایی مدیرکل اسبق دفتر امور چاپ وزارت ارشاد در گفتگو با خبرنگار مهر، با شرح پیشینه تاسیس موزه صنعت چاپ که در دوره وی کلید خورده است، گفت: آن زمان که مسئولیت کتابخانه ملی با آقای اشعری بود، قرار بود ساختمان قدیمی کتابخانه ملی در خیابان 30 تیر به «موزه مطبعه» تبدیل شود و آنجا، جایی باشد برای کتاب‌های قدیمی که ما هم پیشنهاد دادیم چاپ را هم به این مقوله اضافه کنند و بشود موزه چاپ و نشر که با این پیشنهاد هم موافقت کردند.
وی افزود: این مسئله تا تهیه پیش‌نویس تفاهمنامه میان وزارت ارشاد و کتابخانه ملی هم پیش رفت اما مقارن شد با نمایشگاه کتاب آن سال و دوستان معاونت فرهنگی درگیر این نمایشگاه شدند و نهایتاً هم تفاهمنامه عملیاتی نشد و موضوع به فراموشی سپرده شد.
مدیرکل اسبق دفتر امور چاپ وزارت ارشاد ادامه داد: هر ساله در بودجه دفتر امور چاپ یک ردیف اعتباری هم برای راه‌اندازی این موزه وجود دارد و مسئولان این دفتر هر ساله هم بودجه‌ای را برای این کار می‌گیرند و اساساً یکی از سرفصل‌های بودجه‌ای دفتر امور چاپ، موضوعی است با عنوان «راه‌اندازی و نگهداری از موزه صنعت چاپ».
ذکایی گفت: فکر می‌کنم در سال 81 یا 82 بود که با مکاتبه‌ای که با رئیس جمهور وقت و وزیر وقت اقتصاد و امور دارایی (طهماسب مظاهری) انجام دادیم، قرار شد تعدادی از دستگاه‌های مستعمل و غیرقابل استقاده چاپخانه دولتی که صرفاً کارکرد موزه‌ای می‌توانستند داشته باشند، به این موزه تحویل شوند. چاپخانه دولتی هم از چاپخانه‌های قدیمی ایران است و آن زمان وراق بهادار و اقلام مورد نیاز وزارت دارایی را چاپ می‌کرد.
وی ادامه داد: در این روند حدود 4 یا 5 دستگاه چاپی تملک شد، اما به دلیل اینکه جایی برای استقرار آنها وجود نداشت، به انبار موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران که در جاده مخصوص کرج قرار دارد، منتقل شد و در حالی که روی این دستگاه‌های قدیمی برزنت کشیدند، آنها را در فضای باز آن انبار گذاشتند.
مدیرکل دفتر امور چاپ افزود: من اطلاعی از اینکه این دستگاه‌های قدیمی به موزه مجلس آمد یا نه ندارم، اما واقعیت این است که وظیفه راه‌اندازی موزه چاپ بر عهده وزارت ارشاد است. اگر این وزارتخانه خودش را متولی چاپ در کشور می‌داند، قاعدتاً در بخش‌هایی هم که نیاز به صرف هزینه دارد، باید پا پیش بگذارد و تولی‌گری این کار را بر عهده بگیرد.
ذکایی گفت: از این نظر به عقیده من اصل این کار که موزه چاپ را کتابخانه مجلس یا کتابخانه ملی بخواهند راه بیندازند، جای اشکال دارد و نمی‌دانم چرا وزارت ارشاد در این چند سال این کار را انجام نداده است؟
وی در عین حال تاکید کرد: ما در آن دوره به دنبال این بودیم که مکان مستقلی برای راه‌اندازی چنین موزه‌ای داشته باشیم، اما چون اعتبارات دفتر امور چاپ، کفاف تملیک این فضا را نمی‌کرد، تصمیم گرفتیم با کتابخانه ملی یک کار مشترک را انجام دهیم که همانطور که گفتم به سرانجام نرسید.
مدیرکل دفتر امور چاپ افزود: در ادامه ما تصمیم گرفتیم از زیرزمین مرکز علمی ـ کاربردی چاپ (شماره 5) واقع در خیابان شهید میردامادی (استخر) که متعلق به موسسه خیرالمتقین وابسته به اوقاف است و فضای بسیار مناسبی داشت، برای راه‌اندازی موزه صنعت چاپ استفاده کنیم به این استناد که این مکان در اجاره سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد بود.
ذکایی ادامه داد: در این مورد هم از طرف معاونت فرهنگی وزارت ارشاد مبلغ 15 میلیون تومان به سازمان چاپ و انتشارات پرداخت و قرار شد این مکان را برای راه‌اندازی موزه صنعت چاپ اختصاص دهند. همه کارهای مربوط به این مورد هم انجام و حتی تفاهمنامه هم امضا شد، اما زمانی که قرار بود این دستگاه‌ها منتقل شود، مدیرعامل سازمان چاپ و انتشارات با این کار مخالفت کرد و اجازه راه‌اندازی این موزه را نداد و همین شد که دستگاه‌های چاپ به انبار موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران منتقل شد.
وی همچنین گفت: من هنوز معتقدم این مکان بهترین مکان برای راه‌اندازی موزه صنعت چاپ است چون هم در بافت سنتی و تاریخی شهر تهران قرار دارد و هم دسترسی آن از طریق مترو و ناوگان عمومی حمل و نقل بسیار آسان است و علاوه بر این، این مکان متعلق به سازمان اوقاف است و وزارت ارشاد می‌تواند یک اجاره‌نامه 10 یا 20 ساله تنظیم و آنجا را تبدیل به موزه چاپ کند.
مدیرکل اسبق دفتر امور چاپ همچنین ارزیابی خود را هم از اتفاقی که در مورد موزه چاپ کتابخانه مجلس افتاده است، اینگونه بیان کرد: این اتفاق مناسبی نیست. به دلیل اینکه ثابت کرد موزه چاپ همچنان خانه به دوش است و اگر حتی این ماشین‌آلات به ساختمان قدیمی کتابخانه ملی منتقل شود، فرداروزی اگر رئیس کتابخانه ملی عوض شد و احیاناً به وجود و فعالیت این موزه در این ساختمان علاقه‌‌ای نداشت، قاعدتاً موزه چاپ باید دنبال جای دیگری بگردد.
ذکایی گفت: بهتر این است که هر چه سریع‌تر خود وزارت ارشاد فکر عاجلی برای این ماجرا بکند و همانطور که گفتم این اتفاق شدنی است و از آنجه که اوقاف زیرمجموعه وزارت ارشاد است، می‌توان با یک تفاهمنامه درون سازمانی موزه صنعت چاپ را در زیرزمین مرکز علمی ـ کاربردی چاپ (شماره 5) راه‌اندازی کرد.
نظر شما