به گزارش خبرنگار مهر مراسم بزرگداشت حجت الاسلام دکتر علی ابوالحسنی (منذر) با عنوان "بیدادگر بصیر" چهارشنبه دوم اسفند در دانشکده حقوق دانشگاه تهران برگزار شد.
دکتر موسی نجفی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این نشست با اشاره به جایگاه علمی مرحوم ابوالحسنی گفت: در دهه های اخیر در حوزه های علمیه در بین آقایان روحانی کسی مثل مرحوم منذر متبحر در سندشناسی نداریم و این خصلتی است که ایشان طی همنشینی با مرحوم شیخ حسین لنکرانی بدست آورد و موفق شد تاریخ سندی را با تاریخ شفاهی مخلوط کند.
وی تاکید کرد: مرحوم شیخ حسین لنکرانی که در کودکی شاهد اعدام شیخ فضل الله نوری بود در پاسخ به سئوال منذر که آیا درست است فرزند شیخ فضل الله در هنگام اعدام پدر خوشحالی کرد گفت: این مسئله دروغ است و من به یاد دارم که شیخ مهدی پدر کیانور در آن صحنه گریه می کرد. لنکرانی شخصیتی مبارز بود که شش سال آخر حکومت رضاخان در تبعید به سر برد. او اولین مجلس ختم مدرس را برگزار کرد و نماینده مجلس بود و نسبت به امتیاز نفت شمال مبارزاتی را در کارنامه خود دارد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تاکید کرد: مرحوم ابوالحسنی با اینکه بعد از انقلاب نیز کار تحقیقی می کرد اما سیر مبارزاتی مرحوم لنکرانی را در پیشینه خود داشت و بحث ضد استعماری و بویژه ضد انگلیسی بودن ابوالحسنی بسیار برجسته است که این مسئله را در مرحوم لنکرانی نیز می بینیم. ابوالحسنی بیشتر طرفدار مشروطه مشروعه بود و از شخصیت های مشروعه خواه طرفداری می کرد.
وی افزود: مرحوم ابوالحسنی جریان مشروعه را اصلی تر از مشروطه می دید و شاید در نظر او این دو با یکدیگر قابل جمع نبودند و ابوالحسینی در جریان نفت به نگاه مرحوم لنکرانی نزدیک تر بود.
وی تاکید کرد: جریان استعمار امروزه در کشور ما آمریکاست و از شهریور 20 آمریکا جای انگلیس را در کشور ما گرفته است ولی در واقع این دو در یک جبهه یعنی جبهه غرب هستند. شناخت جریان استعمار در کشور ما بسیار اهمیت دارد اما متاسفانه امروز خیلی سطحی شده است و ما این مسئله را در آثار و نوشته های ابوالحسنی پررنگ می بینیم.
دکتر نجفی جعل اصطلاحات را از دیگر ویژگی های علمی مرحوم ابوالحسنی خواند و خاطرنشان کرد: بحث تاریخی ضد استعمار و موازنه منفی و مثبت تاریخ نگاری منذر تبدیل به یک جریان شناسی قوی شده است. اگر مورخ، مورخ باشد زمان های نیامده را می تواند ببیند.
وی در ادامه با اشاره به نگاه انتقادی منذر نسبت به دکتر شریعتی گفت: کتاب منذر در باب شریعتی شوکی به جامعه علمی بود چون کسی تا آن زمان قداست این مسئله را نشکسته بود و همین کتاب موجب انزوای یکی ، دو دهه زندگی مرحوم ابوالحسنی شد. نکته مهم این است که منذر جریان فتنه سال 88 و دوم خرداد را به خوبی دیده بود و ایشان 20 سال پیش جریان شناسی کرده بود و تاریخ گذشته را به آینده پژوهشی تبدیل کرده بود.
این پژوهشگر تاریخ تصریح کرد: نکته دیگر در تاریخ نگاری منذر برداشت قوی او از نهضت بیداری اسلامی است که مقدار زیادش تحت تاثیر انقلاب اسلامی ایران است. در آثار ابوالحسنی جریان بیداری اسلامی و خط اصیل آن را در مرجعیت شیعه می بینیم.
وی با بیان اینکه مرحوم ابوالحسنی در آثارش موفق شد خط بیداری اسلامی را از خط روشنفکری دینی جدا کند افزود: مرحوم ابوالحسنی دفاع دولتی نمی کرد اما دفاع اعتقادی از اصل نظام داشت و به خط امام و نظام اسلامی به شدت معتقد بود.
دکتر نجفی با اشاره به برخی از آثار مرحوم ابوالحسنی که در باب مشروطه نگاشته است بر بهره گیری وی از منابع دست اول تاریخی تاکید کرد و افزود: مرحوم ابوالحسنی استقامت خاصی داشت و خط فکری خود را طی 30 سال عوض نکرد و نکته بعدی غیرت دینی و دفاع از شریعت در شخصیت او می باشد و روحیه حماسی را در آثار او شاهدیم به نحوی که نوشته های منذور توانسته جریان جدید تاریخ نگاری را در ایران شکل دهد.
به گزارش مهر در بخشی از این نشست عبدالله شهبازی از مورخان معاصر کشور طی سخنانی به نقش مرحوم ابوالحسنی در تاریخ نگاری معاصر پرداخت.
همچنین منوچهر صدوقی سوحا محقق حکمت و فلسفه اسلامی نیز طی سخنانی با اظهار تاسف از فقدان مرحوم ابوالحسنی به بیان یک واقعه تاریخ پرداخت و با ارائه مستنداتی از علمای برجسته شیعه بر مجعول بودن دو تلگراف منتسب به آخوند صاحب کفایه علیه ملا قربانعلی زنجانی تاکید کرد.
در بخشی از این نشست نیز پیام صوتی آیت الله سبحانی به مناسبت گرامیداشت سالروز درگذشت حجت الاسلام ابوالحسنی پخش شد.
نظر شما