به گزارش خبرنگار مهر، در اذهان عمومی، سواحل جنوبی ایران با مناطق خشک و دریایی آب شور شناخته شده است، اما نکته شگفت انگیز این منطقه گیاهی است که بی نیاز به آب شیرین میروید. به روایتی این گیاه اسطورهای که از اشک چشم آدم روییده، حرا نام دارد.
جنگل های "حرای" هرمزگان در نوار ساحلی خلیج فارس و دریای عمان، آخرین پراکنش جنگل های مانگرو در جنوب شرقی آسیا به شمار می روند. این جنگل ها از یک یا دوگونه مانگرو تشکیل شده و فراوان ترین گونه آن "حرا" است که در منطقه حفاظت شده حرا، دیده می شود.
اگر گذرتان به جاده ساحلی بندرعباس به خمیر بیفتد یا با خودروی شخصی از سواحل شمالی جزیره قشم دیدن کنید، در پهنه نیلگون خلیج فارس مجموعهای از درختان سر سبز شناوری را خواهید دید که با آبراهههای تودرتو و پرندگان زیبا و طبیعت بکر وحشی اش از منابع توریستی و دیدنی هرمزگان محسوب می شود و هر ساله افراد زیادی را برای تماشا به سوی خود فرا می خواند.
این گونه گیاهی در هشت منطقه حفاظت شده بین المللی ایران میروید که در این میان جنگلهای همیشه سبز دریایی حرا در حاشیه شمالی غربی قشم، از زیباترین گردشگاههای خلیج فارس به شمار میآید.
درختان حرا از نوع گیاه مانگرو است که میتواند در آبهای شور زندگی کند و بافت ساقه، تنه و ریشه این درخت به گونهای است که آب شور دریا را تصفیه ومواد مورد نیاز آن را جذب و بقیه مواد را دفع میکند. دانه آن روی درخت مادر میروید و نهال تولید میکند. سپس از درخت جدا میشود و داخل مرداب میافتد.
جنگل حرا بر دریا و آب شور قرار دارد و این سازش با آب شور و شرایط نامناسب، از حرا یک گیاه استثنایی ساختهاست. درختان حرا، در قسمتهای کم عمق خور خوران کنار و روی تپههای جزیره مانندی که هنگام پایین رفتن آب دریا از آب بیرون میمانند قرار گرفتهاست. عمق آب این مناطق از یک تا یک و نیم متر تجاوز نمیکند، بنابراین جنگل هنگام بالا آمدن آب دریا، در آبهای نیلگون خلیج فارس به حالت شناور میماند و با فروکش کردن آب دریا به مدت شش تا هفت ساعت مانند جنگلهای مناطق خشک نمایان میشود.
گیاه حرا که گاه به عنوان علوفه خشک برای خوراک چهارپایان استفاده میشود، فواید شگفت انگیزی در زمینه پزشکی و ... دارد. از سوی دیگر، حرا مهد زندگی انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان میتوان به مرغ ماهیخوار، حواصیل، لک لک، پلیکان، مرغابی ومرغ دریایی و از ماهیها به خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد.
این جنگل ها نه تنها در سطح ملی اهمیت دارند، بلکه دارای دو نوع ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین المللی نیز هستند به همین دلیل به جنگلهای حرا در منطقه قشم، سه عنوان جهانی منطقه حفاظت شده بین المللی، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین المللی نام داده اند، چرا که ۸۰ دررصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این منطقه میگذرانند.
این جنگل ها با محیط زیست پویا، ساز و کارهای پیچیده، پرندگان نادر، آبزیان غیر متعارف، کارکردهای مختلف ، ارزش ها و زیبایی های سحرانگیز، خود پدیده های شگفت انگیزی هستند که برای طیف گسترده ای از مردم جذابیت های خاصی دارند.
توانمندی های پژوهشی و آموزشی این نظام اکولوژیک استثنایی و منحصر به فرد، همان قدر برای گردشگران جذابیت دارد که دیدن غروب سحرانگیز جنگل های نیمه شناور آن برای مردم عادی جذابیت دارد و این جنگل ها کانون دیدنی های غیر متعارف و حیرت آور است.
دیدن ماهی خزنده، پرندگان نادر هم چون اگرت بزرگ، گیلان شاه و حواصیل هندی در کنار عقاب ماهیگیر، نوک قاشقی ، پلیکان ها و فلامینگوها همیشه امکان پذیر نیست. اما جنگل های همیشه بهار دریایی حرا همه این دیدنی ها را یک جا، به بازدید کنندگان خود سخاوت مندانه عرضه می کنند. بی دلیل نیست که امروز مناطق حفاظت شده در کل نوار ساحلی جنوب کشور و به ویژه در عرصه مانگروها، را به عنوان میراث های طبیعی بی همتا باید برای نسل حاضر و آینده حفظ کنیم.
نظر شما